
Sağlıklı Yaşama Giden Yol: Mikrobiyota
15 Ekim 2021, CumaTweet |
Doğduğumuz andan ölümümüze kadar geçen sürede mikrobiyotik açıdan gelişip değişiyoruz. Peki, vücudumuzda sayısı ve çeşitliliği giderek artan bu canlıların bize tam olarak faydası nedir? Yapılan araştırmalar spesifik hastalık durumlarında mikrobiyolojinin aktif rolünü kanıtlar niteliktedir.
Mikrobiyota Nedir?
Mikrobiyota, vücudun farklı bölümlerinde bulunan mikroorganizma topluluklarını ifade etmek için kullanılmaktadır. Bakteriler, virüsler ve bazı tek hücreli canlı oluşumlar bir araya gelerek mikrobiyotayı meydana getirir. Bu mikroorganizmalar insan vücudunun deri, ağız boşluğu, solunum sistemi, ürogenital ve gastrointestinal sistem gibi dış çevreye maruz kalan hemen hemen her yüzeyde bulunurlar.
İnsan ve mikrobiyotik genler zaman içerisinde beraber gelişmiş, metabolizmaları ve varlıklarını sürdürebilme özellikleri ayrılamaz şekilde birbirlerine karışmıştır. Vücudumuzda insan hücresinden yaklaşık olarak on kat fazla mikroorganizma bulunur. Bu mikrobiyal hücrelerin toplam ağırlığı ise sadece 200 gramdır. Mikroorganizmalar insan genomundan 150 kat fazla gen içermektedir. Bu derece genetik çeşitliliğin vücuttaki önemli ve çeşitli işlevlerde yer alan "organ" görevini görmesi çok da şaşırtıcı bir sonuç değildir.
Bağırsak mikrobiyotası ne demektir?
Vücudumuzdaki en yoğun mikrobiyotanın bulunduğu bölge olan bağırsaklar, çok sayıda ve çeşitlilikte mikroorganizma tarafından oluşturulmuş kompleks ve dinamik bir yapıdır. Burada bulunan bakteri sayısı ve çeşitliliği konusunda net bilgilere ulaşmak oldukça zor olsa da normal bağırsak mikrobiyatasının yaklaşık 200 yaygın bakteri türü ve 1.000’den fazla nadir görülen türden oluştuğu düşünülmektedir.
Bağırsak mikrobiyota gelişimi ne zaman başlar?
İnsanlar, mikrobiyolojik açıdan steril olarak dünyaya gelirler. Bu steril durum sabit kalmaz. Doğumdan sonra anneden gelen bakteriler ve çevre etkisiyle bebeğin bağırsak mikrobiyotası oluşmaya başlar.
Başlangıçta bebeklerin bağırsak mikrobiyotasında bifidobakteriler baskın olarak bulunurken birçok etmene maruz kalmasının ardından daha karmaşık bir yetişkin
mikrobiyotasına doğru ilerleme olur. Birey 4 yaşına geldiğinde bağırsak mikrobiyotası tamamen olgunlaşmış olur. Ancak değişim hızla devam eder. Ergenlik döneminde maksimum çeşitliliğe ulaşılır.
Mikrobiyota kişiye özgü, kişinin yaşamı boyunca değişen bir oluşumdur. Ancak çalışmalar çeşitlilik ve sayı olarak anne sütü alabilen çocukların çok daha şanslı olduğunu göstermektedir.
Mikrobiyota nelerden etkilenir?
• Çevresel faktörler
• Beslenme
• İlaç alımı
• Probiyotik-Prebiyotik kullanımı
• Stres durumu
• Radyasyon
bağırsak mikrobiyotasının sürekli değişmesine neden olur. Özellikle beslenme alışkanlıkları gastrointestinal sistemdeki mikrobiyotayı etkileyen en önemli faktördür.
Günlük diyet ve çevre değişiklikleri ile mikrobiyotada geçici değişiklikler gözlenebildiği gibi, yaşlanmayla birlikte uzun süreli ve kalıcı değişiklikler de meydana gelebilmektedir.
Mikrobiyota ve Sağlık İlişkisi
Bağırsak mikrobiyotasının sayı ve çeşidinin bozulması sonucunda bağırsak bariyer fonksiyonunda bozulma meydana gelir ve bağırsak geçirgenliği artar. Bunun sonucunda istenmeyen toksik maddeler kan dolaşımına geçer. Birçok hastalığın başlangıç mekanizmasında bu durum etkili olmaktadır.
Sağlıksız mikrobiyota;
• Bağışıklığı sistemini olumsuz etkiler.
• Enerji metabolizmasını bozarak obeziteyi tetikler.
• Protein, yağ ve karbonhidrat metabolizmasını bozar.
• Bozulan bağırsak duvarı ve zayıf bağışıklık, kanser, karaciğer ve bağırsak hastalıkları riskini arttırır.
• Bozulan karbonhidrat metabolizması, zayıf bağışıklık ve artan obezite riski özellikle Tip 2 diyabet oluşum riskini arttırır.
• Şişkinlik ve sindirim problemleri açığa çıkar.
• Besin öğesi emilim problemleri oluşur.
• Birçok alerjik hastalık oluşumunu arttırır.
GAPS Diyeti nedir?
GAPS diyeti, tahıllar ve şekerler gibi bazı gıdalardan uzaklaşmanın, otizm ve disleksi gibi beyni etkileyen durumları tedavi etmelerine yardımcı olabileceğini söyleyen bir diyet sistemidir.
GAPS terimi, Gut and Psychology Syndrome (bağırsak ve psikoloji sendromu) anlamına gelmektedir. GAPS diyeti, bağırsak sağlığının genel fiziksel ve zihinsel sağlıkla bağlantılı olduğunu düşünür. Bağırsakların iyileştirilmesi sağlığı da iyileştirir.
GAPS diyeti 3 aşamadan oluşur. GAPS giriş diyeti, tam GAPS diyeti ve diyetten çıkış şeklinde planlanır. Ana tema olarak nişasta, gluten, kazein gibi besin ögelerini diyet dışında bırakarak tamamen organik ve mevsiminde başlama üzerine kuruludur. Sertifika programını tamamlayıp bu diyet üzerine uzmanlaşmış sağlık çalışanları tarafından uygulanması gerektiği ise unutulmamalıdır.
• KARIŞAN İKİ KAVRAM, ÇÖLYAK HASTALIĞI İLE GLÜTEN HASSASİYETİ
• KAFEİN ALIMINA DİKKAT!
• PROBİYOTİK VE PREBİYOTİKLER
• AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞININ KORUNMASI VE GELİŞMESİNDE BESLENMENİN ÖNEMİ
• KARACİĞER KORUYUCU BESLENME NASIL OLMALI?
• DOĞAL ANTİBİYOTİK: SOĞAN
• SPORCU BESLENMESİ
• DÜŞÜK MİDE ASİDİ EMİLİM BOZUKLUĞUNA NEDEN OLABİLİYOR!
• Ruh Halinizi Beslenmenin Gücü İle Düzeltin
• KARACİĞER YAĞLANMASI ÖNEMLİ Mİ?
• Detoks nedir? Ne zaman yapılır?
• 20 YAŞ ALTI ÇOCUKLAR EVDE NASIL BESLENMELİ ?
• PREBİYOTİK BESİNLER İLE SİNDİRİM SİSTEMİNİZİ KORUYUN
• HAMİLELİKTE COVİD-19 RİSKİ
• RAMAZANDA BESLENME ÖNERİLERİ
• 65 YAŞ ÜSTÜ VATANDAŞLAR NASIL BESLENMELİ
• COVİD-19 VE BESİNLER
• KiLO VERME DöNEMINDE RAMAZAN AYI
• RAMAZAN AYININ VAZGEÇİLMEZİ; HURMA
• BAĞIŞIKLIK İÇİN A VİTAMİNİ
• BAĞIŞIKLIĞIMIZI GÜÇLENDİRMENİN YOLLARI
• SUMAK İLE İLGİLİ SAĞLIK NOTLARI
• KAFEİN ALIMINA DİKKAT!
• BAĞIŞIKLIK VE UYKU
• NEDEN KIŞIN KİLO ALIRIZ?
• 1-7 Nisan Kanser Haftası
• BESİNLERDEKİ ANTİOKSİDAN KAPASİTE
• TATLI İSTEĞİ İLE NASIL BAŞ EDERİZ?
• KARANFİLİN FAYDALARI
• HAYAT ENERJİMİZİN ÜRETİM YERİ 'MİTOKONDRİ'
• Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu Sağlığımızı Tehdit Ediyor
• POLİKİSTİK OVER SENDROMU
• HAYAT ENERJİMİZİN ÜRETİM YERİ 'MİTOKONDRİ'
• FARKINDALIĞINIZI ARTIRIN TUZU AZALTIN...
• KANDİDAYLA SAVAŞAN BESİNLER
• DOĞAL ANTİBİYOTİK: SOĞAN
• KİMLER İYOTSUZ BESLENMELİDİR?
• Dost Bakterilerin Besini Prebiyotikler
• Kabızlığı Önlemek İçin Çözüm Önerileri
• Kafeinsiz Rooibos Çayı
• Anne Sütünü Azaltan Ana Faktörler (
• Atkins Diyeti
• SARIMSAK TÜKETİN HASTALIKLARA KARŞI DİRENÇLİ OLUN
• Hipertansiyona İyi Gelen Yiyecekler
• Vazgeçilmez İçeceğimiz: Çay
• Popüler Diyet Etkileri
• Ihlamurun faydaları nelerdir?
• Diyabet Riskini Yüzde 10 ile 34 Oranında Azaltan Önemli Mineral: Magnezyum
• Günde 15 dakika yürümek vücudu nasıl değiştirir?
• Tüketeceğiniz besinleri kim seçiyor?
• Süper Besinler
• Çinko mineralinin faydaları
• 2020 Yılı Beslenme Trendleri
• Taş Devri Diyeti
• Karaciğer yağlanması
• Çekirdek çitlemek neden mi önemli?
• Sosyal Medyanın Beslenmeye Etkisi
• En güçlü antioksidan: Glutatyon
• Bal kabağı mucizesi
• Kan grubu diyeti
• Market Alışverişleri
• Stres durumunda vücudumuzda neler olur?
• Narın faydaları
• Hangi Besinler Buzdolabında Saklanmaz?
• Obezite Genetik Midir?
• L-Karnitin Kullanımı Şart Mı?
• Detoks Nedir?
• Hangi Besinler Buzdolabında Saklanmaz?
• Popüler Diyetlerin Etkileri
• En doğal ilaç; Zencefil
• Mental Yeteneklerimizi Güçlendiren Besinler
• Aflatoksin
• Geçirgen bağırsak sendromu
• Diyet içecekler çözüm değildir
• Vejetaryen bireyler için beslenme önerileri
• Mutlu Eden Besinler
• Yemeği Hızlı Mı Yiyorsunuz?
• Seçtiğimiz Tabak Neyi Değiştirir?
• Yeme Bozuklukları
• Sihirli Karışım: Zerdeçal, Karabiber
• Duygusal Açlık
• ORAC SKOR Nedir?
• İnsülin Direnci Nedir?
• Mitokondrimizi iyi besleyelim
• Protein tozuna ihtiyacımız var mı?
• Gut Nedir ?
• Obezite Kanseri Nasıl Tetikliyor?
• Laktoz İntoleransı Belirtileri Nelerdir?
• Hipertansiyon Hastaları Dikkat! Dash Diyeti Nedir?
• Daha Az Uyku Kilo Yapıyor
• Vücudun Süpürgesi “Diyet Lifi”
• Antibiyotik Kullanırken Nasıl Beslenebilirim?
• Sağlık Bağırsaklarda Gizli
• Güçlü Kemikler İçin Ne Yapmalıyız?
• Sağlıklı mutfak fazla kiloları engeller mi?
• Ödem nedir?: Nedenleri ve Çözümleri
• Metabolizma Gerçekleri
• Çağın Hastalığı: Migren
• 1-7 Ekim Emzirme Haftası
• Çağımızın Sorunu: Hareketsiz Yaşam Tarzı
• VERİLEN KİLOLARI KORUYAMAMA: YO-YO SENDROMU