2020 yılı tarım değerlendirmelerine TZOB’un tespitlerini belirtmeye doğal afet sonuçları le ile devam ediyoruz.
2020 yılında ülkemizde sıcaklık rekorları kırılmıştır. Mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşen sıcaklıklar nedeniyle birçok üründe zarar oluşmuş, beklenmeyen aşırı sıcaklar nedeniyle ürünler strese girmiştir. Özellikle Akdeniz ve Ege Bölgelerinde aşırı sıcaklar erkenci narenciye, karpuz gibi birçok üründe yanmalara ve meyve dökümlerine neden olurken, Ege Bölgesinde narenciyenin yanı sıra zeytinlerde ve sebzelerde zararlar olmuştur.
Sıcaklıklar bazı illerimizde -2 dereceye kadar gerilemiştir. 15 Mayıs ve 25 Mayıs tarihleri arasında önce aşırı sıcaklıklar sonrasında yağış, don, dolu, kırağı, aşırı soğuk, fırtına, hortum gerçekleşmiş, 10 gün içerisinde gerçekleşen ani hava değişimi hemen tüm bölgelerde afete neden olmuştur.
Ziraat Odalarından elde edinilen bilgilere göre, bu üretim döneminde doğal afetlere bağlı olarak Artvin, Aydın, Batman, Bilecik, Bingöl, Bitlis, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Düzce, Edirne, Elazığ, Eskişehir, Giresun, Gaziantep, Hakkari, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir, Kars, Karaman, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Konya, Kütahya, Manisa, Mersin, Muğla, Muş, Niğde, Nevşehir, Ordu, Rize, Samsun, Sakarya, Sinop, Sivas, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Tokat, Tunceli, Uşak, Van, Yozgat olmak üzere 64 ilimizde çiftçimiz afete maruz kaldı.
Bunun yanı sıra çiftçimiz pazarlama sorunları yaşamış, hastalık ve zararlılar nedeniyle yeterince üretim yapamamış, ürettiği ürünü de hakkıyla pazarlayamamıştır.
Tarım Sigortaları Kanunu’nun çıkması ve uygulamanın başlatılması için Türkiye Ziraat Odaları Birliği sonuna kadar destek vermiştir. TZOB, TARSİM’e kurulduğu 2006 yılından bu yana desteğini sürdürmektedir.
2020 yılında TARSİM Denizlerde ve iç sularda yetiştirilen su ürünleri için yapılan sigortada genel risklere ek olarak isteğe bağlı, olmak üzere hırsızlık, Bitkisel ürünler için dolu ana riski ile birlikte isteğe bağlı olmak üzere yağ gülünde don riski eklenmiştir. Çay bitkisinin kendisi ve fidanları ile süs bitkisinin fidanları da sigorta kapsamına alınmıştır.
Yalnız tarım sigortası uygulamasından çiftçimizin şikayetleri vardır. Tarım sigortasındaki devlet desteğine rağmen, prim oranları çiftçimize yüksek gelmektedir. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne dahil olmayan çiftçilerimiz, tarım sigortası yaptıramamaktadır.
Çiftçimizin, eksperlerin tespitleriyle ilgili de sorunları vardır.
Poliçe düzenleyen acentelerin üreticilere yeterli bilgi vermemesi gibi nedenler çiftçilerin tarım sigortasına olan ilgisini azaltmaktadır.
Her ne kadar kapsama alınan risk ve ürünlerde artış olsa da halen tarım sigortaları tüm riskleri karşılamamaktadır. Sigorta yaptırdığı halde kapsamda olmayan riskler nedeniyle tazminat alamayan üreticilerimiz vardır.
Tüm ürünlerin her gelişim evresinde yaşanan tüm risklere karşı korunması sağlanmalıdır. Bu nedenle tarım sigortalarında belirli ürünlerde uygulaması başlayan verim sigortası, tüm ürünlerin her gelişim evresinde tüm riskleri kapsayacak şekilde parsel bazlı olarak en kısa zamanda uygulanmaya başlamalıdır.
Devlet destekli tarım sigortaları sistemi başlanıldığı günden bu yana gelişme göstermiş göstermeye de devam etmektedir. Çiftçilerin yaşanan afetlerle gerçekleşen zararlarının üretici gelirlerini koruyacak en iyi şekilde uygulanabilir duruma ulaşması için Birliğimiz de çiftçinin talep ve şikayetlerini ileterek çalışmalarına devam etmektedir.
Tarım sektörünü doğal afetlere karşı koruyan en önemli sistem halen devlet destekli tarım sigortalarıdır. Bu nedenle çiftçiler her yıl ürünlerini sigorta yaptırmalıdır. Sigorta yaptıran çiftçi sayısının artması ile sistem daha hızlı gelişecektir.
Çiftçi gelirlerini artan doğal afetlere karşı daha fazla koruyabilmek için tarım sigortası kapsamında halen yer almayan risklerin yaşanması durumunda çiftçi zararlarını karşılayacak şekilde destekleme yapılmasını sağlayacak mevzuat oluşturulmalıdır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.