Hayvancılık sektöründe gerek ülke ekonomilerinde yüklendiği ekonomik fonksiyonlar gerekse üretim sürecinde girdi tedariki, finansman ihtiyacı, pazarlama sürecinde piyasa yapısı ve işleyişi nedeni ile örgütlenme işletmelerin teknik ve ekonomik performansı için diğer sektörlere göre daha önemli ve önceliklidir. Hayvancılık işletmelerinde işletme ölçeklerinin küçüklüğü üreticilerin ürün fiyatlarının oluşmasında etkinliğini azaltmakta ve fiyatın üretici lehine oluşması zorlaşmaktadır. Özellikle süt gibi çabuk bozulan ve hızlı bir şekilde ve sürekli garanti pazar isteyen ürünlerde aracı ve işleyicilerin avantajı kendi lehlerine oluşturma fırsatını oluşturmaktadır.
Pazarlama sürecinde aracıların sayı ve etkinliğinin artması üretim-tüketim kanalında artan fiyatlar ile tüketiciler açısından nihai ürün fiyatlarının yükselmesine, üreticilerin hak ettikleri pay ve oranı elde etmesini engellemekte ve zaman zaman üretim maliyetlerinden bağımsız ve üretici aleyhine fiyat oluşması gerçekleşmektedir. Bu piyasa yapısı ve işleyişi fonksiyonel ve iyi işleyen bir örgütlenmenin üretim ve tüketim kesimleri için oldukça faydalı sonuçlar ortaya koyacağı açıktır.
Örgütlenme: iki veya daha fazla bireyin bilinçli olarak koordine edilmiş etkinliği veya belirli amaçlara ulaşmak için bir araya gelmiş insanların iş birliği ve koordinasyon içinde ortak hedeflere yönelik çabalarından oluşan gruplar olarak tanımlamaktadır.
Etkili bir örgütlenme kırsal alandaki işletmelerde üretim faktörlerinin optimum bileşiminin sağlanmasını kolaylaştırır. Bu sayede önemli kaynak ve maliyet tasarruflarına imkân sağlar. Hayvancılık işletmelerinin giderek artan yatırım ve işletme sermayesi ihtiyacının yeterli miktar ve uygun maliyetle sağlanmasına katkıda bulunur. Örgütlenme sayesinde hayvansal üretimde meydana gelen teknolojik gelişme ve ilerlemelerin üyelere daha kısa süre içerisinde ulaştırılması ve bunun sonucunda verimlilik artışları ve maliyet tasarrufları daha kolay elde edilebilir.
Etkili bir örgütlenme, kırsal alandaki küçük ölçekli işletmelerin orta ve büyük ölçekli işletmelere dönüşmesi ve piyasa şartlarında daha kârlı ve verimli bir yapıya dönüşebilmeleri sürecini kolaylaştırabilir. İşletme yapılarının iyileşmesi ile piyasanın istediği miktar ve kalitede ürün üretmek daha kolay olur. Hayvancılık işletmelerinde ölçeğin veriminden faydalanma ve içsel tasarruflardan yararlanma imkânı sağlar.
Kooperatifler vasıtasıyla özellikle pazarlamada üyelerin ekonomik menfaatlerinin korunması mümkündür. Etkili bir pazarlama özellikle arz ve talep dengesinin kurulmasına katkıda bulunarak; ürün fiyatlarının oluşmasında pazarlık gücünün üreticilerin eline geçmesine katkıda bulunur. Bunun sonucu üreticilerin emekleri üzerinden haksız kazanç sağlanmasının önüne geçerek tüm toplum yararına bir fiyat oluşmasına katkıda bulunur.
Özellikle Türkiye’de Süt Endüstrisi Kurumunun özelleştirilmesinden sonra ortaya çıkmaya başlayan tekelleşme eğilimi ve maliyelerde bir azalma meydana gelmeden süt alım fiyatlarında ortaya çıkan haksız uygulamalar bunun en güzel örneğini oluşturmaktadır. Bu tip uygulamalar bir yandan nihai ürün fiyatlarını artırmakta, diğer yandan üreticilerin ekonomik yararlarını azaltmaktadır. Bu yapıyı kısa zamanda ve etkili bir şekilde ortadan kaldırmanın en kolay yolu üreticilerin örgütlenmesidir.
Kaynak:2.Tarım şurası Tarımsal Üretim Planlaması Grubu Çalışma Belgesi.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.