Yukarıdaki başlık sık kaleme aldığımız konulardan birisi.Amacımız tarım ürünleri ve gıdadaki fiyat artışlarının nedenini,sebep olanları ortaya koymak ve bu işte hiç suçu olmaya Türk çiftçisini savunmak.
Bu konuda güzel bir çalışma elimize geçti.Ardahan Üniversitesi İktisat Bölümü akademisyenleri Özlem Öztürk ve Nilcan Albayrak’ın konu ile ilgili çalışmaları…Çalışmalarını temel alararak konuya açıklık getireceğiz.
“2003 yılından günümüze dünyada gıda ve tarım ürünleri fiyatlarında önemli artışlar gerçekleşmiştir. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) gıda fiyat endeksinde 2006 yılında yaklaşık %9 oranında artış gözlenirken, 2007 yılında bir önceki yıla göre artış %23 oranında kaydedilmiştir. 2006-2007 yılları dönem ortalamalarına göre temel ürünlerde yaşanan fiyat artışları sırasıyla sütte %80, yağlarda %50, ayçiçeği tohumunda %65, pirinçte %26, buğdayda %50, mısırda %34 ve hububatta %42 olmuştur (Kıymaz ve Saçlı,2008).
Tarım ve gıda fiyatlarında yaşanan artışlar enflasyon üzerinde bir baskı oluşturmakta ve tahminleri zorlaştırmaktadır. IMF 2008 raporunda, dünyadaki gıda fiyatlarındaki artışın dünya toplam enflasyon ortalamasına etkisinin, 2006 yılında %27 iken 2007 yılında %43’e yükseldiği belirtilmektedir (IMF,2008).
Ülkemizde de gıda ve tarım ürünleri fiyatları dünya fiyatlarına paralel bir artış göstermiştir. Ancak, 2010 yılı sonrasında dünya gıda fiyatları azalırken ülkemizde gıda fiyatları artmaya devam etmekte ve enflasyonun temel belirleyicilerinden olmaktadır. FAO rakamlarına göre dünya gıda fiyat endeksi; 2003 yılında 100 iken 2011 yılında 235, 2017 yılı Nisan ayında ise 168’e gerilemiş Türkiye’de gıda fiyat endeksi; 2003 yılında 100, 2011 yılında 191,4 2017 yılı Nisan ayında ise 353,47’e çıkmıştır.”
Batı ülkelerinde gıda ve tarım ürünleri fiyat artışları genellikle dış ticaret gelişmeleri yanında “küresel ısınmanın neden olduğu kuraklık, ürün arzındaki kısıtlamalar, petrol fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle üretim ve nakliye maliyetlerindeki artışlar, biyoyakıt üretiminde tarım ürünlerinin kullanılması dolayısıyla tarımsal ürün talebindeki artışlar, refah artışının gıda tüketim talebinde yol açtığı değişmeler gibi pek çok neden sıralanabilir.
Biz de ise fırsatçılık ilk sırada gelmektedir.
Savunduğumuz üzere gıda ve tarım ürünlerinde fiyat artışlarının meydana gelmesi ve bu artışların enflasyonu tetiklemesinin ana nedeni üreticinin girdi fiyatları ve maliyetinin artışı değildir.Üretici her durumda ,bin bir ümit ile üretimini sürdürmektedir.Ne zaman ki gıda ve tarım ürünü ,üretici ve nakliyeci firmanının eline geçti o zaman zamlanmakta,fiyatı katlanarak artmaktadır.
“Bir ekonomik yapıda girdilerin fiyatlarında meydan gelen artışlar, üretim zincirinden dolayı er veya geç ürünün fiyatına, dolayısıyla da tüketici enflasyonuna yol açmaktadır. Doğrudan tüketilen gıda ürünleri veya işlenmiş gıda fiyatlarında, tarımsal üretici firmaları önemli ölçüde belirleyici olmaktadır.”
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.