TÜRKİYE’DE VE DÜNYA’DA BAĞCILIK

Üzüm tarımı dünyada en geniş alanlarda yapılan meyvecilik türlerinden birisidir.

FAO (Dünya Gıda Örgütü) verilerine göre; 2013 yılı verilerine göre dünyada 7 milyon 175 bin ha alandan üzüm tarımı yapılıp hasadı gerçekleştirilmiş olup, hasat gerçekleştirilen alanların %13,7’si İspanya’da %10,5’i Fransa’da ve %10,2’si Çin’dedir. 2013 yılında 2000 yılına göre üzüm hasadı gerçekleştirilen alanda %2,5 oranında düşme gözlenirken, hasat gerçekleştirilen alanın en fazla artış gösterdiği ülke Çin olmuştur.

TEPGE (GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIMSAL EKONOMİ VE POLİTİKA GELİŞTİRME ENSTİTÜSÜ) verilerine göre,” Dünya üzüm üretiminin yarıdan fazlası Avrupa Kıtası'nda gerçekleştirilmektedir USDA verilerine göre 2014/2015 üretim sezonunda; 20 milyon 554 bin ton sofralık ve 1 milyon 217 bin ton kuru olmak üzere toplam 21 milyon 771 bin ton üzüm üretimi gerçekleşmiştir. Sofralık üzüm üretiminin %43,8’ini gerçekleştiren Çin 9 milyon ton ile ilk sırada, %12,2’sini gerçekleştiren Hindistan 2 milyon 500 bin ton ile ikinci sırada ve 1 milyon 920 bin ton ile üretimin %9,2’ünü gerçekleştiren Türkiye üçüncüsırada yer almaktadır. Üzüm hasat edilen alan bakımından önemli bir paya sahip olan İspanya ve Fransa gerek sofralık üzüm, gerekse kuru üzüm üretiminde verim düşüklüğü nedeniyle üzüm üreticisi ülkeler arasında önemli bir yer edinememiştir. Dünyada sofralık üzüm üretimi 2000/2001 üretim sezonunda 8 milyon 604 bin ton iken, 2014/2015 sezonunda yaklaşık 1,5 kat artarak 20 milyon 554 bin tona ulaşmıştır. Güney yarım küre ülkelerinden G. Afrika, Peru ve Arjantin’de sofralık üzüm üretimi artmaktadır. Sofralık üzüm üretiminde dünya ikincisi olan Hindistan’da 2009/2010 üretim sezonunda, AB’de ise 2011/2012 ve 2012/2013 üretim sezonunda ciddi bir düşüş olduğu görülmektedir. 2014/2015 üretim sezonunda, bir önceki sezona göre ABD’de Kaliforniya’da çiçeklenme döneminde yağan dolu ve yaşanan kuraklıktan dolayı %9’luk bir azalma meydana gelmiş ve 920.000 ton üretim gerçekleşmiştir. Şili’de bazı üretim bölgelerinde yaşanan kuraklığa rağmen üretim %14 artarak 1,2 milyon ton olmuştur. Türkiye’nin üretimi ilkbahar mevsiminde yaşanan dolu don ve bunu takiben yaşanan yağışlardan dolayı %13 azalarak 1,9 milyon ton olmuştur

Türkiye’de ise yıllar itibari ile üzüm alanlarının genişleyip daralması şu şekilde seyretmiştir.

Yıllar Bağ Alanı (Bin Hektar)

2000 535

2004 520

2008 483

2009 479

2010 478

2011 473

2012 462

2013 469

Tablodan görüleceği gibi 13 yıllık süreçte bağ alanlarımız yaklaşık olarak 66 bin hektar yani 660 bin dönüm azalmıştır.

Bunun en önemli nedenleri arasında bağcılığın zor bir tarım dalı olması,üzüm ihracatında yaşanan dar boğazlar,ihracat ve iç Pazar bağlantılı olarak üzüm fiyatlarının düşük seyretmesi,özellkle Manisa ,ilçeleri,Çal ve karasal iklime yakın ve dahilinde bulunanan bağ bölgelerinde dolu,don,güneş yanığı gibi doğal zarararın sık sık meydana gelmesidir.