
Jamaika Atletizm Sırları
16 Ekim 2016, PazarTweet |
Nüfusu 3 milyonu bile bulmayan Jamaika nasıl bu kadar başarılı sürat koşucuları yetiştiriyor? Usain Bolt, Shelly-Ann Fraser-Pryce ve diğerlerinin koskoca ABD’nin atletlerine fark atmasının sebepleri neler? İngiliz gazeteci Richard Moore, Jamaika’ya gitti ve bu sebeplerin peşine düştü. Moore gözlemlerini temmuz ayında yayımlanan The Bolt Supremacy: Inside Jamaican Sprint Factory kitabında topladı. Türkiye’nin Jamaikalı iki atleti hızımıza hız katmaya geldiler Usain Bolt, 9. kez dünya şampiyonu oldu. Jamaika, Karayipler’de nüfusu 3 milyona yakın bir ada ülkesi. Müzik ve romla akla gelse de ülkenin bir numaralı sembolü sürat koşucuları. Öyle ki kısıtlı kaynaklarına karşın Jamaika sürat koşularında 320 milyonluk ABD’ye bile büyük üstünlük sağlamış durumda. 2008’den bu yana olimpiyat oyunları ve dünya şampiyonalarında Jamaikalı kadın ve erkek atletler kısa mesafe koşularında madalyaların büyük bölümünü topladı. Bir de Usain Bolt gibi sıra dışı bir atlet çıkıp da dünya rekorlarını akıl almaz seviyelere çekince bütün dikkatler Jamaika’nın üzerine toplandı.
HEPSİNİN YOLU CHAMPS'TEN GEÇTİ
Gerçekten de Jamaika tam anlamıyla bir atlet, özellikle sürat koşucusu fabrikası. Ülkenin her köşesinden yeni yetenekler dünya sahnesine çıkıyor. Bunun en büyük sebeplerinden biri okullarda sporun çok yaygın olması. Spor denince de akla ilk önce atletizm geliyor. Ortaokuldan itibaren erkek ve kız çocuklar önce spor günlerinde birbirleriyle yarışıyor. Ama asıl büyük sınav Mart veya Nisan ayında başkent Kingston’daki Champs'te yaşanıyor. Liseli erkek ve kızların katıldığı şampiyona 1910’dan beri yapılıyor ve ülkedeki en büyük spor organizasyonu. Potansiyeli yüksek genç atletler için tam bir vitrin. Bolt dâhil bütün koşucuların yolu buradan geçiyor. 30 bin kişi Ulusal Stadyum’un renkli tribünlerinde yerini alıyor, biletler karaborsaya düşüyor. Amerikan üniversiteleri de atletizm antrenörlerini bu şampiyonaya gönderiyor. Tribünde yerini alan antrenörler gözlerine kestirdikleri gençlere burs önerip kendi okul takımlarına almaya çalışıyor.
1000'DEN FAZLA YURTDIŞI BURSU
1948 Londra Olimpiyatları’nda henüz bağımsızlığını kazanmamış Jamaika’nın sürat koşucuları büyük sükse yaptı. 400 metrede Arthur Wint altın, Herb McKinley gümüş madalya kazandı. Dört yıl sonra 100 metrede de olimpiyat ikincisi olan McKinley, aynı zamanda bir Amerikan üniversitesinden sporcu bursu kazanan ilk Jamaikalı atletti ve kapıları ardına kadar açan kişi oldu. Sadece kendisinin 1000’den fazla genç Jamaikalıya burs bulduğu söyleniyor. Bu iki olimpiyattaki başarı atletizmin ülkede bir milli spor gibi benimsenmesini de kolaylaştırdı.
TOHUMLAR 1970'Lİ YILLARDA ATILDI
1970’lere kadar Jamaikalı atletler için iyi bir sporcu olmanın tek yolu bir ABD üniversitesine burslu olarak kapağı atmaktı. Ancak çok sayıda madalyalı atlete karşılık birçoğu da heba olup gitti. Eski atlet Dennis Johnson 1971’de Kingston’daki Teknoloji Üniversitesi’nin spor direktörlüğüne getirilince bunu değiştirmek için kolları sıvadı. Üniversitenin spor olanaklarını yavaş yavaş atletlerin kullanımına açtı. Bunu Ulusal Stadyum’un açılması izledi. 1990’larda atletlerin üniversitede okuması için olanak sağladı. ABD’ye gitmek yerine Kingston’da kalmayı seçen ilk büyük yıldız adayı 2001’deki Asafa Powell’dı. Dört yıl sonra 100 metre dünya rekorunu kırınca atletleri Jamaika’da yetiştirme projesinin başarısı ortaya çıktı. 2008 Olimpiyatları’na katılan 10 atlet 7 madalyayla döndü Pekin’den.
GENETİK OLARAK DAHA YATKINLAR
İşin bir de genetik yönü var. Bu konuda bizzat Jamaika’ya gelerek araştırmalar yapan İngiltere’nin Brighton Üniversitesi’nden Yannis Pitsiladis’in bulgularına göre burada başrolü ACTN3 geninin bir türevi oynuyor. Bu genin özelliği hızlı kasılan kaslarda a-actinin-3 proteini üretmesi. Jamaikalılarda yüzde 70’inde bu gen türevi var. Amerikalılarda ise bu oran yüzde 60. ACTN3 türevi bulunmayanların olimpiyat 100 metre finali koşması ise imkânsız.
TATLI PATATESİN DAYANILMAZ ETKİSİ
Tatlı patates Jamaika sofralarının olmazsa olmazı. Usain Bolt da sık sık vurgular, kendisine katkısından bahseder. Gerçekten de tatlı patatesin testosteron hormonuna benzer bir yapısı var. Hatta 1930’larda ilk sentetik testosteron yapımı için tatlı patatesler kullanılmış. Bolt’un doğup büyüdüğü Trelawny vilayetindeki tatlı patateslerin farklı özellikleri olduğu da söyleniyor. Adadaki meyve ağırlıklı diğer yiyeceklerle birleşince Jamaika diyeti de atletlerin başarısında katkıda bulunuyor olabilir.
BOLT DAHA 15'İNDE FARKINI HİSSETTİRDİ
2008’den itibaren dünya atletizminin bir numaralı yıldızı olan Usain Bolt da son derece mütevazı bir geçmişe sahip. Adanın kuzeybatısındaki Trelawny vilayetinin Sherwood kasabasında doğmuş. Trelawny 75 bin kişilik nüfusuna karşın yetiştirdiği şampiyon atletlerle tanınıyor: Veronica Campbell-Brown, Warren Weir, Steve Mullings, Debbie-Ann Parris-Thymes gibi önemli sürat koşucuları bu küçük vilayetten çıkıp dünya şampiyonaları ve olimpiyatlarda boy gösterdiler. Bolt dünya sahnesine ilk kez 2002’de Kingston’daki Dünya Gençler Şampiyonası’yla çıkmış, henüz 15'inde üç yaş büyük rakiplerini geçip 200 metrede birinci olmuştu.
• Egzersiz Esnasında Sıvı Kaybının Etkileri Nelerdir?
• EGZERSİZ VE BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ÜZERİNE ETKİSİ
• KADINLAR NASIL EGZERSİZ YAPMALIDIR?
• KORONAVİRÜS VE EGZERSİZ
• Vertigo Hastaları Nasıl Egzersizler Yapmalı?
• Basit Egzersizlerle Sağlığınızı Koruyun
• Jamaika Atletizm Sırları
• Okul ve Egzersiz
• Fibromiyalji ve Egzersiz
• ALİ GÜREŞ KÖŞE
• Genç kalmanın sırrı; aerobik egzersiz
• Mahalli idareler sağlıklı yaşamın neresinde?
• Rahatlatan egzersizler
• Haydi zumbaya
• Astım ve Bronşit Hastalarına Egzersiz Önerileri
• Nabızla egzersiz
• Ali Güreş köşe yazısı
• Karın Sıkıştırma Egzersizleri
• Egzersizle yaşlanma geciktirilebilir mi?
• Kalp hastalıkları ve egzersiz
• Egzersiz Yap Sivilcelerden Kurtul
• Egzersiz ve romatizma
• Cilt Güzelliğiniz İçin Egzersiz Yapın
• Egzersiz ve beyin sağlığı
• Egzersiz ve Bel Fıtığı
• Koşu ve Yürüyüş İçin Öneriler
• Çocuklarda fiziksel aktivite
• Kegel Egzersizleri
• Egzersiz ve Depresyon
• Egzersizle Omuz Çökmesi ve Ağrısından Kurtulun
• Karın Yağları ve Egzersiz
• Egzersiz Yapmak Adet Dönemini Geciktirir mi?
• Anemi ve Egzersiz
• Her derde deva
• Bacaklar için egzersiz
• Egzersiz ve Oruç
• Kadın ve egzersiz
• Doğru Kardio Egzersizleri
• Kalça kaslarını kuvvetlendirme egzersizleri
• Hangisi faydalı? Koşu mu yoksa yürüyüş yapmak mı?
• Egzersiz ve Romatizma
• Egzersiz yap selülitten kurtul
• Egzersiz hangi saatlerde yapılmalıdır?
• Okul ve spor
• Kabızlık ve Egzersiz
• Spor kültürünün oluşmasında yerel yönetimlerin rolü
• Tansiyon Hastaları Nasıl Egzersiz Yapmalı
• Kilo Almak İstiyorsan Egzersiz Yap
• Yerel Yönetimlerin egzersiz politikaları var mı?
• Solunum Sistemimiz ve Egzersiz
• Yerel Yönetimler Spor Aktivitelerini Desteklemeli
• Egzersiz ve sigaranın etkileri
• Egzersizin bulaşıcı hastalıklar üzerindeki etkisi
• Spor Bilinci Yaratmak
• Egzersizin Cinsel Sorunlar Üzerine Etkisi
• Karaciğer Yağlanması ve Egzersiz
• Egzersiz ve Doğru Nefes Alma
• Egzersizin Testosteron ve Kas Gelişimine Etkisi
• Kalp Sağlığınız İçin Dans Edin Lütfen!
• Egzersiz Sırasında Kan Şekerinin Düşmesi
• Göğüste Kireçlenmeye Karşı Egzersiz
• Boyun ve Sırt Ağrıları İçin Pilates
• Bayanlarda Ağırlık Çalışmasının Önemi
• Esneme Egzersizlerinin Önemi
• Tantra Egzersizleri ve Cinsel Performans
• Egzersiz ve serotonin (Mutluluk)
• Vücut Geliştirme ve Ergojenik Yardımcılar
• Egzersiz yaparken sıvı kullanımı
• Rahatlama egzersizleri
• Düzenli Egzersiz Kalbinizi Nasıl Etkiler?
• Hareketsiz yaşamın riskleri
• Çocuklarda egzersiz ve hareket eğitimi
• Sağlığınız için basit hareketler
• Romatizma hastaları egzersiz yapabilir mi?
• Düztabanlık ve ayak ağrıları için egzersizler
• Farklı Zeminde Koşmalıyız
• Regl döneminde uygun egzersiz
• Çağın hareketsizlik sorunu var
• Egzersizin stres üzerindeki etkisi
• Yavaş Tempolu Aerobik Egzersiz Gençleştiriyor
• Ülseratif kolitli olan hastalar egzersiz yapabilir mi?
• Egzersiz yapmak kolesterolü düşürür mü?
• Bayanlarda kol arkası sarkmalarını önleyici egzersizler
• Egzersizin Bağışıklık Sistemi Üzerine Etkisi
• Beliniz için egzersiz dönemi
• Egzersizin beyin sağlığı üzerindeki etkisi
• Topuklu ayakkabıların yarattığı hasar
• Egzersiz göğüs sarkmalarını engelliyor mu?
• Kasık fıtığı için egzersiz önerileri
• Parkinson hastaları egzersiz yapabilir mi?
• Egzersizin migren üzerindeki etkisi
• Yaşlılık döneminde egzersiz ve riskleri
• Vücut geliştirirken yaptığımız hatalar
• Egzersiz Yapmak Gribe Yakalanmayı Azaltıyor mu?
• Egzersizle sırt ve bel ağrılarından kurtulun
• Bayanlarda kalça sıkıştırma egzersizleri
• Egzersizin Psikolojik Etkileri
• Hamilelikte Egzersizin Bebeğin Beyin Gelişimine Etkisi
• Çocuğunuzun Kalbi Egzersize Ne Kadar Hazır?
• Karın kaslarına yönelik egzersiz önerilerimiz
• Zayıflama Uğruna Sağlığınızdan Olmayın
• Farklı Ortamlarda Egzersiz ve Yükselti
• Egzersizin Selülit Üzerine Etkisi
• Egzersiz krampları
• Yoğun Egzersizin Hormonlara Etkisi
• Kas geliştiren ilaçların zararları
• Duruş Bozukluğu İçin Egzersiz Önerileri
• Egzersiz bunamanın ilacıdır
• Vitaminler egzersizin etkisini azaltıyor mu?
• Egzersizin beyin üzerine etkisi
• Bebeklere egzersiz yaptırılır mı?
• Soğuk havalarda egzersiz yaparken dikkat
• Cumhuriyet Döneminde Spor ve Atatürk
• Egzersiz yapmak gençleştirir mi?
• Bayan Sporcuların Kabusu: Regl Döneminde Performans düşer mi?
• Fiziksel aktivite yapma alışkanlığı edinme
• Zencilerin performans üstünlüğü genetik mi?
• Pilates yapmak zayıflatıyor mu?
• Olimpiyatları neden kaybettik?
• Egzersiz Kaliteli Yaşamın İlacıdır
• Egzersizin Kas Hastalığına Etkisi
• Egzersizde Ergojenik Destek Nedir?
• Kalbinizi Egzersiz Yaparak Koruyun
• Ankilozan spondilit Hastaları Ne Tür Egzersizler Yapmalı?
• Oruçlu iken egzersiz yapılır mı?
• Hamilelikte egzersiz yapılır mı?
• Sıcakta fiziksel aktivite yapmak.
• Regl Döneminde Egzersiz Yapılır Mı?
• Lenf Ödemde Egzersiz Yapmak
• Bayanlar için Yağlarından Kurtulma Önerileri
• Çocuklarda Denge Gelişimi
• Yaz Spor Okulları
• Fiziksel Aktivite Esnasında Yapılan Yanlışlar
• Göbek yağlarından kurtulmanın şifresi
• Gençlik ve Spor Bayramı ile Ulusal Spor Politikası
• Fiziksel aktivite beyin hücrelerini yeniliyor
• Fiziksel aktivite ve zihinsel gelişim
• Bırakın çocuklar oynasın
• Muhteşem Tibet’in Beşlisi Nedir?
• Ergenlik dönemde neden fiziksel aktivite yapılmalıdır?
• Fiziksel aktivitenin osteoporoz üzerine etkisi
• Hangi Egzersizler Büyüme Hormonunu Tetikler?
• Fiziksel aktivite meme kanseri riskini azaltır mı?
• Çalışma hayatında fiziksel aktivite
• Yağlardan kurtulmak için şifreler
• Aktivitenin psikolojik etkileri
• Hangi fiziksel aktivite hangi hastalığa iyi geliyor?
• Fiziksel aktivitenin iskelet sistemi üzerine etkileri nelerdir?
• Egzersiz yapılan zemin ve kullanılan ayakkabı nasıl olmalıdır?
• Çocuklar için hangi fiziksel aktiviteler boy uzatır?
• Neden Sporcular Doping Kullanma İhtiyacı Duyarlar? Zararları Nelerdir?
• Sporcular neden aniden ölüyor?
• Müsabakalardan önce sporcular cinsel ilişkide bulunmalı mı?
• Vücut Geliştirmede Kullanılan İlaçların Metabolizma Üzerine Olumsuz Etkileri
• Yorgunluğa karşı fiziksel aktivite iyi gelir mi?