Aydın’da örtü altı üretim-jeotermal enerjinin ilişkileri-20

Aydın ilinde jeotermal enerjiden niçin seracılıkta yararlanamıyoruz sorusunun cevabını önündeki engelleri, 2012 yılında Aydın İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü için Kamil Özdemir ve arkadaşlarınca hazırlanan bir projeden alıntılar yaparak açıklamaya çalışalım:

“İmar Kanunu ve Yapı Denetim Kanunu kapsamındaki problemler: Seralar “3194 sayılı İmar Kanunu”na göre ruhsata tabidir. Kanunun 27 Maddesinin 1. Bendinde “Köy yerleşik alan sınırları dışında kalan ve entegre tesis niteliğinde olmayan ve imar planı gerektirmeyen tarım ve hayvancılık amaçlı yapıların yapı ruhsatı alınarak inşa edilmesi zorunludur. Tarım ve hayvancılık amaçlı yapıların denetimine yönelik fenni mesuliyet 28’inci madde hükümlerine göre mimar ve mühendislerce üstlenilir.” denilmektedir. Burada tarımsal yapıların imar planına dahil olmadığı, ancak ruhsata tabi olduğu belirtilmektedir. Seralar da bu kapsamda imar planına tabi olmayıp ruhsata tabi iken jeotermal seralar 09/03/2011 tarihli “Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Revizyonu” planının 7.33 nolu genel hükmü “Termal kaynak tespiti yapılan alanlar çevresinde, bu kaynakları kullanacak olan tarım (organize sera) ve turizm sektörüne yönelik yatırımlar, Bakanlığın uygun görüşü alınmak şartı ile yapılabilir. Bu tesisler ile ilgili olarak, kurum ve kuruluşlardan alınacak görüşler doğrultusunda yapılacak imar planları, ilgili idare onaylamadan uygulamaya geçilemez.”

“Yapılanma koşulları alt ölçekli planlarda belirlenecektir.” gereğince imar planına tabidir. 4708 sayılı “Yapı Denetimi Hakkında Kanunu”nun 1. Maddesinin 2. Fıkrasında yapılan değişiklik ile “a) 3194 sayılı İmar Kanununun 26’ncı maddesinde belirtilen kamuya ait yapı ve tesisler ile 27’nci maddesinde belirtilen ruhsata tabi olmayan yapılar, b) Bodrum katı dışında en çok iki katlı ve yapı inşaat alanı toplam 200 metrekareyi geçmeyen müstakil yapılar, c) Entegre tesis niteliğinde olmayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapı ve tesisler, d) Köy yerleşik alanlarında, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olmayan iskân dışı alanlarda ve nüfusu 5 bin altında olan belediyelerin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bodrum katı ve çatı arası dışında en çok iki katlı ve yalnızca bir bodrum katın inşaat alanı hesaba katılmaksızın toplam inşaat alanı 500 metrekareyi geçmeyen konut yapıları ile bunların kömürlük, otopark, depo gibi müştemilatı, hariç olmak üzere, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıların denetimini kapsar. Ruhsata tabi olup, bu Kanun hükümlerine tabi olmayan yapılarda denetime yönelik fenni mesuliyet 3194 sayılı İmar Kanununun 26 ncı ve 28 inci maddelerine göre mimar ve mühendislerce üstlenilir.“ denilerek c şıkkı gereğince seralar yapı denetim haricinde bırakılmış ve bu kontrol işlemi İmar Kanununun 26. ve 28. Maddelerine göre mimar ve mühendislerce üstlenileceği belirtilmiştir. Burada görüleceği gibi jeotermal kaynağın kullanılacağı bir sera alanı için mevzi imar planı hazırlanması gerekmekte, ayrıca sera planı, ruhsatı ve yapım esnasında proje mümessillerinin kontrolü gibi işlemlerin çokluğu ve ayrıca ruhsat işlemleri esnasında 9 ayrı kurumdan izin alınması nedeniyle jeotermal seracılığın önünde bir hayli zorluklar vardır.”