BURSA SİYAHI İNCİR ÜRETİMİNDE ÜRETİCİYE DÜŞEN GÖREVLER

Bir önceki günkü yazımızda sarı lop taze incirin fiyatının fırsatçı komsyoncu,tüccar ve pazarcı eliyle ne hale getirildiğini açıklamıştık.

Dün ise Bursa siyahı incir ile ilgili yazı dizimize başladık.

Daha önceki yıllarda sadece Bursa merkez köylerinde yetiştirilen Bursa siyahı incir, artık daha geniş alanlarda yetiştirilmektedir. Önü ihracat ve iç pazar fiyatları açısından açık olan Bursa siyahı incir çeşidi için Aydın coğrafyası en uygun alandır. Zira Aydın toprakları ve iklimi hem erkencilik, hem şeker hem kalite hem de en uygun bölge iken üreticinin incir yetiştirmede bilgi altyapısının ileri ve eksiksiz olması ayrı bir fırsattır.

Aydın ilinde Bursa siyahı incirde 2 bin tonu aşan üretimi ile Buharkent önde gitmektedir.Buharkent dışında Horsunlu,Nazilli,Atça,Köşk,Umurlu ve Çine’de kapama bahçeler oluşturulmakta olup Buharkent,Kuyucak ve Atça’da yeni Bursa siyahı incir bahçeleri oluşturulmaktadır.

Gerçek sorun ise arz fazlası olmaması ve Bursa siyahı incir fiyatının korunması için üreticiye düşen görevleri sıralayacak olursak;

• Bursa siyahı bahçesi oluşturacak üreticilerimiz Erbeyli İncir araştırma Enstitüsü uzmanlarından dikim öncesi teknik destek almalıdırlar;

• Fidan özellikleri,dikim alanı seçimi,fidan dikim öncesi toprak işleme faaliyet ve çalışmaları,dikim aralıkları,gübreleme,dikim tekniği,budama,hastalıklar,zirai mücadele konularında bilgi alt yapılarındaki temel eksiklikleri gidermelidirler:

• Fidan seçiminde sertifikalı fidanlar tercih edilmeli,oluşturulacak bahçe uzun ömürlü olacağı ve bir dikim yapılacağı için köklü ve poşette fidanlar tercih edilmeli,Erbeyli İncir Araştırma veya güvenilir fidan firmalarından fidan temin edilmelidir;

• Bursa siyahı incir pazarlaması Bursa’da günü birlik fiyat belirleme usulü ile olmakta,fiyatlar arz-talep dengesine ve tüccarın merhametine uygun olarak oluşmaktadır.Yazılarımızda belirttiğimiz gibi Bursa siyahı incirin pazarlamasında sarı lop incir veya Bursa piyasasının uygulanması incir üreticisinin aleyhinedir.Bunun için “Buharkent modeli” nin uygulanması en uygunudur.

• Üreticinin bahçe satışını ve pazarlığını tüccarla değil ihracatçı eğer yoksa ihracata yönelik faaliyet gösteren işletme ile yapmalıdır;

• Bu sistem ve modelde ihracatçı ve üretici Şubat-Mart aylarında bir araya gelerek o sezonunun inciririnin pazarlığını yapmaktadırlar;

• Bu pazarlıkta Ziraat Odaları hakem rolünü üstlenmektedir;

• “Buharkent modeli” yerel deyimi ile incir bahçesi “tohur”una,yani bahçe bazında pazarlıkla satılmaktadır;

• Bu satış modelinde ihracatçı şu anda ilekleme,zirai ilaçlama ve hasat işlemlerini doğrudan üstlenmektedir;

• Gelecek yıllarda budama işleminin ihracatçı ve üretici ortaklığı ile yapılması ve bazı yazılı sözleşmelerle maliyetinin ihracatçı tarafından karşılanması yoluna gidilmesi uygundur;

• Üretici ve ihracatçı arasında mutlaka satış sözleşmesi yapılmalıdır;

• Sözleşmede zirai ilaçlama faslında rusatsız ilaç kullanılması halinde yaptırımları ihracatçı üstlenmelidir;

Diğer dikkat edilecek bir konu ise taze incirde “etephone” kullanımıdır. “etephone” kullanımı Tarım Orman Bakanlığı tarafından pamuk dahil olmak üzere tüm ürünlerde yasaklanmıştır.Bursa siyahı incirde de kansorojen madde içermesi dolayısıyla yasaktır.Yukarıda belirttiğimiz gibi “etephone” kullanması nedeni ile çok büyük bir potansiyele sahip Çin ve Uzakdoğu pazarı da artık risk altındadır ve Bursa siyahı incir ihraç edememe tehlikesi ile karşı karşıya kalmış durumdayız.Bu bakımdan üreticimiz ihracatçısı ile bu konuda anlaşma ve sözleşmesini dikkatli yapmalıdır.Zira sorumluluk üreticiye aittir.

İncirde bitki gelişimi düzenleyicisi yapay bir olgunluk sağlıyor gibi görünse de gerçekte ürünün kalitesini bozmakta, raf ömrünü azaltmakta, piyasaya aşırı ürün arzı nedeniyle fiyatların düşmesine ve gelir kaybına neden olmaktadır.