İncirin geleceği ve inciri bekleyen tehlikeler

Günümüzde Aydın sözcüğünün akla getirdiği ilk simge incirdir. Bu Türkiye’de, Avrupa’da ve Dünya’da böyledir. Ve hatta ABD’de ülke imajları ile ilgili yapılan bir ankette, Türkiye denilince akla gelen ilk sözcük de incir olmuştur. Bugünün algısı da değildir. Menderes Ovası'nın bu zenginliği Antik Çağda da mevcuttu. Özellikle zeytin ve incir, bölgenin karakteristik ürünleri arasındaydı. Karia'da üretilen zeytinyağı İ. Ö. IV. yüzyılda Atina'da bile tanınmaktaydı.

İncirin, kurutulma özelliği olan ve incircilik açısından gerçek ekonomik güç olarak tanımlayabileceğimiz bu eşsiz meyvenin sınırlarını, doğuda Buharkent’in Kızıldere Köyü (Mahallesi), batı sınırının Selçuk’un doğu köyleri, kuzeyde Tire ve Ödemiş’in bazı köyleri ile güneyde Söke’nin Argavlı Köyü (Mahallesi) olarak belirlemek gerekir.

Buharkent, Köşk, Nazilli, Sultanhisar, Kuyucak, Aydın Efeler, İncirliova ve Germencik önemli yetiştirme alanlarıdır. En yoğun incir yetiştirme alanları Germencik, İncirliova ve Nazilli’dir. İkinci sıraya koyabileceğimiz ilçeler Efeler, Bozdoğan ve Sultanhisar’dır. Yetiştirme alanı ve üretim miktarı bakımından Kuyucak, Köşk, Buharkent ve Yenipazar’ı üçüncü sıraya oturtmalıyız. Buharkent ve bir miktar da Kuyucak taze incir üretimi ve ihracatı yaparken diğer ilçeler kuru incir üretimleri ile öne çıkmaktalar. Bu alanlarda toplam olarak 6 milyon 120 bin yetişmiş ağaçta yaklaşık 188 bin ton incir üretimi yapılmaktadır. Bu rakamlar Türkiye üretiminin ağaç bakımından yüzde 64’ü üretim bakımından da yüzde 63’üne tekabül etmektedir.

Bu kadar dar alanda 30 bini Aydın’da olmak üzere, yaklaşık 60 bin ailenin geçim kaynağı olan bu ürün ne yazık ki değerini kaybetme, kalitesini sorgulatma, üretim miktarını mevcut rakamlarda tutamama, iç ve dış pazardaki etkinliğini kaybetme ve eşsiz bir ürün olma özelliğini kaybetme ile karşı karşıyadır.

İncire gereken önemi veriyor muyuz? Ve ya niçin incirin korunması için gerekli özeni göstermeliyiz? Aydın ve İzmir’in bazı bölgelerinde pek çok ailenin geçim kaynağı olması dışında sembolik tarafı nedir?

Aydın ile özdeşleşmiş olan incir bugün Aydın’a bağlı Buharkent, Nazilli, Köşk, Aydın, İncirliova, Germencik ve Büyükşehir Yasası dolayısıyla kapatılan pek çok belde belediyesinin amblemlerinde yer almakta ve bulunmaktaydı. İncir, pek çok mesleki kuruluş, sivil toplum kuruluşu, dernek, köy ve kasabanın da ayrılmaz simgesidir.

Aydın’dan inciri sildiğiniz anda Aydın’ı da silmeniz gerekir. İnsan sağlığını da göz ardı etmelisiniz. Çünkü Aydın insanının beslenme listesinden inciri çıkaramazsınız.

İncir Aydın’ın tarihinde vardı. Sosyal hayatında önemli yer tutmuş, geleceğinde de ihtişamıyla yer almalıdır.

İncirin geleceği ile ilgili kaygılarımız abartılı mıdır? Bunun cevabını bu yazı dizimizin sonunda siz Aydınlılar ve konunun tam merkezinde yer alan incir üreticilerimiz vereceklerdir.

İncirin istekleri ile yazımıza devam edelim:

Küçük Menderes Ovası'nın bir bölümü ile Büyük Menderes’in Kızıldere-Ortaklar arasında kalan, özellikle Aydın dağlarının güneyinde ve Büyük Menderes’in kuzeyinde kalan bitek (verimli) alüvyonlu topraklar incirin ilk isteğidir. Dünyanın hiçbir yerinde hiçbir toprak bu ekolojik alan kadar kaliteli incir yetişmesine uygun değildir.

İncirin yetiştiği alanları yükselti (rakım) açısından ele alacak olursak yaklaşık yüzde 44’ünün 700-900 metrelerde, yüzde 34’inin 250-500 metrelerde yüzde 21’inin 50-250 metrelerde yer aldığını görmekteyiz.

Bundan sonraki yazımızda incirin önemini belirtmeye, isteklerini tespit etmeye ve inciri bekleyen tehlikeleri efkar-ı umumiyenin gözünün önüne sermeye devam edeceğiz.