Zeytin piyasaları açılıyor.
Dünkü yazımızda belirttiğimiz gibi en önemli kaygımız.Zeytin zeytinyağı fiyatları.
Emin olunuz ki henüz oyununu sahnelememiş olan zeytin ve zeytinyağı pazarlama sektörünün aktörleri kapalı kapılar ardında zeytin ve zeytinyağını en ucuz fiyata almak için oyun tezgahlamakta olmasınlar.
Bu oyunlara izin veren de bizleriz. Örgütlenmemiz zayıf.Yasalar koopertif ve üretici birliklerinin piyasa yapıcı rol almalarına izin vermemekte.Politikacılar,serbest piyasa ekonomisini ,altta kalanın canı çıksın,olarak algılamaktalar.Onlar için iki tüccar ve sanayicinin iki oyu bin çiftçiden daha değerli.Çünkü çiftçiyi her zaman aldatıp oyunu alabileceklerini biliyorlar.Çiftçi de tarım sektörüne hzmet edene değil,farklı saiklere göre oy kullanmakta,oyunu tek bir merkeze yoğunlaştıramamaktadır.
Türkiye’ de yaklaşık 320 bin zeytinci aile işletmesi mevcut olup,bunların oy miktarı yaklaşık olarak 1 milyon 200 bindir.Örgütlü çiftçi miktarı çok az olup bunun % 14’ü Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği ve Marmarabirlik ortaklarından oluşmaktadır. %86’sı kaderine terkedilmiştir. Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği yaklaşık 22 bin, Marmarabirlik ise yaklaşık 30 bin ortağa sahiptir.270 bin aile tüccar ve işletmecinin merhemtine terkedilmiş durumdadır.
Zeytin de kazandırmamaktadır.2018 yılında hem zeytin hem de zeytinyağı hiç de iyi olmayan bir yıl yaşamıştır. “Zeytin üretim rakamlarına bakıldığında yıllara göre artış ve azalışlar görülmektedir. Bu durum zeytin ağacının periyodiste gösteren bir tür olması nedeniyle bir yıl yüksek bir yıl düşük ürün alınmasından kaynaklanmaktadır. İklim koşullarının yanı sıra kültürel uygulamalar da rekolte üzerinde etkili olmaktadır. Ülkemiz zeytin yetiştiriciliğinde karşılaşılan sorunların başında, kültürel uygulamalardaki yetersizlik gelmektedir. Diğer meyve türlerine göre sulama, gübreleme çok az yapılmakta; budamaya ihtiyaç gösteren bir tür olmasına karşın yine budama da çok az yapılmaktadır. Zeytin sineği yüzünden yüzde 100’e yakın meyve dökümleri meydana gelebilmektedir. Bunların yanında hasatta mekanizasyona gidilememesi ve sırıkla hasadın yapılması bir yıl sonra ürün verecek olan sürgünlerin zarar görmesine neden olmaktadır. Bütün bu faktörler hem birim alandan alınan verimin düşmesine hem de var yılı ile yok yılı arasındaki farkın iyice artmasına neden olmaktadır.”
Zeytin yağı fiyatları neredeyse 10 yıldır 10-15 TL aralığında seyretmektedir.Bu da ortalama 5-8 kg’dan bir kg zeytinyağı elde ettiğimizi hesap edersek yağlık zeytin fiyatları 1,5-2 TL’ye karşılık gelmektedir.
Gerçekte ise ihracatçı zeytinyağı ihracatından para kazanmaktadır.2008/2009 ve 2011/2013 sezonları istisna olmak üzere zeytinyağı ihracat fiyatları ortalaması 4 dolar civarında gerçekleşmiştir.
Sofralık zeytin miktarı ise yıllık olarak 60-70 bin ton ihracat tutarı ise 120-130 milyon dolardır.
Tüccar ve ihracatçı hep kazanmakta, zeytin üreticisi ise yıllardır kaybetmekte.
Şeytan bunun neresinde?
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.