Cumhuriyet Hükümetlerinin Tarıma Yaklaşımı-54

DP hükümeti 27 Mayıs 1960 darbesi ile görevden uzaklaştırılmış, Türk siyasi tarihinde bir dönem de sona ermiştir.

DP hükümetlerinin icraatları, Türk tarımı açısından en üst düzeyde kazanımların elde edildiği dönem olarak tarihe geçmiştir.

Türk çiftçisi açısından ise, askeri darbeyi yapan cuntanın, DP’den çok CHP’ye yakın olması bir endişe kaynağıydı. Özellikle II. Dünya Savaşı yılları ile DP döneminin tarımsal gelirleri ve yatırımları kıyaslandığında…

30 Mayıs 1960 tarihinde kurulup 5 Ocak 1961 tarihine kadar görevde kalan I.Cemal Gürsel Hükümeti'nde tarım bakanı olarak Feridun Üstün görev almıştır.

I. Gürsel Hükümeti'nin hükümet programında yer verdiği düzenlemelere baktığımızda, 1942 yılı öncesindeki CHP hükümetlerine çok benzer bir şekilde, tarıma basmakalıp birkaç kısa cümle ile yer verilmektedir:

“Tarım, sanayi, ulaştırma, bayındırlık ve imar işlerimiz genel bir kalkınma planı çerçevesinde ele alınacaktır. Milli ekonomiyi teşkil eden köylü ve çiftçi vatandaşların yaşama şartlarını ıslah ve gelirlerini artırmak yolunda her çeşit çaba harcanacaktır.

5 Ocak 1961 tarihinde kurulup 20 Kasım 1961’e kadar süren II. Cemal Gürsel Hükümeti'nde ise Tarım Bakanı Prof.Dr. Osman Tosun bu görevi üslenmiştir.

II. Cemal Gürsel Hükümeti'nin tarımla ilgili tasavvur ve düzenlemeleri de I. Cemal Gürsel Hükümeti'nde hiç yer almamıştır.

Gürsel hükümetleri döneminde tarımın, Türk ekonomisi içinde silik bir görüntü arz etmesinin nedenlerinden birisi, cuntanın ekonomiden çok siyasi olaylarla ilgili olmasıdır.

Gerçekte ise DP dönemleri çiftçi ve köylü açısından en kazançlı dönemlerdir. Şöyle ki:

“Arazi mülkiyeti itibariyle yapılan bu çözümlemenin tamamlanması için, hiçbir mülkiyet kategorisine girmeyen topraksız köylülerin durumlarının değerlendirmeye katılması gerekir. 1950 Tarım Sayımı sonuçlarına göre toplam 2 760 304 aileden 336 860'ı, yani % 12.20'si tümüyle topraksızdır (1).

1963 Sayımı'na göre ise toplam 3 514 476 aileden 308 899'u, yani % 8.79'u topraksızdır (2).

Bu dönemde de toprak reformu yoğun biçimde tartışılmıştır.

Gürsel hükümetleri ve onu takip eden 8,9,ve 10.İnönü hükümetleri döneminde Türk tarımında kayda değer herhangi bir önemli gelişme yaşanmamıştır.

-------------------------------------------------------------------------------------------

(1): KANBOLAT, Yahya (1963), Türkiye Ziraatında Bünye Değişikliği (Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Enstitüsü Yayını).

(2) DİE.