TÜİK verilerine göre, 2021 üçüncü çeyrekte Türkiye ekonomisi yüzde 7,4 büyürken tarım sektörü yüzde 5,9 küçüldü. TÜİK’e göre Tarımla beraber imalat sanayiinden 1.4 puan, hizmet sektöründen 4.4 puan, bilgi ve iletişim sektöründen 0.6 puan katkı gelirken, küçültücü etki tarım 0.7 puan, inşaat 0.4 puan, finans ve sigorta kesiminden 1 puan olarak geldi.
Peki Türkiye büyürken(!) tarım niye küçülüyor?
Bunun cevabını uygulanan tarımın hükumet nezdinde kaçıncı sırada yer alan bir sektör olduğuna ve ekonomik göstergelerde, uygulanan para politikalarında aramak gerekir.
Son 10 yılda tarımda çalışan nüfusta % 35 azalma mevcuttur.
Pandemi döneminde sektörlere ve meslek gruplarına göre yapılan yardım,destek ve hibe dağılımlarını ele aldığımızda tarımın son sırada kaldığını görürüz.
Para ve ekonomik politikalar açısından ise,gıda pazarlamasında yer alan kooperatif dışı aktörlerin marifetiyle, Türkiye’nin gıda enflasyonunda dünyada en yüksek beşinci ülke olması, halkın her geçen gün alım gücünün azalması ve faiz politikası nedeniyle yüksek kurun ithalatı pahalı hale getirmesini dikkate aldığımızda tarımdaki daralma kaçınılmazdı.
Güneydoğu, Doğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgesi kuraklık nedeniyle tarımsal üretimde yüzde 20 ile yüzde 70 arasında değişen oranlarda zarar gördü.Diğer bölgelerde meyve ,sebze ve diğer bitkisel üretimde azalmalar meydana geldi.
Kuraklık ve tarım girdi fiyatları nedeniyle TÜİK’in ikinci bitkisel üretim tahminlerine göre, bir önceki yıla göre tahıl,bakliyat ve diğer ana besin grubunu oluşturan bitkisel ürünlerdeki üretiminin % 12,buğdayda %14 azalacağı tahmin edilmişti. Bu sonuç gerçekleşti.
Tarımda çalışan üretici nüfusun geliri her geçen hasat sezonunda daha fazla azalmakta,tarımın milli gelirden aldığı pay düşmektedir.
Rekoltedeki bu düşüş beklentisinden küçülme geleceği ortada idi. Bununla beraber küçülmeyi tetikleyen birçok önemli faktör bulunmaktadır.Tarımda meydana gelen gıda enflasyonun % 30’u aşması ,girdilerde meydana gelen % 500’lere ulaşan artışlar tarımda küçülmeyi tetikledi.
Türkiye başta buğday olmak üzere ithal tarım ürünlerini işleyip, yüksek fiyattan ihraç ediyorduk. Bu da büyümeyi olumlu olarak etkilemekteydi.Tüm dünyada buğday fiyatlarının pahalı ve stoklanmakta olması, yüksek kur nedeniyle ithalat yapmanın daha pahalı hale gelmesi,yüksek kur nedeniyle yaptığımız ihracattan sağladığımız gelirin de ciddi şekilde azalması, tarımdaki daralmanın önemli nedenleri arasındadır.
Tarım açısından en önemli noktaların başında,hasat döneminde olmamıza rağmen, tarımın %5,9 küçülmesi gelmekte ki bunun geniş çapta araştırılması ve çaresinin bulunması gerekmektedir.
Yoksa ne mi olur?
Süleyman Demirel’in deyimi ile “Tencere devrilirse hükümet devrilir.”
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.