Takip Et

OSMANLI DÖNEMİNDE KARAMAN’DA HUBUBAT ÜRETİMİNDEN KISA NOTLAR-1

Osmanlı döneminde en önemli ürünleri tahıllar olmuştur. Tahrir defterleri üzerinde yapılan araştırmalara

göre toplam üretimin %90’ınını aşan bir oranda tahıl ürünleri üretildiği saptanmıştır.

Karaman’daki nüfus dikkate alındığında bu üretimin tüketimden çok fazla olduğu anlaşılmakta ve fazla

ürün değişik yollardan dışarı gönderildiği gibi İstanbul’un ve ordunun ihtiyacı da Anadolu’dan ve

dolayısıyla Karaman’dan karşılanmaktaydı. H. 1260/1261 yıllarında sancak genelinde hububat üretim

miktarı olarak

Arpa:65 623 kile,

Buğday:62 923 k,le,

Çavdar: 17943 kile,

Mahut:15 788 kile,

Burçak: 3518 kile,

Melaz:983 kile,

Darı:564 kile olmak üzere toplamda 197 342 kile olarak kaydedilmiştir (271).

 

Buğdaydan sonra Anadolu insanının en çok yetiştirdiği hububat arpadır. Karaman ve kazalarında

kazalarında arpa buğdaydan sonra en çok ekim alanlarında bulunan üründü. Arpa, daha çok hayvan yemi

olarak kullanılmasına rağmen, buğday kadar olmasa da ekmek yapımında da kullanılmaktaydı.

 

Hububat ve bakliyat ürünlerinin miktarının ölçümü “müd” adı verilen bir birimle yapılmakta ve bu birim,

imparatorluğun her bölgesinde farklılık göstermekte olup en çok kullanılan müd türleri ise; İstanbul,

Bursa, Konya, Karaman ve Diyarbakır müdleri idi (272).

 

Özellikle imparatorluk müdü denilen İstanbul müdü çok yaygındı ve 20 kileye denk düşüyordu. Yani

buğday olarak tartımda 513,12 kg, arpa olarak 455 kg ya da yaklaşık olarak 664,5 litreye denk geliyordu.

Ancak Osmanlı kanunnameleri genel olarak incelendiğinde görülmektedir ki; tahıl ölçümünde Bursa

müdü temel alınmış olup yaklaşık 87 kg. eşittir(273).

 

Buğdayda olduğu gibi arpada da 12 Bursa müdü 6 İstanbul müdüne eşittir. İstanbul müdü 20 kile, Bursa

müdü ise 10 kiledir. Kile ise 25.65 kg buğday ve 22.25 kg. arpaya denktir (274).

 

Bilhassa atlar ve davarların beslenmesinde hayvan yemi olarak kullandığı gibi buğday kadar makbul

olmasa bile arpa, halkın temel gıda maddesi olarak yufka, keşkek, vs. yapımında kullanılmaktadır.

 

Buğdaya nazaran arpanın yiyecek maddelerinde kullanımı az tercih edilmektedir. Ancak kıtlık

zamanlarında arpa ekmeğine rağbet artmakta olduğundan önemli bir ikame maddesi olarak

kullanılmaktadır. 

ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.