Önceki yazılarımızda Arazi Bankacılığının amaçları,gerekliliği ve bazı ülkelerin uygulamaları üzerinde durmuştuk.Bugün ise AB ülkelerinde Arazi Bankacılığı uygulamalarını ele alacağız.
Hollanda:
• Arazi kullanımı, arazi alım satımı, arazi ıslahı ve tarımsal modernizasyon amaçlanır.
• Arazi bankası gönüllü olarak arazi satın alır ve arazi alımları yerel arazi fonu yoluyla gerçekleşir.
• Satın alınan arazilerin toplulaştırma projelerinde kullanımı zorunludur.
• Bu araziler daha sonra arazi toplulaştırma projelerinde arazi sahipliği yapısını iyileştirme için kullanılır.
• Arazi toplulaştırma projelerinin arazi bankası olmadan uygulanabilirliği zordur.
• Kırsal alanda arazi bankacılığı daha çok mekânsal planlamaya hizmet etmektedir.
Belçika:
• Arazi bankasının amacı; yatırım, doğal alanlar ve su yönetimi için gerekli alanların karşılanması için kamulaştırma yerine arazi satın almaktır.
• Finans fonu; Belçika’nın Flaman Bölgesinde 31 yerel bankaya yayılmış durumdadır.
• 19 farklı kurumla (Flemish hükümeti, il ve ilçe yönetimleri vb.) birlikte çalışmaktadır.
• Çalışma konuları; doğal alanların korunması, doğal alanların geliştirilmesi, arazi ıslahı, su yönetimi, yeni altyapı yatırım çalışmaları ve endüstri kalkındırma çalışmalarıdır.
Almanya:
• Almanya’da arazi bankacılığı eyalet bazında değişiklikler göstermektedir.
• Çok sayıda resmi ya da resmi olmayan kurum arazi fonu yönetimi yapmaktadır.
• Arazi sahibi arazisini satmak istediğinde Kırsal Yönetimden izin almak zorundadır.
• Bu kurum öncelikli alım hakkına sahiptir.
• Araziler satın alınırken Tapu İdaresi ve Noter kurumuna bilgi verilir ve onay alınır.
• Kurum aldığı araziyi 4 yıl elinde tuttuktan sonra satmak zorundadır. Eğer alıcı çıkmazsa dört yıl önce alıcı kimse onun alım önceliği vardır.
• Arazi fonu, arazisini genişletmek isteyen çiftçilere kiralama yapmaktadır.
• Havaalanı gibi altyapı hizmetlerinde yararlanılmak üzere arazi değişimi için gerekli alan sağlanmakta ve böylece kamulaştırmalar önlenmektedir.
Fransa:
• Arazi bankacılık hizmetlerini SAFER (Arazi Amenajmanı ve Tarımsal Yerleşim Kurumu) adlı anonim şirketler yürütmektedir. SAFER, satışa sunulan arazileri, işletmeleri veya tarımsal amaçlı kullanılabilecek toprakları satın almak amacıyla kurulmuşlardır.
• SAFER’in faaliyet alanları; arazi ıslahı, işletme ölçeklerinin büyütülmesi, atıl arazilerin üretime kazandırılması, topraksız çiftçilere arazi tedariki ile orman alanları ve çevresel koruma amaçlı projelerdir. • SAFER, faaliyetlerinde Tarım Bakanlığı ile Ekonomi ve Finans Bakanlığından onay alır ve etkinlik alanları ana sözleşmelerinde açıkça belirlenir.
• Kâr amacı yoktur ve faaliyetlerini yetkili kamu kuruluşlarının gözetimi altında yapar.
• SAFER alım satım işlemlerinde %6 komisyon alınır ve bu komisyonu arazi iyileştirme işlemleri için kullanılır.
• Elde ettikleri toprakları en fazla 5 yıl içinde devretmek zorundadırlar.
• Arazi edinimine yönelik finansman, Caisse Nationale de Credit Agricole (CNCA) adlı kuruluştan alınan kredilerle sağlanmaktadır.
İspanya:
• Galicia Arazi Bankası, İspanya Köy İşleri Bakanlığı altında çalışan bir kamu kurumudur.
• Galicia Arazi Bankası, tarımsal alanların kullanılması ve korunmasına yönelik vergi ve yönetim önlemleri için kurulmuştur.
• İşletme arazilerinin genişlemesi ve verimliliği için arazi alım-satım hizmetlerini yürütürler.
• Amacı, arazilerin tarım amaçlı kullanımını düzenlemektir.
• Bu kapsamda; arazi terklerini ve atıl arazileri değerlendirmek, tarım, orman, hayvancılık, çevre, miras koruma ve diğer sosyal ihtiyaçlar için gerekli arazileri temin etmek, arazi sahibi ile araziye ihtiyacı olan kişi arasında aracı olmak, arazinin kullanımı için de garanti ve güven vermektir.
• Kiralamadan %5 komisyon alınır ve kiralama genellikle 5 yıl, en fazla ise 15 yıl için yapılır. • Terk edilen, işlenmeyen araziler kurum elemanları tarafından gözlemlenir ve vergilendirme gibi cezalar uygulanır.
Okuyucularımızdan özellikle İspanya ‘nın uygulamalarını ve amaçlarına dikkat etmelerini rica edeceğim.
Kaynak: Başer-Bozoğlu.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.