Çiftçilerin yüksek faiz oranları ile kredi kullanımını önlemek için Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri sektörün ihtiyacını karşılar hale getirilmeli veya faiz indirimlerinin tarımsal kredi kullandıran diğer kamu bankalarına da tanınması sağlanmalıdır. Bu şekilde çiftçi daha kolay kredi kullanabilecektir. Ayrıca sektöre kullandırılan kredilerin kontrolü daha iyi yapılabilecektir. Yıllık olarak sektörün ihtiyacı olan kredi miktarı bankaların tarım sektöründeki yeri dikkate alınarak dağıtılmalı ve faiz desteği bu dağılıma göre uygulanmalıdır.
Son yıllarda kullanılan tarımsal kredilerde bankalarca alınan masraflar oldukça artmıştır. Kredi kullanımında tüm bankalar tarafından genel olarak komisyon masrafı, hayat sigortası, zaman zaman değişik isimler altında farklı sigortalar talep edilmektedir. Bu masraflar özellikle faiz desteğinin olmadığı bankalarda yüksek olan kredi faiz oranını daha da artırmaktadır.
Bu masrafların üzerine 2012 yılından itibaren düşük faizli kredi kararına tarım sigortası yaptırma zorunluluğunun eklenmesi çiftçilerimizin kredi kullanımında daha fazla maliyet artışına neden olmuştur. Bu durum düşük faizli kredi kullanımında yüzde 0-8,25 arasında uygulanan faiz oranının artmasına neden olmaktadır. Bu mecburiyet düşük faizli kredi desteğinin amacına ulaşmasını da engellemektedir.
Tarımsal kredi masrafları bankalarca yeniden gözden geçirilmeli özellikle sigorta işlemleri üreticinin talebine bağlı olmalıdır.
“Tarımın insanlık için oldukça büyük önemi olmasına rağmen, üreticiler çeşitli zorluklarla karşılaşmaktadır. Finansal açıdan desteğe ihtiyacı olan üreticilerimizin gelirlerinin artırılarak, hayat kalitelerinin yükseltilmesi gerekmektedir. Günümüzde emeğe dayalı olarak faaliyette bulunan üreticilerimizin üretimleri sınırlı kalmakta ve büyümeleri zorlaşmaktadır. Bir ürünün ortaya çıkabilmesi için gerekli olan üretim faktörlerinden sermaye unsuru tarım sektöründe yetersiz kaldığından, üreticiler sermayeye gereksinim duymaktadır.”
“Bu sebeple, tarım sektöründe faaliyette bulunan üreticilerin finansal açıdan desteklenmesi gerekmektedir. Gelişmiş ülkelerde tarım işletmeleri ihtiyaç duydukları sermayeyi organize olmuş kredi kaynaklarından temin ederken, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler çoğunlukla akraba, arkadaş, tüccar, aracı gibi organize olmamış kredi kaynaklarını kullanmaktadır. Bu krediler genellikle kısa vadeli, yüksek faizli ve ödeme şartları oldukça ağır ve organize olmuş kredi kaynaklarının yarattığı boşluğu dolduran kredilerdir. Bu sebeptendir ki eğitim seviyesi düşük olan tarım sektörünü ekonomiye katabilmek için kredi işlemleri basit ve anlaşılabilir olmalıdır. Faiz oranları piyasa koşullarına düşürülerek, üretici fırsatçılara yüksek faizle borçlanmaktan kurtarılmalıdır. Üreticilerden ihtiyaç duydukları krediye karşılık makul teminatlar talep edilerek zor durumda kalmalarına engel olunmalıdır.”
“Kredi kuruluşlarının organize biçimde hareket etmeleri, kredinin zamanında uygun ve ihtiyaç duyulan alanlara ulaştırılması ve amacına uygun kullanımının denetlenmesi sağlanmalıdır. Ziraat Bankası tarım sektörüne destek veren önder kuruluş olmasına rağmen, günümüzde bankacılık sektörünün gelişmesi, yeni ürünlerin ortaya çıkması ve yoğun rekabet sayesinde birçok banka ve kuruluş tarım sektörünü destekler duruma gelmiştir. Bu tarz finans kurumlarının sayılarının artması sağlanmalıdır.” (**)
(*):TZOB 2019 ktisadi ve Zirai Rapor
(**):TAŞKIRAN-ÖZÜDOĞRU, TÜRKİYE’DE TARIMSAL KREDİ UYGULAMALARI
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.