Türk ekonomisinin ve tarımının vazgeçilmez ürünü olan pamukla ilgili olumsuz şartları ve sorunları değerlendirmeyi sürüdürüyoruz.
* Ülkemizde tarımın olumsuzluklara bürünmüş siyasi kararlarından birisi de 2000’li yılların başlarında KİT”lerin özelleştirilmesi” adı altında,tarımsal üretimin ve ticaretin kontrolsüz bırakılarak en önemli üretici örgütleri olan TARİŞ,ÇUKOBİRLİK,ANTBİRLİK başta olmak üzere örgütlenme yapısının tüccar,işletmeci,ihracatçı ve aracı lehine bozulmasıdır.Bu durum aynı zamanda pamuk üreticisine de yansımıştır.
“Türkiye’de üretici örgütlerin yetersizliği pamuk üretiminde önemli sorunlardan biridir. Pamukta uzmanlaşmış kooperatif birlikleri olan ve Tariş Pamuk Birliği, Çukobirlik ve Antbirlik’in etkinliği neredeyse kalmamıştır.Bu kuruşlar tekrar ayağa kaldırılmalıdır. Birliklerin sektördeki rolü arttırıldığı takdirde pamuk üretiminde,ticaretinde,piyasalarında,ithalat ve ihracatında istikrarın sağlanması mümkün olacaktır.
“Pamukta standardizasyon, kalite kontrol ve kontaminasyon önemli bir sorundur. Bu sorunun çözülmemesi pamuğun iç ve dış piyasa değerini düşürmekte ve ithal pamuğa olan talebi artırmaktadır.Bu alanda başta AR-GE çalışmaları olmak üzere,denetim ve yeni bir kalite kontrol düzenine geçilmelidir. Pamukta kirliliğin önüne geçilmeli, kaliteli üretim artırılmalıdır”
• Lisanslı depoculuk sistemi yaygınlaştırılmalı,Lisanslı depoculuğun tanıtım ve işlevinin artırılması için yeni tedbir ve teşvikler ortaya konulmalıdır.
• Pamuk üretiminde istikrarsızlığın nedenleri arasında yukarıda belirttiğimiz Söke benzeri sahalar dışında kalanlar ürün çeşitliliğine imkan vermektedir.
Tuzlu sahil sahaları dışında kalan pamuk üretiminin yapıldığı illerimiz alternatif ürün çeşitliliğinin fazla olduğu yerler olması nedeniyle tahıllar ve yağlı tohumlu bitkiler gibi alternatif olan ürünlerle yaşanan fiyat rekabeti, üreticilerin pamuk fiyatlarına ve destekleme miktarına bağlı olarak farklı ürünlere yönelmesine neden olmaktadır.
“Ülkemizde pamuk üretim maliyetlerinin, girdi fiyatlarının yüksekliği nedeniyle birçok pamuk üretici ülkeye oranla yüksek olması, rekabet gücümüzü olumsuz yönde etkilemektedir. Bu olumsuzluğu azaltmak için birçok ülkede olduğu gibi üreticilere çeşitli şekillerde destekleme ödemeleri yapılmaktadır. Yapılan desteklemeler, tüm diğer tarımsal desteklemelerde olduğu gibi üreticinin artan maliyetlerini karşılayabilecek ve üretimini sürdürmeye teşvik edecek seviyede olmalıdır.”
Desteklemelerin yetersizliği fiyatların düşüklüğü sürdürülebilir bir pamuk üretimi önünde engeldir.
Pamukta sorunlardan birisi de çok fazla ve her yıl yenisi piyasaya sürülen çeşitlerdir.Üreticiye sunulan her yeni tohumun sadece satışı hedeflendiği için bölgeye uygunluğu düşünülmmektedir.
“Pamuk tarımında verimi artırmanın yollarından biri de bölgelere uygun çeşitlerin seçimi ve bu çeşitlerin sertifikalı tohumluğunun sağlanmasıdır. Bu yönde yapılan çalışmalardan birisi de prim uygulamalarında sertifikalı ve delinte tohumluk kullananlara verilen teşviktir.”
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.