2017 yılı itibarıyla, toplam 30,8 milyon ton sebze üretimi içerisinde en büyük payı 25,4 milyon ton (yüzde 82,5) ile meyvesi için yetiştirilen sebzeler oluşturmaktadır.
Yumru ve kök 22 sebze üretimi 3,4 milyon ton, diğer sebzelerin üretimi ise 1,96 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2014-2018 döneminde tüm sebze gruplarının üretim miktarı artmakla birlikte en yüksek artış yüzde 12,2 ile yumru ve kök sebzelerde olmuştur. Meyvesi için yetiştirilen sebzelerin artış oranı yüzde 7,2 diğer sebzelerin artış oranı ise yüzde 9,8’dir .
Onuncu Plan döneminde sebze yeterlilik oranında büyük bir değişim olmamıştır. 2015/16 piyasa yılında yeterlilik oranı yüzde 106,8 olarak gerçekleşmiştir.
Örtü altı yetiştiriciliği birim alana düşen işgücü ve sermaye açısından tarımın en yoğun uygulama alanını oluşturmaktadır. Örtü altı yetiştiriciliği tarımsal üretim sektörleri arasında istihdamın en fazla olduğu sektörlerden biridir.
Yaklaşık 50 yılı aşkın bir geçmişi olan Türkiye seracılığı çok hızlı bir gelişme ile gerek üretim, gerekse ihracat açısından önemli bir sektör haline dönüşmüştür. Özellikle, tarım dışından sermaye girişi ile son 10 yıl içerisinde sektörün büyüme hızı, tarımın diğer alanlarına göre daha yüksek olmuştur.
2000 yılında 422 bin da olan örtü altı üretim alanı, 2005 yılında 467 bin da alana, 2016 yılında ise yüzde 48,1 artarak 692 bin da alana ulaşmıştır. 2016 yılı itibarıyla örtü altı alanlarının 80 bin dekarı (yüzde 12) cam sera, 329 bin dekarı (yüzde 48) plastik sera, 113 bin dekarı (yüzde 16) yüksek tünel ve 170 bin dekarı (yüzde 25) alçak tüneldir. Son yirmi yıllık dönemde niteliğine göre örtü altı alanlarındaki değişim en fazla yüzde 85 ile yüksek tünellerde olmuştur. Cam ve plastik seranın yüksek yatırım maliyeti nedeniyle, erkenci veya geçici üretimde bulunmak isteyen bölgelerde sektör daha çok yüksek tünellere yönelmektedir.
2014-2016 yılları arasında örtü altı sebze üretimi yüzde 26, meyve üretimi ise yüzde 126 artış göstermiştir. Türkiye genelinde iller düzeyinde örtü altı işletmelerinin, yüzde 39’u Antalya’da, yüzde 24’ü Mersin’dedir (TÜİK, 2018a).
Artan ısıtma maliyetleri nedeniyle sera işletmeleri yeni arayışlara girmiştir. 2016 yılı TÜİK verilerine göre toplam örtü altı üretimimizin yüzde 94’ü sebze, yüzde 6’sı meyve üretiminden oluşmaktadır. Domates yüzde 50 üretim payı ile birinci sırada yer almakta, bunu yüzde 15 ile hıyar ve yüzde 10 ile karpuz izlemektedir. 2000 yılında 3,7 milyon ton olan örtü altı üretimi, sürekli bir artış göstererek 2015 yılında 6,6 milyon tona, 2017 yılında ise 7,1 milyon tona ulaşmıştır. Bu üretim içerisinde sebzenin payı 5,78 milyon ton ile yüze 81,8 iken meyve üretimin payı 1,29 milyon ton ile yüzde 18,2’dir. Ancak örtü altı üretiminde meyvenin artış hızı sebzeden yüksektir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.