Takip Et

Jeotermal sistemlerin görünmeyen etkileri-5

Jeotermal imtiyaz şirketlerinden bazılarının, sistemlerin yatırımları esnasında yaptıkları hataların en bariz örneği Manisa, Alaşehir, Alkan Köyü Muratlar Mevkiinde 2012 Mayıs ayında meydana gelen patlama ile görülmüştür.

Bu patlama toplumsal olaylara da neden oldu, Piyadeler Beldesi sakini yaklaşık 300 kişi Alkan Köyü'nde yaşanan patlamalardan sonra sondaj kuyusunu köylerinin yakınına kurmak isteyen özel firmanın araçlarını geçirmedi. Köylüler yola kurdukları barikatla araçlara geçit vermezken, jandarma muhtemel bir olaya karşı önlemlerini aldı. Olay yerine gelen kaymakam, olayın takipçisi olacağını belirterek köylüleri dağıttı.

Kaza ile ilgili olarak sadece Manisa Valisi H. İbrahim Daşöz’ün, “zararlar karşılanacak” beyanatı dışında, üretici zararlarını teminat altına alacak herhangi bir girişim olmamıştır.

Bu patlamalar, deprem riski, toplu ölümlere neden olabilme tehlikesi, tarım arazilerindeki ekili ve dikili ürünlerin zayiatı, tarım topraklarının zararlı elementlerle kirlenmesi, atmosfere, yer üstü ve yer altı sularına karışması, yeraltı tatlı sularınını kirlenmesi, tarım topraklarında ağır metal birikimi, tarımsal çalışmaların sekteye uğraması ve genel anlamda bir büyük çevre sorunu olarak, jeotermal enerjinin denetimsizliği açısından ilgi çekici bir örnek olarak karşımıza çıkmaktadır.

Gediz Grabeni, Menderes Masifi’nin kuzeyinde, Kemalpaşa - Sarıgöl arasında uzanan, Doğu Batı gidişli ve güneye iç bükey olan 140 km uzunluktaki çöküntü havzasıdır. Bu çöküntü havzası, Sarıgöl-Salihli arasında çok belirgindir.

Gediz havzası içinde yer lan bu bölge Jeolojik yapısı incelendiğinde benzerlikler taşımakta, pek çok fay hattı Alaşehir –Ahmetli arasında dağılmış durumdadır.

Bölge tamamen deprem tehdidi altında olup, Ambraseys ve Finkel’e göre jeotermal varlık bölge için bir tehdit unsurudur. Zira 22 Eylül 1595'te akşam saatlerine doğru meydana gelmiş ve 8 gün boyunca İstanbul’da hissedilmiştir. Depremde, Urganlı, Sart, Ahmetli kasabaları ile Gedik, Bostancı, Hamza Çavuş, Azizli ve Yapılı köyleri çok yakından etkilenmiştir. Barçınlı köyü yakınlarında, nehrin dirsek yaptığı Ilıcak civarında, 9400 metre karelik bir alanda zeminde yarıklar oluşmuş ve yarıklardan su gelerek bir minarenin yüksekliğine kadar fışkırmıştır. Manisa yolunda Gedizli köprüsüne kadar uzanan kesimde zeminde yarılmalar meydana gelmiş ve su siyah katran gibi çıkmaya başlamıştır.

Toplumsal bir direniş gösteren Piyadeler halkı, haklı olarak yollara dökülmüştür. Çünkü bu patlamaların Alkan’da olduğu gibi farklı bölgelerde, Piyadeler ilkokul, Pazar yeri veya camiinde meydana gelmesi ihtimal dâhilindedir.

Alkan benzeri bir patlama Aydın, Kuyucak, Pamukören/Çobanisa sahasında yaşanmış, aynı gün sondaj kuyusu kontrol altına alınmasına rağmen yukarıda belirttiğimiz çevre zararlarının önüne geçilememiştir. 

ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.