Gelir vergisi kanununun 52. maddesinde belirtilen bu düzenlemelerle, çiftçilerin beyanname vermek zorunda oldukları götürü gider usulü ile vergilendirilmeleri kaldırılmış, gerçek usule göre vergilendirilmeye başlanmıştır. Daha önce uygulanan küçük çiftçi muafiyeti kapsamında her yıl yenilenen satış tutarı ölçüsü kaldırılarak, sınırları yeniden belirlenen işletme büyüklüğü ölçüsü benimsenmiştir.
Gelir Vergisi Kanununun 53. maddesine göre çiftçiler iki şekilde vergiye tabidir. Bunlar;
Tevkif (Stopaj) Yoluyla Vergilendirme Gerçek Usule Göre Vergilendirme:
Tarımsal işletme büyüklüğü, kanunda belirtilen sınırları aşmayan çiftçilerin, bir takvim yılı içerisinde ürünlerinin satış bedeli üzerinden belirli bir oran nispetinde kesinti yapılarak alınan vergidir.
Zirai kazançlar GVK’nun 9’uncu maddesine göre hasılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilirler.
94’üncü maddenin 11’inci bendinde satın alıcılar “çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden (avans olarak ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar” denilmektedir.
Bitkisel ürünlerden ticaret borsalarında tescil edilerek ve toptancı hallerinde işlem görerek satın alınan ürünler den yüzde 2, hayvan ve hayvansal ürünlerden yüzde 1, bitkisel ürünlerden ticaret borsası ve hal dışında alım ve satımı yapılan ürünler için yüzde 4, hayvan ve hayvansal ürünlerden yüzde 2 vergi alınmaktadır.
Diğer yandan, zirai faaliyet kapsamında ifa edilen hizmetler için; Orman İdaresine veya Orman İdaresine karşı taahhüt de bulunan kurumlara yapılan ormanların bakımı, kesimi, ürünlerin toplanması, taşınması ve benzeri hizmetler için yüzde 2, diğer hizmetler için yüzde 4 oranında kesinti yapılmaktadır.
3 Şubat 2009 tarihinde, çiftçilere yapılan doğrudan gelir desteği ve alternatif ürün ödemeleri için, yüzde 0 vergi uygulaması getirilmiştir.
Bu bent gereğince zirai mahsul bedelleri üzerinden yapılacak vergi tevkifatında, zirai mahsulün ticaret borsalarında tescil ettirilerek satılıp satılmadığına veya destekleme kapsamında alım yapan kurumlar ile diğerlerine, zirai faaliyet kapsamında ifa edilen hizmetler için de faaliyetin türü ve niteliğine münhasıran, zirai alet ve makinelere verilen hizmetlere veya zirai işletmenin başka kişilerin işlerinde kullandırmak suretiyle yapılmasına göre vergilendirilmektedir. (*).
(*):Kaynak: TZOB 2019 Zirai ve İktisadi Rapor.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.