Son günlerin moda konusu market denetlemesi.Hiç kimse bu denetlemeyi “moda” olarak nitelememden alınmasın.İnşallah yanılırım;ancak her moda akımı gibi “market denetim” modası da en kısa zamanda geçip gidecektir.
Merak etmeyin market lobisi en kısa zamanda harekete geçerek politikacıyı ve bürokratı alt edecektir.
Kalıcı çözüm istiyorsak pazarlama sistemini kesin,sonuç alıcı,açık ve sonuç alıcı bir planlama ile kökten değiştirmeliyiz.Türk tarım ürünleri ve gdada aradaki haksız kazanç sahibi aktörlerin pozisyonları değişmeli ve bir bölümü de pazarlama zinciri dışına atılmalıdır.
Köşemizi takip eden üreticilerin bilgileri dâhilindedir ki tarımın ve tüketicinin refaha kavuşmasının yolu kooperatif merkezli pazarlama sistemindedir.
Bunun için çok derin araştırmalara da gerek yoktur.Gönül ister ki en ideal pazarlama modeli bizde olsun ve AB’den en idealini alalım.Ancak AB’nin –Bulgaristan dışında- en kötüsü dahi yaramıza merhem olur.
Onun için AB ‘de kooperatifleşme modellerini,piyasa etkilerini ve pazarlama sistemindeki yerlerini ülke ülke ele almaya çalışalım.
Dünyada ilk kooperatifçilik hareketi devrimi sonrasında Almanya ve İngiltere’de ortaya çıkmış ve daha sonra tüm dünyaya yayılmıştır. Avrupa Birliği ülkelerinde kooperatifçilik 19. yy. da başlamıştır.
AB’de kooperatifçilik 1960’lı yılların başında yeni bir evrilmeye geçerlken üç ana maç etrafında enerji birikimi toparlamıştır:
• Tarımsal kooperatiflerin yasal, ekonomik, finansal, sosyal, ve diğer alanlarda çalışmalarını yürütmek.
• Ortak sorunlara çözümler bulmak.
• Ortak tarım politikasının gelişimiyle ilgili her konuda inceleme ve işbirliği yapmak.
Kooperatiflerin yukarıdaki genel amaçları dışında,Tarım Kooperatifleri de kendilerine has özel amaçlar geliştirmişlerdir:
“Tarım kooperatifleri ortaklarının gelirlerini iyileştirmeye ve ürünlerine pazar temin etmeye yardım etmekte, ekonomide ve sosyal alanda sosyo-ekonomik arabulucu olarak görev yapmaktadırlar.
Bu amaçlar eşliğinde AB’de kooperatifler ekonomide etkin birer unsurdurlar. AB ülkelerinde 32 bin tarımsal kooperatif bulunmaktadır. Kooperatiflerin ortak sayısı ise 24 milyonu bulmaktadır. 210 milyar Euro’luk bir ciroya sahip olan kooperatifler tarım girdileri piyasalarında % 50’nin üzerinde, tarım ve gıda ürünlerinin pazarlanması, toplanması ve işlenmesinde % 60’ın üzerinde pazar payına sahiptirler. Tarım kooperatiflerinin cirosunun tarımsal üretime oranı % 90’a ulaşmıştır.
AB Kendine has kooperatifleşme ve tarım örgütlenmesi modeli faydacı ve toplumcu özellikler taşımaktadır.
“• Üretimden pazarlamaya ve yetiştirilen ürünlerin işlenerek satılmasına kadar her aşamada etkin bir rol oynayan kooperatifler,
• Çiftçi eğitimi ve üst danışmanlık hizmetleri ile uğraşan ziraat odaları,
• Çiftçiye direkt olarak danışmanlık hizmeti götüren çalışma grupları,
• Çiftçinin ekonomik ve sosyal her türlü hakkını savunan ürün bazında ve özel konularda branşlaşmış birlikler, sendikalar ve
• Bunların toplamının oluşturduğu üst örgütlenme biçimleri görülmektedir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.