En çok şikayet ettiğimiz konulardan birisi “tarımsal planlama”nın olmaması ve bunun sonucunun da ürün arz-talep dengesinin üreticinin bir yıl önceki ürün fiyatına göre kendince bilimsel olamayan usullerle ekeceği ürünü belirlemesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Üürn planlamasını,geniş anlamı ile tarımsal planlamayı kim yapacak? Devlet mi tarımsal örgütler mi?Devlet,üretici örgütleri,araştırma enstitüleri,üniversiteler işbirliği mi?
Bizce batı tipi bir planlamanın ele alınası gerekir.Piyasa düzenleyicisi üretici birlikleri ve kooperatifler olmalı.
Ancak devlet buna izin verir mi?
Öncelikle “Etkin bir üretim planlaması yapılabilmesi için tarımsal işletmelerin üretim faaliyetleri, iş gücü ve işletme varlığı dikkate alınarak kayıt altına alınması” gerekir.
Kayıt sistemi oluşturulurken tarım arazisini ve ürünü takip etmek yerine, bir karar verme birimi olarak işletme izlenmelidir.
Tarım işletmelerinin tipi, sahip olduğu arazi, sermaye miktar ve dağılımı, ürün deseni, verimlilik ve kârlılık göstergeleri vb. hususlar izlenmelidir. Buna ilave olarak tarımda iş gücünün üretim bölgelerine göre dağılımı, işletme ve üretici ihtisasları açısından dikkate alınmalıdır.
Kamu politikalarına yön verecek, piyasa değişkenlerinin izlendiği sistemle entegre bir merkezden koordine edilebilecek kayıt sisteminin ve buna dayalı erken uyarı sistemlerinin oluşturulması gerekmektedir. Bu amaca yönelik olarak Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde üretim ve piyasa izleme için Genel Müdürlük oluşturulması karar vericileri etkinleştirmek açısından önem taşımaktadır.
İkinci olarak da “Tarım bölgelerinin toprak kabiliyetleri, iklimsel özellikleri, tarımsal sulama potansiyeli ile birlikte sosyal, kültürel ve ekonomik özellikleri de dikkate alınarak homojen tarımsal üretim bölgelerinin tanımlanması” gerekmektedir.
Tarım topraklarının verimliliğini ortaya koyan detaylı toprak etüt ve haritalama çalışmalarının tamamlanması.
Üretim bölgelerindeki toprak yapısı, iklimsel faktörler, yetiştiriciliği yapılması planlanan ürünlerin ekolojik isteklerine uygunluk, bölgenin tarıma dayalı sanayi yapısı, pazar olanaklarının, tarım kültürünün sahip olunan kaynakların miktar ve niteliklerinin, iş gücü varlığının ve iş gücü verimliliğinin, işletmelerin genel özellikleri, birim başına elde edilen gelir ve teknik katsayıların (üretim fonksiyonları), ürün piyasası değişkenlerinin (fiyat, nakliye vb.) tespit edilerek arazi kullanım planlamaları tamamlanmalıdır.
Sosyal yapının bilinmesi istihdam olanakları, gerekli iş gücünün temini ve kırsal nüfusun sürdürülebilir istihdamı açısından dikkate alınmalıdır.
Üçüncü olarak da “Arazi parçalanması yerine işletme bütünlüğünün korunması kavramı ön planda tutulması ve tarımsal işletme ile parsel büyüklüğünün arttırılması.”
Arazi toplulaştırmaları, birim parsel başına tek bir varise sürdürülebilir geliri sağlayacak işletme büyüklüğü dikkate alınarak ve mülkiyet hakları düzenlenerek yapılmalıdır.
Arazi toplulaştırılması yapılan yerlerde tüm tarla içi hizmetleri ve kapalı devre sulama sistemleri tamamlanmalıdır .
Toplulaştırma yapılmış alanlarda üretim desenine göre tarla içi sulama sistemlerinde basınçlı sulama sistemlerinin kullanımı zorunlu hale getirilmelidir (*)
(*):Tarımsal Üretim Planlaması Komisyon Raporu
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.