Türkiye’de tarım arazileri; öncelikle miras paylaşımı , sermaye yetersizliği ve işgücünün insana dayanması tarım makine ve tekniklerinde modernleşmede geride kalış, kiracılık ve ortakçılık ve çeşitli kamulaştırmalar, arazi alım-satım işleri, gibi nedenlerden dolayı parçalanmaktadır.
Bu nedenlerden dolayı işletmelerin işledikleri arazi miktarları küçülmekte ve işletmeler birbirlerinden uzak çok sayıda, düzensiz parçalardan oluşmaktadır. Tarımsal işletmelerin %78,9’u 100 dekardan küçük işletme büyüklük gruplarında yer almaktadır.Bu oran Ege ,Karadeniz,Marmara bölgelerinde daha da azalmaktadır.Bu işletmelerin tasarrufunda bulundurduğu arazi ise toplam arazinin %34,3’ünü oluşturmaktadır.
Sorunun çözümü olarak yasal düzenleme TBMM’den 2014 yılında geçti.
15.05.2014 tarih ve 29001 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 6537 Sayılı “5403 SAYILI TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN” yürürlükte olup uygulanması-tapu devri konusunda sürmektedir.
Kanunun amacı ise 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununun 1. maddesi; ‘’Bu Kanunun amacı; toprağın doğal veya yapay yollarla kaybını ve niteliklerini yitirmesini engelleyerek korunmasını, geliştirilmesini ve çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak, plânlı arazi kullanımını sağlayacak usûl ve esasları belirlemektir.’’ hükmü ile bu kanunun amacı toprak kaynaklarının korunması, kullanılması ve geliştirilmesinde maksimum verim elde etme usul ve esasları ile ilkelerini belirtmek olarak belirlenmiştir.
Bu amaç kapsamında olmak üzere kanunun amacının gerçekleşmesi halinde toprak mülkiyetini ve mülkiyete müteallik tasarrufları doğrudan etkileyen uyuşmazlıkların kaçınılmaz olduğu bu uyuşmazlıkların kamu yararı amacını sağlamaya yönelik olduğu karşımıza çıkmaktadır.
Dünkü ve önceki günkü yazımızda çiftçilerin hala bu yasayı yeterince tanımadıklarını aktarmıştık. Hala eski miras yasasının yerleşikliğinden dolayı zihinlerde tarım topraklarının kaç mirasçı varsa o kadar parsele dönüşmesi düşüncesi hakimdir. Sorunun varlığı kişisel ve ailevi çıkarların gerisinde kaldığından yasayı kabullenememe sorunu bulunmaktadır.
Gerçekte ise yasanın amacı,” tarım arazilerinin değerlemesi, ekonomik bütünlük, tarımsal arazilerin devri, mirasa konu olan tarımsal arazilerin devri ve değer artışı, ehil mirasçıya ait kriterler, diğer mirasçıların paylarının ödenmesi ve tarımsal faaliyetin sonlandırılması konularında 5403 Sayılı Kanunun 8. Maddesi hükümleri doğrultusunda uygulama esasları” içerisinde bulunmaktadır.
Son zamanlarda siyasi gelişmeler nedeni ile yasanın tedbirleri dahil tümüyle uygulandığını söylemek zordur. Henüz Sulh Hukuk Mahkemeleri yasanın belirttiği süre içinde miras düzenlemesini yapmayan,hisseli arazi hak sahipleri hakkında herhangi bir yasal işleme başlamamıştır.
Kısacası ölmüş babaların yasanın belirttiği sürede, geride kalan mallarını, ilce kıstasları kapsamında-Belirlenen parsel büyüklüğü-nden fazla arazilerin paylaşılması veya gelir ortaklığı,ehil çiftçi /mirasçı gibi çözümlenemediği hallerde üçüncü şahıslara mirasın ihale ile satışlarına başlanamamıştır.
Bu da üreticiler açısından zaman kazanılması anlamına gelmektedir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.