Sara hastalığı var dediler! Kaç kez acil servise gittik. Kollarında, bacaklarında kasılmalar oluyordu. Bizi tanımıyor, konuştuklarımızı anlamıyordu. Tansiyon bakarken elinin kasılması gören bir doktor bey hastalığı tanıdı. "Kalsiyum düşüklüğü var" bu hastada dedi. O vakitten sonra hep kalsiyum ilacı içti. Bir sorunu da kalmadı. Yakın zamanda yine aynı şeyler ortaya çıktı. Yüzünde de kasılma oldu. Bizde kalsiyumu düştü diye ilacını biraz arttırdık, haberiniz olsun! Kalsiyumu yine düştü galiba doktor bey? Niye oluyor böyle?

Hipokalsemi nedir? Eksiklik durumları neden olur?
Kan kalsiyum seviyesinin düşük olmasına hipokalsemi denir. Bütün eksiklik durumları ya alım yetersizliği ya da aşırı atılma sonrasında ortaya çıkar. Yenilen gıdalar içinde kalsiyumun az olması ya da mide barsak sisteminden emilememesi gibi nedenler ile kanda istenilen seviyelere çıkamaz. Eksiklik ortaya çıkmasında bir diğer neden, idrar yolu ile çok fazla miktarda atılmasıdır. Kalsiyumun mide - barsak sisteminden emilmesini D vitamini sağlar. Gıdalar ile alınan D vitamini güneşten gelen ultraviyole ışınlarının yardımı ile deri içinde "etkin olan" forma döner. Bebekler yeni doğduklarında işte bu nedenle hem D vitamini desteği ve hem de güneş görme tedavisi alır. Erişkinde de mide koruyucu ilaçlar - proton pompası inhibitörleri emilimi bozabilir. Ayrıca demir hapları da kalsiyum ile yarışır ve daha az emilmelerine neden olabilirler. D vitamini böbrek yetmezliği olan hastalarda da düşük olur ve ayrıca kalsiyum eksikliğine neden olur. Diğer bir önemli neden de troid ameliyatları sırasında bu bezin içinde yerleşik olan paratroid bezlerinin çıkarılmasıdır. Bu bezlerden salgılanan paratroid hormon da kalsiyumun emilimi, kemikler ve kan kalsiyum seviyesi arasındaki denge durumunun düzenlenmesi işlerini yapar. Yokluğunda da kan seviyesi düşer. Yine yanıklarda, pankreas bezinin iltihaplanmalarında da kalsiyum seviyesi düşüklüğü ortaya çıkabilir.

Kan kalsiyumu düşük olduğunda hangi şikayet ve bulgular gözlenir?
Ağız çevresinde uyuşma, yorgunluk, bacaklarda kramplar, elde kasılmalar, epileptik nöbetler, şaşkınlık ve hatta kalp yetmezliği gibi durumlara neden olur. Elde ve kolda ortaya çıkan kas kasılması - kramplar aslında kolaylıkla tanınabilen bulgulardır ve sıklıkla tansiyon ölçülmesi sırasında elin "büzüşmesi" şeklinde görülür. Bazen eldeki bu yakınmalar yanlışlıkla bilekte sinir sıkışması olarak yorumlanabilir. Hastalardan bilekte sinir sıkışması var diye elektromyografik incelemeler istenmesi bile gözlenebilen bir durumdur.

Kan kalsiyum düşüklüğü hayatı tehdit edecek kadar önemli midir?
Kalsiyum dengesi önemlidir. Sinir ve kas hücrelerinde aşırı uyarılmaya neden olur. Sinir hücresi aşırı uyarılmasının karşılığı epileptik nöbetlerin ortaya çıkmasıdır. Bu nöbetler kan kalsiyum seviyesi normal oldukça tekrar etmez. İleri düşmeler sırasında kalpte ritim bozuklukları olabilir. Bu durum düzeltilmez ise hayati tehlike doğabilir.

Nasıl tedavi edilir? Hangi ilaçlar kullanılır?
Tedavide en basit yöntem eksikliği yerine koymak şeklindedir. Ağız yolu alınan kalsiyum ve D vitamini kan kalsiyum seviyesini normale döndürür. Ancak bu duruma yol açan nedenlerin bulunması ve eğer düzeltilebilir durumda ise de düzeltilmesi önem taşır.
Dikkat edilmesi gereken nokta düzeltme işlemi yapılırken kalsiyum seviyesini çok fazla arttırmamak gerekliliğidir. Bu durum da istenmeyen bir durumdur.