Tariş’e doğru giden yolda incir-9

Birlik 1938 yılında 40 bin ton olarak gerçekleşen incir üretiminin yüzde 16’sını alarak kârlı bir sezon geçirmiştir. Ziraat Bankası yardımları ile 1939 yılında kooperatiflerde modernleşmeye gidilmiş, fumigasyon odaları kurulmuştur. Ancak II. Dünya Savaşı'nın başlamış olması ihracatı da engellemiştir. İhracatın durması ile ürünleri elde kalması tehlikesi ile karşı karşıya kalınmıştır. Ancak Atatürk ve İsmet İnönü’nün çabaları ile bu olumsuz durum atlatılmıştır. İncire destekleme fiyatları ilan edilmiş; fiyatlar 3–4 kuruştan 10–12 kuruşa yükselmiştir. Aynı anda ihracat yolunun sürekli açık tutulabilmesi için Hükümet eliyle “Kuru Meyve İhracatçıları Birliği” kuruldu. Tariş de * Kuru Meyve İhracatçıları Birliği’ne katılarak başarılı bir kooperatifçilik örneği vermiştir(191).

Tariş,1941 yılını-tüm sıkıntılara rağmen- başarılı bir şekilde atlatmış, ürünün neredeyse yzdeü 65’ini satın almış, ürünün tamamını ihraç etmiştir.

1942–1943 yılları hem savaş hem de kışın çok soğuk geçmesi nedeniyle üretici ve Tariş açısından zor ve şanssız bir dönem olarak kaydedilmiştir. İncir ağaçları1942/1943 kışında soğuk dolayısıyla büyük oranda kurumuş, hükümetin yardımıyla üreticinin zararı bir ölçüde giderilebilmiştir.

1942 yılında Tariş yeni bir yatırım hamlesi ile İzmir incir işletmesini hizmete açmıştır. Böylece 1943 yılı itibari ile ihracata uygun dış pazar standardında ürünün işlenmesi gerçekleşmiş oldu(192).

Tariş İncir Tarım Satış Kooperatifleri Birliği,1937 yılında başlattığı incir alanlarındaki kooperatif kurma çabalarını 1949 yılına kadar sürdürmüş, bu tarihte incir üretilen ilçe ve kasabaların neredeyse tamamında kooperatifleşme süreci tamamlanmıştır.

Tariş İncir Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine Bağlı İncir Tarım Satış Kooperatifleri

Kooperatif Kuruluş Tarihi

Atça 1938

Aydın 1949

Bayındır 1939

Bozdoğan 1938

Buharkent 1949

Edremit 1987

Erbeyli 1937

Germencik 1937

Horsunlu 1959

İncirliova 1937

Köşk 1937

Nazilli 1937

Ortaklar 1937

Ödemiş 1937

Pamukören 1984

Selçuk 1941

Söke 1940

Sultanhisar 1938

Tepeköy 1949

Tire 1949

Umurlu 1937 (193). .

İzmir İncir ve Üzüm Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Ortak ve Kooperatif Sayısı

İş Yılı Kooperatif Sayısı Ortak Sayısı

1937–38 16 3836

1938–39 16 7950

1939–40 18 7985

1940–41 24 11 979(Pamuk Katılır)

1941–42 27 16 587

1942–43 31 21 768

1943–44 36 23 837(Zeytinyağı Katılır)

1944–45 37 28 517

1945–46 37 30 284

1946–47 37 31 656

1947–48 38 34 225

1948–49 38 35 785

1949–59 38 37 173 (194).

Ege Bölgesinde en çok yetiştirilen incir, üzüm, pamuk, zeytin-zeytinyağı gibi dört ana ürün üzerinden işlem yapan kooperatif, yönetim yapısı olarak bu ürünlerin tek merkezden yönetilmesi ilkesini esas alıyordu. Birliğe bağlı bulunan kooperatiflerin üyesi olan ortaklara sunulacak, her türlü hizmet, alım-satım faaliyetlerinde gözetilecek esaslar yönetim kurulunda belirlenerek, genel müdürlüğün imzasından geçirilip o günkü ismiyle”Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı”nın onayına sunulmakta ve ancak burada onay aldıktan sonra yürürlüğe konmakta idi. Her dört ürüne ait işler dört üyeden oluşan yönetim kurulunda görüşülürdü(196).

1944 yılında Birliğin senelik genel kurul toplantısında ürünler düzeyinde ayrı ayrı örgütlenmesi düşüncesi ortaya çıktı ve Birlik, İncir Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, Üzüm Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, Pamuk Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, Tarım Satış Kooperatifleri Ortakları İhtiyaç Maddeleri ve Levazım Birliği olarak beş birliğe ayrılması tartışılmaya başlandı.1946 yılında Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı parçalanmanın birliği zayıflatacağı gerekçesiyle kabul etmemiştir. Ayrılma ve ayrı hükmü şahsiyetler durumuna gelme ise 1949 yılında gerçekleşmiştir(197).