Yazılarımızın bu bölümünde de Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin oluşturduğu TZOB İncir Çalışma Grubunun incir üretim, tüketim ve pazarlaması ile ilgili raporunda yer alan tespitlerle devam edelim.
PAZARLAMA SORUNLARI
Üreticilerin pazarlık güçlerini artırabilmeleri bakımından örgütlenmeleri gerekmektedir. Ürünün serbest piyasada fiyatının oluşabilmesi için çok fazla alıcı ve satıcının bir arada bulunması gereklidir. Bunun için ürün ihtisas borsaları oluşturulmalı ya da mevcut borsalara işlerlik kazandırılmalı, ticaret borsaları tescil kurumu olmaktan çıkarılmalıdır. Aydın’da Kuru İncir Borsası kurulmalıdır.
Stoklama Sorunu
Kuru incir özelliği gereği en fazla bir yıl içerisinde tüketilmelidir. Rekoltenin fazla olduğu yıllarda stok oluşmaktadır. Rekoltenin yüksek olduğu yıllarda düşük kaliteli ve hurda incirlerin düşük fiyatla ihraç edilmesi Türk İncirciliğini baltalamaktadır. Bu konuya çözüm getirmek amacıyla AB de uygulanmakta olan Stok Müessesi Kurumu finansmanı Devletçe karşılanmak suretiyle kurulmalıdır.
İhracatla İlgili Sorunlar
Taze ve kuru incirde ilk yükleme tarihi geç açıklanmamalı hatta ilk yükleme tarihi uygulaması tamamen kaldırılmalıdır. Sınır ticareti yolu ile yurda kuru incir girişi önlenmelidir. İhracatın artırılması bakımından dış Pazar istekleri yönünde bir üretim yapılmalıdır. Bu amaçla üreticiye eğitim desteği sağlanmalı, ambalajlamaya gereken önemin verilmelidir. Taze incir ihracatında ürünün niteliğinin muhafaza edilmesi, ürününü yurt içi ve dışı tüketici gruplarına ulaştırılabilmesi için ön soğutma, frigorifik soğuk zincirli taşımacılığın geliştirilmesi, hava yollarının tercih edilmesi sağlanmalıdır. Kuru incir pazarlamasında ve ihracatında en büyük problem aflatoksindir. Üretici ve tüketicilerin aflatoksin konusunda bilinçlendirilerek, oluşumu engellenmeli ve aflatoksinin kabul edilebilir asgari düzeyinin belirlenmesi gereklidir. İhracatçı firmalar arasındaki gereksiz rekabet ve fiyat kırmalar ihracatı olumsuz etkileyerek ülkemize döviz girişini engellemekte buna bağlı olarak üreticinin elde edeceği gelire de mani olunmaktadır.
Özellikle kuru incirde, kimyasal madde kalıntıları, çeşitli hastalık ve zararlı kalıntılara olan tolerans düzeyleri, çok düşük seviyelere inmiştir. Bu durum da kuru incir ihracatımızın, miktar ve değer olarak düşmesine neden olmaktadır.
Kalite İle İlgili Sorunları
Kuru ve taze incir için dış pazarlarda artan standart ve azalan toleransa cevap verebilecek, temiz ürün elde edilmesi sağlanmalıdır. İncirin piyasadaki yerinin korunması için hem kalite standartlarının yerine getirilmesi hem de ürün çeşitlendirilmesi ve organik tarım ürünlerine olan talebin giderek arttığı günümüz koşullarında alternatif üretim şekillerine gidilmelidir.
FİYAT
Fiyat oluşumunda en büyük ağırlığı, TARİŞ’in alım fiyatları oluşturmaktadır. Kuru incirin baz alım fiyatı A-4(51-55) 0-50 gr nüfuzlu (baz tip) A serisi iş malı kuru incir içindir. 2002/2003 yılı için ilan edilen fiyatlar başlangıç fiyatı olarak algılanmakta daha sonra ürün fiyatları pazarın talebine göre artabilmektedir. Taze incir fiyatları ise üretici ile tüccar arasında, karşılıklı pazarlıkla tespit edilmektedir. Bu tespitte üretim miktarı, kalite durumu, pazar talebi, ürünün hasat sonrası dayanma özelliği gibi kriterler rol oynamaktadır. İhraç fiyatları ise, başta ürün tekeline sahip olan ülkemiz üretim miktar ve kalitesine bağlı
olmak üzere, diğer üretici ülkelerin üretim miktarı, kalitesi ve ürün fiyatlarına bağlıdır.
Ülkemin dünya taze ve kuru incir üretiminde ilk sırada yer almaktadır. Dünya taze incir üretiminin %23,6’sını, Dünya kuru incir üretimin ise % 54,3’ünü tek başına karşılamakta olup ülkemize sağladığı döviz girdisi bakımından stratejik öneme sahip, üstün besleyici özellikleri nedeniyle de tartışılmaz bir ürünümüzdür. İncir plantasyonlarının %83,4’ünün eğimli dağlık alanlarda yer aldığı, yaklaşık olarak 30.000 çitçi ailesinin yetiştiriciliği yaparak geçimini sağladığı ve sektörde 250.000 kişiye istihdam imkanı yaratan bir ürün olan incirin, hak ettiği değeri elde edebilmesi bakımından gerekli tedbirler en kısa sürede alınmalıdır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.