Rakamlarla Dünyada, Türkiye’de ve Aydın’da yaş sebze üretimi ve tarımı-5

Aydın ili ılıman iklimi, sulama imkânlarının genişliği, üreticisinin sebze ve meyve yetiştirmede bilgi alt yapısının varlığı, modern sulama ve tarım tekniklerine uyabilme becerisi, sertifikalı ve kaliteli tohum kullanma arzusu, bu ilimizin sebze ve meyve yetiştirme, sebze ve meyvede kalite ve yüksek rekolteyi yakalama fırsatı vermiştir.

Sebze yetiştiriciliğinde ne önemli unsurlardan birisi şüphesiz ki iklimdir. Karasal iklimde sebze ve meyve yetiştiriciliği don tehlikesi ve yaz mevsiminin kısalığı nedeniyle ne kadar zorsa aynı riskler Akdeniz sahili için de geçerlidir. Hortum, fırtına, dolu, aşırı yağış gibi etmenler Hatay-Muğla arasında her yıl afetlere neden olmakta sebze ve meyve yetiştiricisini üzmektedir.

Aydın ise karasal iklimin en önemli özelliği olan don ve Akdeniz sahilinin fırtına, hortum ve dolu gibi iklim özelliklerinden daha uzaktır ve yetiştiricilik açısından daha şanslıdır. Ancak bu şans bu güne kadar örtü altı yetiştiriciliğinde değerlendirilememiştir. Üstüne üstlük jeotermal enerji gibi örtü altı yetiştiriciliğin en güçlü ve verimli ısıtma kaynağı ilimizde yeterinden fazla var iken.

Gıda endüstrisi, hammadde açısından çok büyük oranda sebze ve meyve yetiştiriciliğine dayanmaktadır. İlimiz bu bakımdan yeterli hammaddeye sahipken ne yazık ki gıda endüstrisi ve tarıma dayalı endüstri ilimizde yeterince gelişmemiş, üretilen sebze ve meyveler kasalarda, albenisi olmayan ambalajlarda veya doğrudan taze haliyle pazara sevk edilmektedir. Bu da sebze ve meyvenin katma değerini neredeyse sıfır seviyesine çekerken üretici de tamamen tüccar ve komisyoncuların insafına terk edilmiş durumdadır.

Aydın ilinde hemen hemen her ilçe belli sebze ve meyve yetiştiriciliğinde ihtisaslaşmış durumdadır. Sebze ve meyvelerin ilçelere göre dağılımına bakalım:

Buharkent: Üzüm, elma, zeytin, nar, incir, erik, domates, hıyar, biber, patlıcan, fasulye, lahana, marul, ıspanak, karnabahar, bamya

Kuyucak: Elma, portakal, zeytin, mandarin, kiraz, nar, incir, erik, ceviz, kestane

Nazilli: Zeytin, incir, kestane, elma, portakal, mandalina, limon

Karacasu: Elma, zeytin, nar, biber

Bozdoğan: Zeytin, nar, ceviz, kestane, patates, biber

Sultanhisar: Portakal, zeytin, mandarin, çilek, limon, şeftali, nar, incir, ceviz, kestane, domates, karpuz, kavun, hıyar, biber, kabak

Köşk: Zeytin, portakal, mandarin, limon, şeftali, nar, çilek, incir, erik, ceviz, kestane, domates, karpuz, kavun, balkabağı, bamya

Efeler: Portakal, zeytin, mandarin, limon, nar, çilek, incir, erik, kestane, domates, karpuz, kavun, hıyar, enginar, hıyar, biber, patlıcan, marul, pırasa, ıspanak, lahana, marul, balkabağı, nar

Yenipazar: İncir, zeytin, Antep fıstığı, domates, karpuz, biber

Koçarlı: Zeytin, çam fıstığı,

İncirliova: Zeytin, incir, bamya, nar

Germencik, Zeytin, incir

Söke: Zeytin

Didim: Zeytin

Karpuzlu: Zeytin, biber

Çine: Zeytin, biber, yer fıstığı

Kuşadası: Zeytin, üzüm, şeftali

Not: Yer fıstığı, Antep fıstığı ve çam fıstığı yağlı tohumlar sınıfından olduğu halde ilçe ekonomileri ne katkıları bakımından özellikle meyve ve sebzeler arasında sayılmıştır.