Genel Ulusal ekonomi içinde tarım sektörünün rakamsal konumu, bu sektörün genel durumu hakkında öz ve çarpıcı bilgiler verebilmektedir.
Bu göstergelerden birisi ise tarım toprakları ile ilgli rakamsal verilerdir.
Doğal nedenlerin dışında, insan eliyle tarım topraklarımız her geçen gün küçülmektedir.
Ülkemizde nüfus artışı,diğer sektörlerin üretim ve büyüme ile ilgili faaliyetleri,maden sektörünün yayılma eğilimi,enerji sektörünün faaliyet sahası olarak özellikle tarım toprakları üzerine çöreklenme ve hızlı kentleşmeye bağlı olarak diğer sektörler faaliyetlerinde tarım arazi kullanımında sınıra gelinmemiştir.
Artan ülke nüfusuna bağlı olarak gıda maddeleri üretiminin de artış göstermesi bir zaruret arz etmektedir.Bu bakımdan tarım arazilerinin amaç dışı kullanımının önlenmesi tarımsal üretimin geleceği,gıda üretiminde sürdürülebilirlik ve gıda ürtimi güvencesi açısından açısından son derecede önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yaşana gerçek de odur ki kırsal kesimde tarım arazilerinin etkin ve verimli kullanılmaması,tarım ürünleri getirisinin hane halkını beslemeye yetmemesi sonucu yoksulluk normal hale gelmekte ve tarımla uğraşan kesimin şehirlere ve dgöç etmesine ve başka sektörlerde iş arama ve yerleşmelerine neden olmaktadır.
Belirttiğimiz nedenlerden dolayı Türkiye’de hem genel anlamda hem de ürün gruplarına göre arazi kullanımı ve büyük değişiklikler göstermektedir.
Genel anlamda tarım arazilerinin tarımsal amaçlar dışında kullanılmasının ilk ve başlıca nedeni diğer sektörlerin işgal,saldırı ve yasa dışı tarım arazileri kullanımı iken ürün bazında kullanımda Türk çiftçisinin ümitsizce kazanç arama çabalarıdır.
Son tespitlere göre Türkiye’de toplam tarımsal arazi yaklaşık olarak 38miyon 400 bin hektardır. Toplam arazinin %41’i ekilen arazi,%38’i çayır ve meralar, %11’i nadasa bırakılan, %8’i meyve bahçesi, %2’si sebze bahçelerinden oluşmaktadır.
Son on yıllık değişim incelendiğinde toplam tarımsal arazilerde %5, ekilen alanlarda %10, nadas alanlarında %17, sebze alanlarında %11 oranında azalma görülmüştür. Diğer taraftan meyve alanlarında %19 artış olurken çayır ve mera arazilerinin büyüklük olarak değişmediği görülmektedir.
Türkiye’de arazi kullanımı, tarımsal işletmelerin küçük ve parçalı yapısı üretimi olumsuz yönde etkilemektedir. Toplam işletme sayısı 2001 tarım sayımına göre 3.1 milyon olup bu işletmelerde arazilerin parça sayısı ortalama 4-5 parçadır. Ortalama işletme genişliği ise 6 he. civarında olup AB ortalamasının yaklaşık üçte biri kadardır.
TZOB’un raporuna göre,” Özetle, 2006 araştırmasında tarımsal işletmeler, yüzde 32,7 ile 20-49 dekar işletme büyüklük grubunda yoğunlaşmasına rağmen 2016 araştırmasında tarımsal işletmeler, yüzde 25,9 ile işletme büyüklük grubunda yoğunlaşmıştır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.