Ülkemizden her yıl yaklaşık 500 milyon dolar civarında kuru üzüm, yine yaklaşık 200 milyon dolar civarında yaş üzüm ihracatı yapılmaktadır. Ülkemizdeki kurutmalık üzümün yüzde 87'si, sofralık üzümün yüzde 15'i Manisa'da üretilmektedir. Manisa'da yaklaşık olarak 100 bin aile, geçimini üzümden sağlamaktadır.
Geçtiğimiz yıllar Manisalı çiftçisi için pek şanslı yıllar değildi. Don ve dolu afetleri nedeniyle birkaç yıldır beklenen ürünü hasat edememektedirler. 2014 yılında dolu afetinden etkilenen Manisalı üzüm üreticisi, 2015 yılı Nisan ayında ve 2016 yılı Mart ayında don afetiyle karşı karşıya kalmıştır.
MALİYET ARTTI, FİYATLAR DÜŞTÜ
2016 yılı Haziran ayında Manisa'nın bazı ilçelerinde güneş yanığı, üzüm bağlarında yüzde 25'lik rekolte kaybına ve kalite noksanlığına neden olmuştur. Üstüne üstlük Rusya ile yaşanan ve etkisi hala sürmekte olan “ihracat krizi” tüccarın ekmeğine yağ sürmüş yaş üzüm fiyatlarının düşürülmesine fırsat sağlamıştır.
Zaten emeğinin karşılığını alamayan üzüm üreticisi bugünlerde yaş üzümü 80 kuruştan ancak satabilmektedir.
Bugünün fiyatları ile on beş yıl öncenin girdi-satış fiyatı kıyaslamasını yapacak olursak, 2002 yılında çekirdeksiz kuru üzümün kg maliyeti 56 kuruş iken 1,25-1,50 kuruştan satılabilmekteydi. Aradan geçen yaklaşık 14 yıllık sürede tarımsal girdiler ortalama 3-4 kat artarken kuru üzümün fiyatı bugün ortalama 3 -3,5 liradır. 2000 yılında kilogramı 85 kuruş olan yaş üzüm, bugün 80 kuruşa satılmaktadır. Sumalık ( şaraplık) üzüm fiyatı 30 kuruşa kadar düşmüştür. Bu fiyatlar üzümün maliyetini bile karşılamamaktadır."
REKOLTE TAHMİNİNDE DEVLET MÜDAHİL OLMALI
Çünkü üzümün maliyeti ne kadar tasarruf ederseniz ediniz sultaniyede 1 TL’yi aşmaktadır.
Bir süre önce incir fiyatları ile ilgili olarak, yakındığımız fiyat düşürücü etkenlerden olan “rekolte tahmini” üzümün de başında beladır. Rekolte tahmin heyetinin yüksek rekolte açıklamalarıyla üzüm fiyatları düşürülmektedir.
Her hasat dönemi öncesinde rekolte açıklayan tahmin heyeti,tüccar ve ihracatçı lehine olmak üzere üzüm rekoltesinin yüksek olduğu yönündeki açıklamalar nedeniyle üzüm fiyatları piyasalar açılır açılmaz düşmektedir. Borçlu üzüm üreticisi de üzümlerini ucuz fiyata elinden çıkarmak zorunda kalmaktadır. Rekolte hesaplanmasında tüccar lehine, üretici aleyhine olan rekolte tahminlerinin önlemek için devlet mutlaka müdahil olmalı, rekolte tahminlerinin lokomotif görevini ziraat odaları üstlenmelidir. Rekolte hesap ve tahmini heyetinde borsaların etkisi azaltılmalıdır. Heyette yine de tarım il müdürlükleri, çiftçiler, ziraat odaları, bağcılık enstitüsü, TARİŞ, ticaret borsaları ve ihracatçı birliklerinden oluşacak bir komisyon tarafından belirlenmelidir. Bu komisyonun üyeleri arasından üzüm müdahale kurumu oluşturularak üzümdeki fiyat kırılmalarının önüne geçilmelidir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.