‘’Belirli yaştan sonra her birimizin ilaç kullanması gerekiyor. Bazıları gibi elimizde ilaç torbasıyla gezmesek de bazı ilaçlara gereksinim duyuyoruz. Son zamanlarda bu ilaçlar ya bulunamıyor ya da SGK bazı ilaçları ödemiyor. İşte burada ortaya çıkan sorunları halletmeye çalışan bir kişiyi sizlere tanıtmaya çalışacağım. Hürriyet’te Nedim Bubik sayesinde hikayesini öğrendiğim Kuşadalı Avukat Beyza Aksoy önce onu dinleyelim bir gün hepimize gerekebilir.
Yıllardır sağlık hukuku üzerine çalışıyorum , örnek kararlarımda bir çok ilden kanser hastalarıyla tanıştım. Sosyal Güvenlik kurumu ve Sağlık Bakanlığına karşı kanser hasaları adına 150’nin üzerinde dosya yürüttüm. Çoğu davamız devam ediyor. Mahkemelerde haklılığımız onaylanmıştır. Çoğu dosyamız kesin karar niteliğinde. Tecentriq,Keytruda Optivo,Tagrisso,Lynparzo ,Perjeta gibi bir çok kanser ilacı için dava açarak, ücretsiz kullanımını sağladık. ,,
Şimdi çok önemli bir sorun var. Yurt dışından sağlanan bir çok ilaç getirilemiyormuş, tedavisi yarım kalan hastalar varmış. Şimdi söz Avukat Beyza Aksoy’da: ‘’Kanser ve birçok farklı hastalıkta Türkiye’de satılmayan ancak Türk Eczacılar Birliği (TEB) aracılıyla getirilen ilaçların ithalinde büyük sıkıntı var. Hastalar düzenli tedaviyi yarıda kesmek zorunda kaldı. Örneğin çocuk hastam Ege, NFI (NöroFibramastozis) hastası FDA onaylı KOSELUGO adlı ilacı mahkemenin yürütmenin durdurulması kararıyla ücretsiz kullanılıyordu, sonunda Ankara 3.idare Mahkemesindeki davayı kazandık. Ancak dava kazanmamız gibi bir şey ifade etmiyor.
İlacı TEB ’den siparişle getiriyorduk. Aileye yine ilaç için başvurduğunda Sağlık Bakanlığı Türkiye Tıbbı ilaç ve Cihaz kurumunun 23 ekim 2021 tarihli Yurt dışından ilaç temini ve kullanım kılavuzu hükümlerindeki şartları taşımayan ürünlerin liste dışında bırakıldığı, bu ürünlerin (ilaçların) eksikler tamamlandıktan sonra yeniden değerlendirilebileceği, tedarikçi firmaların ilaçların sertifikalarını sunamadığı, sertifikası olanların ise yüksek fiyatlarından dolayı temin edilmediği, bu sebeplerle ilaç siparişlerinin iptal edildiği belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Türkiye ilaç ve Tıbbi Cihaz kurumu ve TEB‘e başvurup çözüm aradık. Kurum, Selumetinib erkin maddeli ilaç ülkemizde ruhsatlı olmayıp yurt dışından temin edilmektedir. Yurt dışından ilaç Temini ve kullanımı kılavuz gereğince, tedarikçi ilgili belgeleri sağlamalıdır. İlgili ilacın temini ile ilgili Türk Eczacılar Birliği ile şifahen görüşmelerde gerekli belgelerin sağlanamadığı bilgisi alınmıştır. Denilerek temin sıkıntısının kendileriyle ilgili olmadığı bildirilmiştir.
TEB ise kılavuz hükümlerinin yerine getirilmediği, sertifikalı firmaların ise dolar-euro yüksek kuru ile ilaçları tedarik edebildiklerini, ancak Astra Leneca adlı firma ile görüşme halinde olduklarını bildirmiştir. Maille irtibata geçtiğimiz firma, KOSELUGO adlı tedarik sürecini TEB ‘in yönettiğini, kendilerinin tedarik zincirinde yer almadığını, TEB ‘in hangi ürünü, hangi kaynaktan, ne koşullarda tedarik ettiğini bilmediklerini, sorumluklarının bulunmadığını iletmiştir. Kurumlar ve Firmalar arası görüşmelerimiz ne yazık ki, çözüme ulaşmamıştır. Ege ve birçok çocuk hasta, ilacı alamadığı için tedavisini yarıda kesmiştir.
Görülüyor ki kurumdan dar alanda kısa paslaşmalar yapıyor ve topu birbirlerine atıyorlar. Benzer şekilde,yumurtalık kanseri tedavisinde kullanılan LYNPARZA adlı akıllı ilaç da TEB aracılığıyla getiriliyor, bir çok kadın hasta kullanılıyordu.
Aydın Söke'den Gülhanım isimli müvekkilim için de sosyal güvenlik kurumu'na dava açmıştık. İhtiyatlı tedbir kararı sonrasında, TEB' e başvurmuştuk. Yaklaşık 3 aydır yaşanan ilaç tedarik sıkıntısı nedeniyle, müvekkilin uzman onkoloğu etkice çok düşük kalan farklı bir ilaçla tedaviye devam kararı aldı.
Kanserli dokuyu küçülten ya da yok eden bu ve benzeri yaklaşık 600 ilacın kurumlar arası prosedür sıkıntısı, kur farkı nedeniyle getirilmemesi milyonlarca kişinin yaşam hakkında doğrudan müdahale niteliğindedir. Hastalar ilgili ilaçları yıllardır kullanmaktadır. sertifikası olmadığı iddia edilen bu ilaçların yıllardır ülkeye nasıl sokulduğunu açıklamakta zorlanıyorum. 200 bin liraya satılan ilaçlarda sıkıntı olduğu gibi, 500 liralık ilaçlarda ülkemize getirilemiyor. yani bu konuyu başlı başına güncel euro- dolar artışlarına bağladığımızda, kurdaki düşüşlerin tedarik sıkıntısına çözüm olmadığını görüyoruz.
Hastaları yasa dışı kaçak ilaç temini yoluna yoluna sevk ettirmeden bu sorunun acilen çözülmesi gerekmektedir. ,,
Avukat Beyza Aksoy'un anlattıkları burada sona eriyor. hepimizi ilgilendirdiği için bu konuyu okurlarıma duyurmayı bir borç bildim.
Hepinize iyi hafta sonları değerli Denge okurları.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.