Takip Et

Prof. Dr. Nefati KIYLIOĞLU

Yaşlılık ve sağlıklı yaşam

22 Mart 2014, Cumartesi

     

Büyük İskender döneminde insanlar 25 yaşı civarında ölürmüş. Uzak geçmişten günümüze geldiğimizde ise bunun neredeyse 3 kat arttığına şahit oluruz. Ömür 1900'lü yıllarda 50'li yaşlara 2000'li yıllarda da 80'li yaşlara uzamıştır.

Dünya nüfusu yaşlanıyor. Avrupa yaşlandı. Sıra ülkemize de geliyor.

Yaşlılık mı? Kim bu gruba giriyor? Neler hissediliyor?

Yaşlılık için yaş sınırı farklı ülkelerde farklı olsa da basitçe 60 yaşın üzeri yaşlı olarak kabul edilir. Diyebilirsiniz ki - benim gönlüm genç, ben o yirmilik delikanlılara taş çıkartırım! Belki gerçekten de yaparsınız! Ama artık konuşmak yerine dinlediğiniz, eskiye göre biraz daha erken soluklandığınız, "-dur bir! acele etmemek gerekir!" dediğiniz olmuyor mu? Tecrübeler ile biriken aklın sesini daha çok dinlemiyor musunuz? Bilgelik yaşamınıza daha da çok yerleşmedi mi? Ama bir tarafınız da "-boş ver ya! Atın ölümü arpadan olsun, ye gitsin! Bir daha mı geleceksin bu dünyaya" demiyor mu?

Her zaman olduğu gibi uç noktalar yerine, yani ne çok tedbirli ve kendine güvenen bir yapıda ne de bugünü yakalamak - yaşamak amacıyla sorumsuzca tüketmenin peşinde koşmak gerekiyor. Her zaman olduğu gibi orta yolu bulmak ve burada durmak önerilen şey.

Yaşlanmadan kaçmak mümkün müdür? Nasıl sağlıkla yaşlanılır? En önemli şey nedir?

Tüm canlıların temel yapı taşı hücrelerdir. Hücre sürekli bir döngü içindedir. Enerji üretir, iş yapar, bozulur, tamir edilir, enerji üretir, iş yapar, bozulur, tamir edilir... Bu döngü elbette sonsuz değildir, biter. Tamir sistemleri ile tamir edilemez ise de yıkılır ve ölür. Döngünün uzun olması için ise yapılması gereken şey "doğruları zamanında yapmak" olacaktır.

En önemli şey hareketliliği korumaktır. Ama bu hareketlilik "çekirdek çitleyerek yürümek" demek değildir. En az 30 dakika, yaşın kaldırabildiği ölçüde, hızlı-hızlı yürümek olabilir. Tüm vücut kasları kuvvetlendirilmeli, oturma - kalkma - yük taşıma - bedeni kullanma konularında bilgilenerek - hareketler doğru bir şekilde yapılmalıdır. Yaşla birlikte kas kütlesi azalır. Çok birikim, yıllar içinde çok kayıp ile sonuçlansa bile az birikime göre hep daha iyi durumda olacaktır. Kalan kas kitlesi ileri yaşta da hareketliliği korumaya yardımcı olur. Kasların hareketi ile kemiklerde yine daha fazla miktarda kalsiyum birikir ve yaşlılıkta da gözlenen kemik erimesi daha az oranda olur.

Bir diğer önemli konu da doğru şekilde nefes almaktır. Nefesteki oksijen vücut için olmaz ise olmaz değerindedir. Nefesi sigara ile kirletmekten kaçınmak, kalp - beyin damar hastalıkları açısından çok büyük önem taşıdığı gibi burundan başlayan ve akciğerlere kadar giden yolun kansere yakalanmaması açsından da çok önemlidir. Nefes alıp - vermenin nasıl düzgün bir şekilde yapıldığının öğrenilmesi sadece bu amaca hizmet etmekle kalmaz, aynı zamanda stresi de azaltır. Stres ile baş etmeyi yaşlılar zaten bilmektedir. Ama her işin elbet bir kolay yolu, bir nefeste rahatlama yolu vardır. Uyanıklık yanı sıra uykudaki nefes durması durumunun da varsa mutlaka tedavi edilmesi gerekir.

Bir de önlenebilir rahatsızlıklar vardır. Bu gibi durumların farkında olmak, daha bu duruma düşmeden mücadele etmek önem taşır.

Peki nelerdir bu durumlar?

İlk olarak kilo sorunu karşımıza çıkar. Kilo, şeker hastalığına, yüksek tansiyona, damar tıkanmasına davetiye çıkarır. Kilolu olmamak, yeterli ve dengeli beslenme - düzenli beslenme ve hareketli olmak ile mümkündür. Yanı sıra kan testleri ve tansiyon ölçümü gibi basit yöntemler ile de var olan hastalıkların erken tanınıp tedavi edilebilir.

Bir diğer erken tanınması gereken durumda kanserlerdir. Akciğer, boğaz, meme, barsak, prostat ve rahim kanserleri için 50 yaşından sonra düzenli incelemelerden geçmek uygun bir davranış olacaktır.

Çocukluk döneminde çıkılmaya başlayan merdivenler, gençlik ve erişkinlikte zirveye ulaşılması ile sonuçlanır. Merdivenlerden yaşlılıkta da geriye inilir. Düşmeden inmek için gözlerin ve kulağın sağlam, kasların ve kemiklerin kuvvetli, kalbin ve damarların yorulmaya dirençli, zihnin açık olması gerekir. Tüm bunlar da hareketliliğin sürdürülmesi, iyi nefes ve stres ile baş edebilmek ve "tedbiri zamanında almak" ile olur.

Prof. Dr. Nefati Kıylıoğlu

Adnan Menderes Üniversitesi

Nöroloji AD, AYDIN

www.aydinnoroloji.com 



Yazarın Tüm Yazıları

Yaşlılık ve sağlıklı yaşam

22 Mart 2014, Cumartesi

Serebellar hemoraji - Beyincik kanaması

15 Mart 2014, Cumartesi

Damar iltihaplanması - Vaskülit

8 Mart 2014, Cumartesi

Behçet Hastalığı

1 Mart 2014, Cumartesi

Beyin ölümü

22 Şubat 2014, Cumartesi

İnsan sağlığı ve bilgi üretimi

15 Şubat 2014, Cumartesi

Apraksi - Hareketin yapılamaması

8 Şubat 2014, Cumartesi

Spinoserebellar ataksi

25 Ocak 2014, Cumartesi

Epilepsi ve cerrahisi

18 Ocak 2014, Cumartesi

Servikal spondilotik myelopati

11 Ocak 2014, Cumartesi

Temporal arteritis

5 Ocak 2014, Pazar

Kapı - Duvar

28 Aralık 2013, Cumartesi

Göz felci (Gözde hareket kaybı)

21 Aralık 2013, Cumartesi

Paraneoplastik sendrom

14 Aralık 2013, Cumartesi

Düşük el (Radiyal sinir felci)

7 Aralık 2013, Cumartesi

Status Epileptikus (Nöbet fırtınası)

30 Kasım 2013, Cumartesi

Beynin sağ ve sol yarısı

23 Kasım 2013, Cumartesi

Beyin tümörü ve nöbet geçirme

16 Kasım 2013, Cumartesi

Progressif Supranükleer paralizi (PSP)

9 Kasım 2013, Cumartesi

Hekimlikte hastalığı tanıma ve zaman

2 Kasım 2013, Cumartesi

Normal basınçlı hidrosefali (Beynin su toplaması)

26 Ekim 2013, Cumartesi

Brakial pleksus yapısı ve etkilenmesi

19 Ekim 2013, Cumartesi

Ben Multipl Skleroz (MS) hastası mıyım?

12 Ekim 2013, Cumartesi

İlaçlar ve vücudumuz

5 Ekim 2013, Cumartesi

Arteriovenözmalformasyon (Damar yumağı)

28 Eylül 2013, Cumartesi

Beyin ve beyin zarlarının iltihaplanması

18 Eylül 2013, Çarşamba

Davranışlar ve sağlığımız

14 Eylül 2013, Cumartesi

Göz hareketleri ve bozuklukları

7 Eylül 2013, Cumartesi

Yürümede bozulma

31 Ağustos 2013, Cumartesi

Dirsekte sinir sıkışması - Kubital Tünel Sendromu

24 Ağustos 2013, Cumartesi

Göz kapağı düşmesi - Blefaroptozis

17 Ağustos 2013, Cumartesi

Siyatik sinir etkilenmesi

3 Ağustos 2013, Cumartesi

Pozisyon değişmesi ile ortaya çıkan baş dönmesi - BPPV

23 Temmuz 2013, Salı

Sıcaklık, ısı ve bedenimiz

20 Temmuz 2013, Cumartesi

Damar sertliği - Ateroskleroz

13 Temmuz 2013, Cumartesi

Uyku ve baş ağrısı

6 Temmuz 2013, Cumartesi

Sinir çalışma bozukluğu - Periferik Nöropati

29 Haziran 2013, Cumartesi

Beyin çalışmasının yetmezliği - Deliryum

22 Haziran 2013, Cumartesi

Yutma bozukluğu - Disfaji

15 Haziran 2013, Cumartesi

Hipokalsemi - Kalsiyum düşüklüğü

7 Haziran 2013, Cuma

Geçici Bellek Kaybı

31 Mayıs 2013, Cuma

Ortostatik hipotansiyon

24 Mayıs 2013, Cuma

Kulak çınlaması - Tinnitus

17 Mayıs 2013, Cuma

Kore - Sydenham koresi

11 Mayıs 2013, Cumartesi

Vitamin B12 ve sinir sistemi

3 Mayıs 2013, Cuma

Doğa, vücudumuz ve enerji dönüşümleri

27 Nisan 2013, Cumartesi

Uykudaki davranış bozuklukları - Parasomniler

20 Nisan 2013, Cumartesi

Amyotrofik Lateral Skleroz - ALS

13 Nisan 2013, Cumartesi

Beynimiz ve yaşlanma

6 Nisan 2013, Cumartesi

Myelopati - Omurilik etkilenmesi 2

30 Mart 2013, Cumartesi

Myelopati - Omurilik etkilenmesi - 1

23 Mart 2013, Cumartesi

Akut distoni - İlaç ile ortaya çıkan kasılma durumu

16 Mart 2013, Cumartesi

Hemifasiyal spazm

9 Mart 2013, Cumartesi

Nefati Kıylıoğlu

2 Mart 2013, Cumartesi

Ağrı - Beş duyunun cezalandırıcısı

23 Şubat 2013, Cumartesi

Demans - Bunama hastalığı

9 Şubat 2013, Cumartesi

Yalancı tümör sendromu (Pseudotumor cerebri)

2 Şubat 2013, Cumartesi

Karotis damarı daralması - Şah damarı darlığı

26 Ocak 2013, Cumartesi

Uykusuzluk - İnsomni

19 Ocak 2013, Cumartesi

Parkinson hastalığı ve cerrahi tedavisi

12 Ocak 2013, Cumartesi

Bel ağrısı

5 Ocak 2013, Cumartesi

Uykuda nefes durması - Horlama (Obstrüktif Uyku Apnesi Sendromu)

28 Aralık 2012, Cuma