Daha fazla egzersiz yapmak sadece daha iyi görünmenizi ve hissetmenizi sağlamakla kalmaz, kalp sağlığınızı korumanıza da yardımcı olabilir. Kalbimiz her gün 100 bin kere atıyor. Yıllar yıllara ekleniyor ve bu olağanüstü organ, ritmini bozmadan atmaya devam ediyor. Kalbe besin ve oksijen taşıyan damarların tıkanması ise koroner kalp hastalıklarına neden oluyor. Bu uzun koşuda kalbimizin güvenebileceği, sağlıklı damarlara ihtiyacı var. Hareketsiz yaşam tarzı damar sağlığının bozulmasındaki en önemli nedenlerden biridir. Evinizin etrafında koşmak veya merdivenleri çıkmak gibi kısa bir fiziksel aktivite bile, kalp sağlığınızı korumanıza yardımcı olacaktır. Düzenli egzersiz yaparsanız, birkaç hafta içinde sonuçları görebilirsiniz. Düzenli egzersiz yapmak, tansiyonunuzu, kan şekeri düzeyinizi ve kolesterolünüzü kontrol etmenize yardımcı olmanın yanında, kilo vermenizi de kolaylaştıracaktır. 

Sağlıklı bir kalbe sahip olmak için saatlerce koşmaya ya da spor salonlarına kapanmaya gerek olmadığını söyleyen Dr. Hikmet Tezel kalbini düşünenleri uyarıyor:
"Sadece yürümek bile sporun sağlığınıza sağladığı nimetlerden yararlanmanızı sağlar. Günde 30-35 dakika yürüyün, bu yeter! Ama sakın alışveriş merkezlerinde mağaza gezerken yaptığınız yürüyüşle karıştırmayın! Zira kalbe en yararlı yürüyüş, oksijenli ortamda ve tempolu yapılan yürüyüştür. Oluşan ve oluşacak damarlar ile doğal by- pass'lar meydana gelir ve kişi kalp krizi riskine karşı daha korunaklı olur."

Sağlık açısından sayısız faydaları olan sporun yanlış yapılması durumunda kalbe yarardan çok zarar verebileceğini söyleyen Dr. Hikmet Tezel, kalp sağlığı için doğru spor yapmanın yollarını ise şöyle anlattı:
"Düzenli egzersiz yani spor yapmak, kalp krizi riskini yarı yarıya azaltır. Hatta kalp krizi geçirenlerde iyileşmeyi kolaylaştırır. Yapılan çok sayıdaki bilimsel çalışmada; hareketsiz yaşayanlara göre, düzenli spor yapanlarda, kalp krizi ihtimalinin 1/3’e yakın azaldığı, krizden sonra iyileşmenin daha çabuk olduğu ve kalp krizinden ölüm oranının da daha az olduğu bildirilmiştir."

Egzersiz sırasında, kalp kası daha fazla çalışır. Kalp kasının daha çok çalışması için de daha fazla kanlanması gerekir. Bu durumda düzenli egzersiz kalp kasını besleyen koroner damarların genişlemesini, yıkanmasını ve yenilenmesini sağlar. İhtiyaç arttıkça yeni damarlar oluşur. Yeni damarların açılması ile oluşan doğal baypaslar, kalp kasını güçlendirerek kalp yetersizliğini, infaktüs riskini ve kötü sonuçları engeller.

Kişiye göre planlanmış egzersizlerin hiçbiri kalp için sorun oluşturmuyor. Ama herkesin de aynı düzeyde spor yapması mümkün değil. Burada ana kural, yapılan egzersizin temposunun ve süresinin çok iyi planlanması. Kronik hastalığı olan kişiler de kuvvet antrenmanı yapabiliyor. Ancak hangi egzersizlerin seçileceği, ne kadar ağırlıkla ve nasıl yapılacağının iyi planlanması gerekiyor. Kalbiniz de bir kastır. Özellikle yürüyüş, yüzme ve dans gibi, kalp ve akciğerleri çalıştıran kardiyovasküler egzersizler kalbinizin daha güçlü olmasına katkıda bulunur. Kalbiniz ne kadar güçlüyse, vücudunuza etkili şekilde kan pompalarken o kadar yavaş çalışmaya ihtiyaç duyacaktır. Böylece kalbinizin üzerindeki baskı azalacaktır.

Haftada kaç gün egzersiz yapmak gerekiyor?
Sağlıklı kişiler, haftanın beş günü orta düzeyde ya da üç günü ciddi düzeyde aerobik egzersizlerinin yanı sıra haftanın iki günü kuvvet egzersizi ve her gün germe egzersizi yapabilir. Kişi eğer 65 yaşın üstündeyse veya denge sıkıntısı varsa mutlaka denge egzersizlerini de yapması gerekiyor.
Kalp hastaları sabah egzersiz yapmaktan kaçının; Sabah saatleri egzersiz için sakıncalı olabilir. Bu saatlerde sempatik sinir sistemi aktif hale gelir; adrenalin, efedrin ve kortizon gibi tansiyonu yükselten, çarpıntıya neden olan hormon artışları gözlemlenir. Kanın pıhtılaşma eğilimi artar. Sabah saat 7.00’de kan basıncı en keskin yükselişini yapar. Vücut zayıftır ve bu saatlerde kalp krizi riski artış gösterir. Uykudan uyandıktan yarım ile bir saat sonrasında toparlanma olur. Bu nedenle erken saatlerde spor yapmaktan kaçınılmalıdır. Güzel bir kahvaltıdan 1 ile 2 saat sonra yapılacak yürüyüş gerekli faydayı sağlayacaktır. Spor yapmak için en uygun saatler, öğleden sonra saat 16:00 ile 19:00 arasıdır. Akşam saatlerinde spor yapıldığında sindirim sistemi hızlanır ve vücutta yağ birikimi engellenir. Günün hangi saatinden spor yapılırsa yapılsın, beraberinde mutlaka su içmeyi ihmal etmeyin.

Fiziksel aktivite, kendinizi daha iyi hissetmenize ve stresinizi azaltmanıza da yardımcı olur. Bunun için mutlaka bir spor salonuna veya özel bir egzersiz sınıfına katılmanız gerekmiyor. Günlük hayatınıza biraz daha hareketli geçirmeniz daha aktif bir yaşam sürmeniz sağlıklı kalmanıza yardımcı olacaktır.

Kaynaklar: www.tkd.org.tr, Dr. Hikmet Tezel Makalesi, www.saglikekibi.com, Dr. Ahmet Üstün Makalesi, Sharma S. Athlete's heart- effect of age, sex, ethnicity and sporting discipline. Experimental Physiology 2003; Oakley D. The athlete's heart. Heart 2001; Fagart R. Athlete's heart. Heart 2003; Prof. Dr. İsmet Dindar, Doç. Dr. Nuri Kurtoğlu