Bahçe Resmi Bahçe resmi, meyve bahçelerinden alınan bir vergi çeşidi şeklinde tanımlanmaktadır. Şayet bahçe meyve veriyorsa öşrü alırlardı. Bahçe vergisinin alınması elde edilen ürünün satışa konu olması ile ilgiliydi. Eğer kişi sadece kendi ihtiyacını karşılamak için böyle bir bahçe dikmiş ise ondan herhangi bir şey alınmazdı. Dikilen bahçenin meyveleri ticaret amacıyla, satılmak için dikilmişse o zaman vergi alınırdı. Evin ihtiyacını karşılamak için üretilmeyen meyvelerin azlığı veya çokluğu önemli değildi (91).
Bahçe resmi, bahçede bulunan ürünlerin toplamından alınmaktadır. Eğer bahçede meyve varsa alınan öşür, meyve öşrü adı altında tahsil edilirdi. Bahçedeki ağaçlar meyve vermiyor ise herhangi bir vergi talebinde bulunulmazdı (92).
Sebze üretilen arazilerden ise hâsılat üzerinden öşür alınmakta iken, kasabada yaşayan üreticilerin vergilendirilmesinde ise nakdi vergi alınacağı ve ayni herhangi bir vergi alınmayacağı hükme bağlanmıştır. Uygulamanın bu şekilde olması muhtemelen kasabalardaki bahçelerin küçük olması ve üreticinin ihtiyacını ancak karşılayabilmesi nedeniyledir (93).
Kişinin evinin kenarında bulunan bahçeye, kendi ihtiyacı için ektiği sebze ve meyvelerin üretiminden herhangi bir şekilde öşür alınmaz; ancak evin kenarında üretilen bu ürünler pazara götürülüp satışa sunulursa, bu sebzelerden öşür alınır. Bostanlarda ise ürün ekili ise ekilen bu ürünün öşrü alınır, ekili olmayan araziden de dönüm başına dört akçe tahsil edilir. Sulanabilen bostanlardan ve kırlarda bulunan bostanlarda yetiştirilen ürünlerden öşür alınmaktadır. Arazinin bir kısmı ekili ise, arazi sahibinden arazinin tamamından vergi alınmasını önlemek amacıyla sadece ekili olan kısımdan öşür alınmaktadır. Kişinin konutunun bitişiğinde ihtiyacı kadar yetiştirdiği bostanlardan ve meyvelerden öşür veya resim adı altında ayni ya da nakdi vergi alınmayacaktır (94).
Bahçe oluşumu, genellikle sulu tarımla ilgili olduğundan Ortakçı’da kümelenmiştir. Diğer mahalle ve köylerde ise az miktarda öşür ödenen bahçeler mevcuttur. Ortakçı’da hane başına düşen bahçe öşrü yaklaşık olarak 56 Guruş iken, Aydın zade ’de 12, Pir Ahmed ’de 15,Gireniz’de 8,8,Savcıllı’da 15,8 Guruştur. Kaza ortalaması olarak hane başına ödenen öşür ortalaması 29,5 Guruştur.
Sadık Hoca, Gencelli ve Feslek’te çok az bir miktar bahçe öşrü ödenirken Kızıldere’de öşrü bulunmamaktadır.
Sebze
Bu vergi bostanda yetişen salatalık, patlıcan, kabak gibi ürünler üzerinden tahsil edilirdi. Bu vergi türünde de bahçe vergisine benzer bir şekilde, bostan ürünlerinden ticari bir menfaatin sağlanıp sağlanmaması, kendisinin vergiye konu olup olmaması da önemli bir rol oynamaktaydı. Şayet kişi bostandan elde edilen mahsulü satıp para kazanmak maksadıyla yetiştiriyorsa o zaman kişiden 100'de 10'dan, 100'de 50'ye varan miktarlarda vergi alınırdı. Bostan ürünleri sadece evin ihtiyacını karşılamak maksadıyla yetiştirilmiş ise o zaman herhangi bir şey-kilde vergi alınmazdı. Alınma zamanı mahsulün olgunlaşma mevsimi olan bu vergi, halka kolaylık olsun diye bazen nakdi olarak da alınabiliyordu (95).
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.