Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr Banu Öztürk Ceyhan muayenesinin Beslenme Uzmanlarından İsmail Coşkun hipertansiyona iyi gelen yiyecekleri anlattı.

Limon

Limon C vitamini içerir ve antioksidant etki gösterir. Aynı zamanda asidiktir ve kan sulandırıcı etkiye sahiptir. Limon kan damarlarının esnekliğini sağlamaktadır. Böylelikle kan basıncında düşüşü sağlamaktadır. Düzenli tüketiminde kan basıncının yükselmesini engellediği bildirilmiştir.

Sarımsak

Sarımsak nitrik asit ve hidrojen sülfür içermektedir. Bu iki etmen kan basıncını düşürücü etkiye sahiptir. Sarımsak aynı zamanda antioksidanttır. Çiğ ve pişmiş olarak tüketimi önerilmektedir.

Kakao

Kaliteli kakao antioksidant özelliğe sahiptir. Bu nedenle kalp damar sağlığında koruyucu etki göstermekte ve kan basıncında düşüşü sağlamaktadır. Sağlıklı bireyler için koruyucu etki açısından günlük en fazla 15-20 gram en az %70 kakao içeren bitter çikolata önerilebilmektedir.

Domates

Domates likopen içermektedir. Bu madde antioksidant özellikte aynı zamanda kolesterol düşürücü etkiye sahip olmasından dolayı kalp damar sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu bildirilmiştir. Aynı zamanda kan basıncı düşürücü etkiye de sahiptir.

Havuç

Havuç potasyum ve nitrattan zengindir, A vitamini içerir. Kalp ve damar sağlığı üzerine olumlu etkiye sahiptir. Damarların daralmasını engelleyerek kan basıncındaki artışa engel olmaktadır.

Kereviz

Kereviz ftalit adında bir madde içermekte ve damar sağlığında koruyucu etkiye sahip olduğu bildirilmiştir. Hipertansiyondan korunmak için tüketimi önerilmektedir.

Kayısı

Kayısı bol miktarda potasyum içermektedir. Buda kalp damar sağlığında koruyucu etki göstermektedir.

Muz

Muz potasyum ve fosfor minerallerini bol miktarda içermektedir. Bu mineraller kalp damar sağlığını koruyucu etki göstermektedir.

Dash Diyeti

Daha düşük kan basıncı diyeti olarak planlanan bir beslenme programıdır. Amaç kalp damar sağlığını koruyarak daha düşük kan basıncı sağlamaktır. Hipertansiyon görülen bireylerde bilimsel olarak DASH diyeti uygulanmış ve olumlu etkiler tespit edilmiştir. DASH diyeti hipertansiyon durumunda diyet protokolü halini almıştır. En birincil amaç beslenmede tuz miktarını kısıtlamak ve kanın damarlara olan basıncını azaltarak kalp damar, böbrek sağlığını korumaya çalışmaktır. Hipertansiyon durumunda obezitenin engellenebilmesi içinde vücut ağırlığını dengelemek için porsiyonlamaya da önem verilmektedir.

DASH Diyeti İpuçları;

Beslenmedeki yağ miktarının azaltması,

Sebze ve meyve tüketiminin arttırılması,

Ilımlı miktarda kuruyemiş tüketimi,

Yağsız balık ve beyaz et tüketimin artırılarak, kırmızı et tüketiminin azaltılması,

Hazır gıda ürünleri, konserve yiyecekler, tuzlu salamuraların beslenmede tamamen yasaklanması

Soslu yiyecek tüketiminin yasaklanması

Kilo artışını önlemek için basit karbonhidrat içeren hamur işi vb. gıda tüketiminin sınırlandırılması,

Kalsiyum ve magnezyum kalp sağlığı için önemli minerallerdir, bu nedenle tüketiminin artırılması, genel beslenme planını oluşturmaktır.

ÖNEMLİ NOT: DASH diyeti yapılıyor gerekçesi ile ilaç bırakılmamalıdır.

Ülkemizde tuz tüketimi ve kan basıncı ile ilgili yapılan bir çalışmada ortalama günlük 18 gram tuz tüketiminin olduğu bildirilmiştir. Beslenme il alınan başlıca tuz kaynakları peynir, turşu, zeytin, salça ve yemeğin tadına bakmadan bilinçsiz tuz eklenmesi olduğu bildirilmiştir. Batı toplumlarında günlük ortalama tuz alımının 9-12 gram olduğu bildirilirken hipertansiyon durumunda yapılan DASH diyetinde günlük ortalama 5-6 gram tuz alınmaktadır.

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Korunma

Risk faktörleri bulunan bireylerin düzenli olarak kan basınç ölçümü yaptırması gerekmekte, bununla birlikte koruyucu önlemler olarak, vücut ağırlığının dengelemesi gerekmektedir. Obeziteden korunmak gerekmektedir. Düzenli ve dengeli beslenilmesi gerekmektedir. Bunun için;

Yağsız et, peynir, süt ve yoğurt tüketilmelidir.

Posa içeriği yüksek sebze ve meyve tüketimi artırılmalıdır. Günlük 5porsiyon sebze ve meyve önerilmektedir.

Tam tahıllı ürünler tercih edilmelidir.

Beslenmede tuz miktarını dengeli tutmalı, günlük tuz tüketimi 6 gramdan fazla olmamalıdır. (1 çay kaşığı tuz 6 gramdır)

Düzenli egzersiz ve spor yapılmalı,

Alkol tüketimi ılımlı ölçüde olmalıdır.

Hazır gıda tüketiminde etiket okunmalı, tuz miktarına dikkat edilmelidir.