Ülkemiz ve dünya açısından 2020 yılı pek çok bakımdan zor ve sorunlu geçti. Bunun ana nedeni “covid-19” salgını, salgının etkileri, başta ülkemiz tarımı olmak üzere yansımalarıdır. Bunun yanında insan eliyle yaratılmış diğer unsur olan “kuraklık” ve sonuçları… Bu yazı dizimizde 2020 yılında dünya tarımındaki gelişmeleri yüzeysel ülkemizdeki gelişmeleri de derinliğine ele almaya çalışacağız.
Covide-19 salgını başta tarım olmak üzere pek çok sektörü olumsuz etkilerken bazı sektörler de salgını fırsat belleyip kârlarına kâr eklediler. Ağlayabilen sektörler devletten-kimisi yetersiz, kimisi de fazlası ile salgın dönemi etkisinden arınmak için “pay” larını aldılar.
Bunların içerisinde payını alamayan yegane sektör ise tarım oldu. Bunun da nedenlerini irdeleyeceğiz.
Öncelikle TZOB (Türkiye Ziraat Odları Birliği ) Genel Başkanı Sayın Şemsi Bayraktar’ın 2020 yılı tarımı ile ilgili değerli tespitlerini ortaya koyalım:
* Çiftçi borçları, 2019 yılı Tarımsal Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla Değerinin yüzde 50’sine yaklaştı”
* Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, 2019 yılında 106,3 milyar lira olarak gerçekleşen tarımda kredi miktarı 2019 yılı sonundan 2020 Eylül ayına kadar, 122,9 milyar liraya ulaşmış, 9 aylık süreçte bankalardan kredi kullanımı yüzde 15,6 artmıştır”
* Bu dönemde Tarım Kredi Kooperatiflerinin çiftçiye kullandırdığı kredi miktarı da 2020 yılı 9 ayın sonunda 7,7 milyar olarak gerçekleşmiştir”
Ortada çiftçiye ait yüksek bir borç stoku bulunmaktadır. Bu borcun alacaklıları Ziraat Bankası,Tarım Kredi Kooperatifleri,Özel Bankalar ve az sayıda da olsa tefecilerdir.
Bunun yanında özellikle Akdeniz sahilinde (Muğla-Antalya-Mersin-Adana) yer alan illerde mesleklerini sürdüren örtü altı(sera) üreticileri de ürettikleri ürünlerini teslim ettikleri komisyoncu, fideci,gübre ve zirai ilaç bayilerine borçlandılar.
Devlet tarafından nerdeyse 7 yıldır “doğal afetler” nedeniyle borçları ertelenmekte,borç miktarı katlanarak artmaktadır
Sayın Bayraktar borçlar konusunda haklı olarak ,”Bu gerçeği görerek, üretimin çok önem kazandığı pandemi ve kuraklık sürecinde, çiftçimizin ödeyemeyerek takibe düşen borçları ile yüksek faizle yapılandırdığı borçlarının faizsiz olarak uzun vadeye yayılması çiftçimizin rahat bir nefes almasını sağlayacak, çiftçimizi tarıma kazandıracaktır. Şunu unutmamak gerekir ki; zor bir süreçten geçtiğimiz bugünlerde ülkemizin hem çiftçimize hem de onun üretimine çok ihtiyacı vardır”
Artık bir kamu bankasından çok özel banka gibi hareket eden Ziraat Bankası ve Kooperatiften çok özel finans kurumu hareket eden Tarım Kredi Kooperatifleri üreticinin derdine derman olmaktan uzaktırlar.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.