Ülkemizde zeytin ve zeytinyağına uygulanan desteklemeleri yazamaya devam ediyoruz.
Dünya Ticaret Örgütü Tarım Anlaşması çerçevesinde ülkemizce ihracat desteği verilebilecek 44 ürün/ürün grubu içerisinde yer alan zeytinyağı ve sofralık zeytin ihracatında ihracat iadesi ödemesi yapılmaktadır.
6 Nisan 2012 tarihli ve 28256 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımlarına İlişkin Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 2012/2 No’lu Tebliği uyarınca; ihraç edilen ürünlerden daha yüksek katma değer sağlanması, ihracatta markalaşmanın teşvik edilmesi ve kutulu ihracatın arttırabilmesi amacıyla, küçük ambalajlarda ve markalı olarak yapılan ihracatlarda daha yüksek oranda ihracat iadesi yapılması kararlaştırılmıştır.
Zeytin;
Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımlarına İlişkin Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu Tebliği (No: 2006/1 uyarınca; 20.01, 20.05 G.T.İ.P. altında yer alan zeytinler, 18 kg’ın (net ağırlık) üzerinde ambalajlarda ihraç edilmeleri halinde mahsup hesabına dâhil edilmemektedir.
Net ağırlığı 2-5 kg arasında (5 kg dâhil) olan ambalajlarda, “tescilli Türk Markaları” ve “Made in Turkey” ibaresi ile ihraç edilen zeytinler için ihracat iadesi miktarı 100 $/ton, miktar barajı yüzde 51, azami ödeme oranı yüzde 20 olarak uygulanır.
Net ağırlığı 1-2 kg arasında (2 kg dâhil) olan ambalajlarda, “tescilli Türk Markaları” ve “Made in Turkey” ibaresi ile ihraç edilen zeytinler için ihracat iadesi miktarı 125 $/ton, miktar barajı yüzde 51, azami ödeme oranı yüzde 20 olarak uygulanır.
Net ağırlığı 1 kg’a kadar (1 kg dâhil) olan ambalajlarda“tescilli Türk Markaları” ve “Made in Turkey” ibaresi ile ihraç edilen zeytinler için ihracat iadesi miktarı 150 $/ton, miktar barajı yüzde 51, azami ödeme oranı yüzde 20 olarak uygulanır.
Türkiye’de Yıllar İtibariyle Zeytinyağına Ödenen Prim Miktarları:
Yıllar Prime Esas Fiyat
2003 20,0 Kr/Kg
2004 25,0 Kr/Kg
2005 10,0 Kr/Kg
2006 11,0 Kr/Kg
2007 20,0 Kr/Kg
2008 18,9 Kr/Kg
2009 25,0 Kr/Kg
2010 30,0 Kr/Kg
2011 50,0 Kr/Kg
2012 50,0 Kr/Kg
2013 60,0 Kr/Kg
2003-2013 yılları arasında zeytinyağına verilen destekleme tutarı % 300 gibi görünse de 2003 yılındaki girdi fiyatları/üretici ürün satış fiyatları karşılaştırıldığında üreticinin aleyhine bir tablo ortaya çıkmaktadır. Daha önceki yılları ele aldığımızda zeytin ve zeytin yağının destekleme macerası zikzaklar çizen bir yolda ilerlemiştir.
1966 yılında zeytinyağı ilk kez Destekleme Alım kapsamına alınan 24 tarımsal üründen biri olarak, 1986 yılına kadar aralıksız olarak desteklenmiş, 1987-1990 yılları arasında destekleme kapsamından çıkarılmıştır. 1991 yılında yeniden destekleme kapsamına alınan zeytinyağı, 5 Nisan 1994 kararlarıyla birlikte tekrar destekleme kapsamı dışında bırakılmıştır.
Uygulama zaman zaman yerini Birlik alım fiyatlarına bırakmış, 1998 yılından itibaren de destekleme ödemeleri prim ödemelerine dönüştürülmüştür. Prim ödemeleri ile Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve AB Ortak Tarım Politikalarına uyum sağlamak, ekonomiyi kayıt içine alarak vergi gelirlerini arttırmak, tarımsal kayıt ve envanter tutulmasını sağlamak, üretici ve sanayiciyi aynı zamanda koruyup üretimi teşvik etmek, sanayiye dünya fiyatlarından hammadde sağlamak amaçlanmıştır.
Devam edeceğiz.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.