Dünkü yazımızda 2014 -2015 sezonunda zeytin-zeytinyağı rekoltesi ile ilgili tahminleri yazmaya başlamıştık. Ege ve Marmara’da oluşturulan kurul tahminini vermiştik.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) 2015 yılı tahmininde: zeytin üretimini 1 milyon 108 bin ton, zeytinyağı üretimini ise 143 bin 115 ton olarak belirlemiştir. Zeytin üretiminde bir önceki yıla göre yüzde 5, zeytinyağı üretiminde ise yüzde 16 düşüş beklenmekteydi. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin rekolte tahmini için ulaşamadığı Balıkesir, İzmir, Aydın, Muğla, Antalya, Mersin, Adana, Hatay, Şanlıurfa, Gaziantep, Çanakkale, Kilis, Osmaniye ve Kahramanmaraş illeri iL ve İlçe Tarım Müdürlüklerinden aldıkları verilere dayanarak sonuçlandırdığı rekolte tahmin rakamları gerçeklerle uyuşmamış, rekolte beklenenin altında gerçekleşmiştir.
Aynı dönemde İzmir Ticaret Borsası diğerlerinden farklı olarak elde edilecek zeytin miktarını 1 milyon 352 bin ton, sofralık zeytin miktarını 438 bin ton, zeytinyağını ise 189 bin ton olarak belirlemiştir.
Kurumlar arasındaki uçurumlar, gerçeğe dayanmaktan çok genellikle tüccarların kafalarında sezon öncesi oluşan fiyatlardan ibaret olmaktadır.
Bunu piyasa alım rakamları, işlenmiş zeytin ve zeytinyağı fiyatları da ortaya koymuştur. Özellikle zeytinyağı konusunda fiyatlar mevsim başı yükselirken zaman içinde gerilemeye başlamıştır. Bunda da zeytinyağı ithalatı söylentileri etkili olmuştur.
2014-2015 sezonu zeytin ve zeytinyağı sektörünün en çok kazananları işletmeler ve ihracatçılar olmuştur. Bu dönemde tavan yapan dolar onları kazançlı kılmıştır. Aynı sezonda Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birliği’nden alınan bilgiye göre de markalı, ambalajlı zeytinyağı ihracatının da bir miktar artışla 20 bin ton seviyesinde seyrettiği bildirilmiştir.
2014 yılında da zeytinyağı üretimi beklenenin altında kaldı. Litre fiyatı 2015 başından itibaren artışını sürdürerek 15 lira düzeyini geçti. 2013 yılında 6-7 liradan satılan zeytinyağı fiyatının önce ‘psikolojik sınır’ olarak nitelenen 10 lirayı, ardından ise 15 lirayı geçmesi, zeytinyağında önce tüketiciyi de tedirgin etti.
2015 yılı için ambalajlı olarak raftaki hali 25-35 liraya dayanan zeytinyağında bu yıl da fiyatın 40-55 lira bandına çıkma ihtimali mevcuttur. Bu tahminlerin dışında ise bu yıl fiyatların artmasındaki temel neden olan, içerideki üretimin yeterli olmaması dışında yaşanan küresel iklim değişikliğinin boyutuna da dikkat çekiliyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2015 yılı zeytin ve zeytinyağı sezonunu değerlendirirken, zeytin ve zeytinyağında dünyada görülen arz sıkıntısını Türkiye’nin çok iyi değerlendirmesi, zeytinliklere gereken önemi vermesi gerektiğini bildirdi.
Zeytinyağı ihracatımızda ciddi bir artış görülmektedir. 2014/2015 sezonunda İspanya’da zeytinin çiçeklenme döneminde meydana gelen aşırı sıcaklıklar ve hastalık, İtalya’da ise zeytin sineği ve yaz döneminde meydana gelen aşırı yağışlar nedeniyle üretimde düşüş meydana geldi. Uluslararası Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi tarafından da dünyada 2014/2015 sezonu son 15 yılın en kötü sezonu olarak değerlendirilmiştir.
“Dünya zeytinyağı üretimi ise ortalama olarak 2,9 milyon ton dolaylarında gerçekleşiyor. Yağlık ve sofralık olarak yararlanılan zeytin, hem yüksek besin değerine sahip sağlıklı bir gıda hem de iç ve dış ticaretimize konu olması nedeniyle büyük önem taşımaktadır. Zeytin ve zeytinyağı ihracatımızdan 2014 yılı itibarıyla yaklaşık 226,5 milyon dolar gelir elde edilmiştir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.