Tarım ve Orman Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığından iki, Türkiye Reasürans Şirketleri Birliğinden bir, TARSİM AŞ’den bir, Türkiye Ziraat Odaları Birliğinden bir üye ile oluşturulmuştur. Kanun’a göre, her yıl teminat altına alınacak riskler, ürünler, kapsama alınacak bölgeler ve destekleme miktarları Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu tarafından hazırlanmakta, Cumhurbaşkanı Kararı ile Resmî Gazete’de yayınlanmaktadır.
Tarım sigortaları uygulamasının başladığı ilk yıl sigorta kapsamına alınan konular yetersizken her yıl kapsama alınan riskler, ürünler genişletilmiş, prim desteği miktarı bazı konularda artırılmıştır. 2019 yılında belirtilen riskler için sigorta priminin %50’si oranında prim desteği ile çiçeklenme evresinin don riski kapsamına alınması nedeniyle verilen bu prim desteğine ilave olarak sadece don riski primine 1/3 oranında ek prim desteği verilecektir.
İlçe bazlı kuraklık verim sigortasında ise destek miktarı sigorta priminin %60’ı olarak uygulanacaktır. 2006 yılında başlayan devlet destekli tarım sigortalarına olan talep yıldan yıla artış göstermiştir. 2006 yılı 6 aylık dönem ve 2007 yılı toplamı 3,6 milyon dekar olan sigortalı alan miktarı 2018 yılında 23,9 milyon dekara ulaşmıştır. Poliçe sayısı dikkate alındığında en fazla sigorta yaptırılan ürünün buğday olduğu görülmektedir. Bu ürünü ayçiçeği, arpa, fındık, üzüm, mısır, zeytin takip etmektedir. Sera sigortalarında duruma bakıldığında 2007 yılında 3.517 dekar alan sigortalanmışken, bu rakam 2018 yılında 80.830 dekar olarak gerçekleşmiştir. Büyükbaş hayvan hayat sigortasındaki duruma bakıldığında, 2007 yılında toplam 54.499 hayvan sigortalanmışken, 2018 yılında bu rakam 1.261.649 olarak gerçekleşmiştir.
Ülkemizde TÜİK verilerine göre toplam 17.338.375 olan hayvan sayısı dikkate alındığında 2018 yılında toplam hayvanların ancak yüzde 7’sinin sigortalandığı görülmektedir.
Tarım sigortalarında üretici için en önemli husus yaşadığı afet sonrası tarım sigortası sisteminden aldığı tazminat tutarıdır. Son dört yıllık değişime bakıldığında, 2015 yılında üreticilerin ödediği toplam sigorta primi 442 milyon TL iken, yaşanan afetler sonucu toplam 725 milyon TL hasar ödemesi almıştır.
2016 yılında üreticilerin ödediği toplam sigorta primi 605 milyon TL iken, yaşanan afetler sonucu toplam 841 milyon TL hasar ödemesi almıştır. 2017 yılında üreticilerin ödediği toplam sigorta primi 764 milyon TL iken, yaşanan afetler sonucu toplam 833 milyon TL hasar ödemesi almıştır.
Rakamlara bakıldığında üreticilerin toplamda ödediği prim bedelinin üzerinde hasar ödemesi aldığı görülmektedir. Burada devlet desteğinin büyük etkisi vardır. Bilindiği üzere, tarım sigortası uygulaması 13 yıldır devam etmektedir.
Son yıllarda arka arkaya yaşanan kuraklık, sel, don gibi afetlerden sonra üreticilerde sigorta yaptırma isteği artış göstermiştir. Bu süre içerisinde sigorta yaptıran üretici sayısı artmakla birlikte henüz istenilen düzeye gelinememiştir. Bitkisel üretim konularında 2018 yılında sigortalanan alan miktarı 23,9 milyon dekara ulaşmıştır. Ülkemizde Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı toplam alan dikkate alındığında sigortalanma oranı hala yaklaşık yüzde 16’dır. Toplam tarım alanları dikkate alındığında bu oran daha da düşmektedir.
Kaynak.2.Milli Tarım Şurası Tarımsal Üretim Planlaması Grubu Çalışma Belgesi.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.