Türkiye pamuk sektörü Çin, Hindistan ve Pakistan ile sürekli bir rekabet içerisindedir. Ancak bu ülkelerin ucuz hammadde, işçilik ve enerji fiyatları bu rekabeti zorlaştırmaktadır.
Bu ülkelerdeki yeni teknolojilerin adaptasyonu, makineleşme ve verim düzeyi yüksek transgenik tohumların kullanımının yaygınlaşması da rekabeti etkilemektedir.
Son yıllarda gerek yurtdışı pamuk ihraç fiyatlarının yüksek seyretmesi gerekse yurtiçi fiyatların düşüklüğü üreticilerin daha karlı olan mısır, soya ve sebze gibi alternatif ürünlere yönelmelerine sebep olmaktadır.
Ülkemiz pamuk üretiminde yüksek girdi maliyeti, üreticinin rekabet gücünü olumsuz etkileyen temel faktörlerden biridir. Pamukta girdi/ürün fiyatı paritesi girdiler aleyhine artmasının yanı sıra sübvansiyonlu ithalatın da etkisi ile “ortalama iç piyasa fiyatı” maliyeti karşılama konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle devlet destekleri ile aradaki fark dengelenmeye çalışılmaktadır.
Tekstil sektörü ile pamuk üreticileri birbirlerini tamamlayan sektörler olmalarına rağmen aralarında maliyet endişesi ile rekabet de yaşanmaktadır.
“Pamuk piyasalarında gerek üretici gerekse de sanayici açısından en önemli sorun fiyat oluşumudur. Tekstil ve konfeksiyon sanayi uluslararası ticaret ortamında giderek güçlenen rekabetçi ortamda dünya fiyatlarından girdi temin etmek istemektedir. Aynı şekilde üretici de pamuğunu dünya fiyatlarından satmak istemektedir.”
İTB verilerine göre 2015 yılında kütlü pamuk üretim maliyeti bir önceki yıla göre % 7,7 artarak 1,96 TL/Kg olmuştur. 2016 yılında ise % 7,14 artışla 2,10 TL/Kg olarak gerçekleşmiştir.
2016/17 sezonunda Tariş Pamuk Birliği tarafından 2,00 TL/Kg, Çukobirlik tarafından 1,91 TL/Kg, Antbirlik tarafından 2,50 TL/Kg olarak kütlü pamuk alımları yapılmıştır.
2016 yılında İzmir Ticaret Borsasında oluşan 41 renk ve 31 renk ortalama mahlıç pamuk fiyatları 4,79-5,87 arasında seyretmiştir.
Bundn sonra pamuk fiyatları nasıl gelişecektir?
Birkaç gündür açıkladığımız gibi dünya pamuğundaki gelişmeler Türk pamuk üreticisinin lehşne seyretmektedir.
Pamuk fiyatlarının geleceği ile ilgili olarak Ulusal Pamuk Konseyi’nin görüşleri de olumlu yöndedir.
“2013/14 ve 2014/15 sezonlarında 26 milyon ton seviyelerinde seyreden dünya (lif) pamuk üretimi geçen sezon 5 milyon ton'luk bir azalma ile 21 milyon ton'a gerilemiştir; içinde bulunduğumuz sezonda %7 kadar artarak 22.48 milyon ton'a çıkması ve bu artışa rağmen tüketimin 1.7 milyon ton kadar gerisinde kalması öngörülmektedir.”
“2011/12 sezonunda 22.8 milyon ton ile son on yılın en düşük seviyelerine gerileyen dünya pamuk tüketimi, 2012/13 sezonundan başlayarak sınırlı bir artış eğilimi kazanmış ve 2014/15 itibariyle 24.47 milyon ton olmuştur; ne var ki, geçen sezon itibariyle bu artma eğilimi tekrar tersine dönmüş ve tüketim üç yüz bin ton azalarak 24.17 ton'a gerilemiştir; 2016/17 sezonunda bu azalmanın durması ve tüketimin 24.2 milyon ton seviyelerinde olması beklenmektedir. Buna göre, 5 yıl süren "Arz Fazlası Üretim" dönemlerinden sonra, geçen sezon ilki kez yaşanan "Arz Eksiği Üretim" dönemi bu sezonda da varlığını sürdürmektedir.”
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.