Geçtiğimiz günlerde tarım, ticaret toptancı hal esnafını ilgilendiren konuların başında Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın, toptancı hal yasası ve komisyonculuğun kaldırılası ile ilgili basın açıklaması gelmekteydi.
Amaç ,döviz kurundaki operasyonal dalgalanmaları bahane ederek her türlü mal ve hizmetin son satım aşamasında fiyatlarının astronomik düzeye çıkarılması idi.Hala da bu durum sürmekte.Pek çok kesim hala,sanki sattıklarını dövizin en yüksek noktasında,dövizle almışçasına en yüksek döviz kurundan satmakta.
Bu durumdan en çok mağdur olan tarım kesimi.Şu andaki işlenmemiş zeytin fiyatlarında olduğu gibi pazarlama zinciri içerisinde yer alan pek çok aktör üretici satış fiyatlarını aşağıya çekerek daha yüksek kârlar elde etme peşindeler.
Sayın Albayrak’ın amacı,bakanlığının görevi gereği enflasyonla mücadelede ,öncelikle tüketici fiyatlarını aşağı çekmek.Bu gerçekçi bir yaklaşım.Zira tarım ürünleri ve ham gıdada fiyat artışını gerçekleştiren tarım sektörü ve üreticiler değil aracı ve pazarlamacılar.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın,” enflasyonla topyekûn mücadele kapsamında bu ay Meclis'e geleceğini açıkladığı 'hal yasası'yla atılacak adımlar tüketiciden üreticiye tüm kesimlerin cebine yansıyacağını” söyledi.
Ancak daha bu ilk cümle içinde gizli olan anlatım komisyonculuğun kaldırılıp kaldırılmayacağı konusunu akla getirmektedir.
Evet komisyoncu kesimi tarımın sırtından en fazla kazananların ilk halkasını oluşturmaktadır.
Tarımsal üretimin gerçek kahramanı olan Türk çiftçisi ilk “kazığı” toptancı hallerinde komisyonculardan yemektedir.
Dürüst komisyoncu esnafını hariç tutarak pek çok örnek sıralanabilir:
Resmi komisyon sınırları aşılmakta, üreticinin malını ucuza almak için her türlü desise ortaya konulmakta,üretici resmen tüccara ve pazarlamacıya satılabilmektedir.
Sadece aracılık hizmeti ile risksiz bir meslek icra edilmektedir.Üreticinin sadece malı elinden en düşük fiyattan elinden alınırken yüzüne bakılmakta,ödeme vadeleri zaman zaman ve yer yer değişse de hep üreticinin aleyhine olmaktadır.
Komisyonculukla beraber aradaki diğer vurguncularda pazarlama zincirinden çıkarılmalıdır.
Ancak yerlerine Sayın Albayrak’ın ortaya koyduğu gerçek hedefleri gerçekleştirecek bir sistemin yerleştirilmesi gerekmektedir.
Bunun için öncelikle doğru düzgün bir toptancı hal yasası,üretici birliklerinin güçlendirilmesi,kooperatiflere esneklik sağlayan yasaların getirilmesi,mevcut hal komisyonculuğunun yerine desteklenen üretici pazarlama sisteminin konulması gerekmektedir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.