Takip Et

SON DAKİKA

Dr. Öğretim Üyesi Ali GÜREŞ

Egzersiz ve Doğru Nefes Alma

27 Aralık 2014, Cumartesi

     

Bu hafta herkesin sıkça karşılaştığı egzersiz yaparken nefes alma konusunu ele almak istedim. İllaki doğru nefes alma tekniklerini öğrenmek için profesyonel bir sporcu olmanız gerekmez. Egzersiz yapan her kişi doğru nefes alma tekniklerini bilmeli ve bunu uygulamalıdır. Nefes alma vücudun ihtiyacı olan oksijeni sağlamak için havanın akciğerlere alınıp verilmesidir. İnsan günde ortalama 24.000 defa nefes alıp verir. Nefes alırken akciğerlere dolan havanın beşte biri oksijendir. Vücudumuz bu oksijenin sadece %4’ünü kullanabilir. Alınan oksijen vücutta enerji üretiminde kullanılır. Bu işlemlerin sonucunda karbondioksit oluşur. Karbondioksit alveollerden difüzyona uğrayan su ile birlikte daha önce alınan nefesin verilmesi ile dışarı atılır.

Doğru nefes almak niçin önemlidir? Nefes almak egzersiz yaparken kasların ihtiyacı olan oksijeni sağlar. Egzersiz esnasında kaslara yeteri kadar oksijen gitmezse kaslar ihtiyacı olan enerjiyi sağlamak için fermantasyon yapar. Bu durumda kasların yorulmasına neden olur. Kasların yorulması kaçınılmazdır ama doğru nefes alma ile ertelenebilir. Doğru nefes alma ile egzersiz yaparken vücudunuzun potansiyelini tam olarak kullanabilir ve doğru nefes almayı bilmeyen rakiplerinizin önüne geçebilirsiniz. Onların nefes nefese kaldığı zamanlarda siz hiçbir şey olmamış gibi yolunuza devam edebilirsiniz. Yorulduğunuz zaman ne yaparsınız. Oturup üç öğün yemeği tek seferde mi yersiniz yoksa soluklanır mısınız? Doğru nefes alma ile sadece vücudunuzun potansiyelini arttırmış olmazsınız. Dinlenme sürenizi de azaltmış olursunuz. Egzersiz yaparken yanlış bir şekilde nefes alıp vermek sakatlıklara, akciğerde mikro yırtılmalara ve hatta ani kalp krizlerine yol açabilir. Doğru nefes alma sadece egzersiz yaparken önemli değildir. Oksijen eksikliği günlük hayatımızda karşımıza keyifsizlik, bitkinlik ve hatta hastalık şeklinde çıkabilmektedir. Bunun yanı sıra doğru nefes alma ile gelen oksijen bolluğu vücudumuzu dinçleştirir, daha verimli çalışmasını sağlar. Lenf sistemi vücuttaki atıkları uzaklaştırmakla görevli sistemdir. Bu sistem kendine has sıvıya ve damarlara sahip ikinci bir dolaşım sistemi olarak düşünülebilir. Lenf sistemini dolaşım sisteminden ayıran en büyük özelliği dolaşım sisteminde kalbin gördüğü görevi yani pompa görevini gören bir organının olmayışıdır. Bundan dolayı lenf sıvısının vücut içindeki dolaşımı iskelet kaslarının basıncı ve solunum hareketleriyle sağlanır. Doğru nefes alma vücuttaki lenf dolaşımını hızlandıracağından zararlı maddelerin vücuttan atılmasını hızlandırır. Egzersiz yaparken nefes alıp vermenin temel bir kuralı vardır. Bu kural gereği egzersizin zorlanma aşamasında nefes verilmeli rahatlama aşamasında ise alınmalıdır. Ağırlık altına girince, itince, çekince kısaca zorlanınca nefes verilmeli bu hareketlerden sonra gelen rahatlamada nefes almalıyız.

Nefes Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

• Nefesinizi burnunuzdan alıp, ağzınızdan verin. En önemli kural daima yeteri kadar derin nefes alma, kısa kısa ve kesik kesik nefes almaktan kaçınmak gerek.

• Egzersiz yaparken nefes alıp verme ritmimize yoğunlaşmak ve bilinçli olarak nefes verme kısmını biraz uzatmaya çalışmak, nefes alma kısmı bu durumda kendiliğinden geliyor. Nefes alıp verirken akciğerinizin tamamını kullanın.

• Diyaframdan nefes almak, nefes alıp verme esnasında kas çalışmasının büyük kısmını diyafram gerçekleştiriyor. Diyafram göğüs kafesimizle karın boşluğunu birbirinden ayıran perde. Bu kalın zar normal durumda yukarı doğru gerilmiş bir halde dururken, nefes aldığımızda aşağı basılıyor, bu şekilde oluşan vakum sayesinde akciğerlere hava doluyor. Diyafram nefesi sporcular kadar nefesli sazları çalan müzisyenlerin de kullandığı bir teknik. Nefes alırken bilinçli olarak diyaframı aşağı doğru ittirerek nefesi alt bölümlere çekmek akciğerleri tam verimleri ile kullanmayı sağlar.

• Tam nefes almak, derin bir şekilde tam nefes alma üç boyutuyla bütün vücudu etkileyen bir yöntem. Vücudun ön kısmı, yani göğüs kafesi ve karın ileri doğru genişlerken omuzlar pek fark edilmese de yana doğru açılıyor, sırt tarafımızda ise kürek kemiklerimiz geriye doğru açılıyorlar.

• Korku nefesi yapmak, abartılı nefes almak mutlaka kaçınılması gereken bir durumdur. Sürekli olarak kesik ve kısa, hızlı bir şekilde nefes alıp vermek en kötü ihtimalle bir karbondioksit zehirlenmesine kadar götürebilir. Bulantı yapar.

• Doğru yerde nefes al doğru yerde ver. Çok önemli unsurlardan biri yapılan hareketleri elden geldiğince nefese bağlamak. Yani güç sarf edilirken, örneğin bir halteri kaldırırken nefes vermek, boşalma aşamasında, yani halteri indirirken nefes almak. Yakın dövüşçüler, halterciler, disk, gülle, cirit, çekiç atıcılar, hepsi nefeslerini bir haykırışa bağlayarak güç sarf ettikleri vurma, kaldırma, atma hareketi esnasında bağırarak nefes veriyorlar. Hava kesinlikle tutulmamalı ve bastırılmamalı. Özellikle çokça yapılan bu hata kanın kalbe geri dönüşünü engelleyerek baş dönmesi ve yüksek tansiyona neden oluyor.

• En önemli noktalardan biri egzersiz yaparken kesinlikle zorla nefes alıp verme şeklimizi değiştirmemek. Bu yaptığımız egzersizi zorlaştırır. Örneğin kesinlikle sadece burundan nefes alıp ağızdan vermek gibi bir gereklilik yok. Burundan nefes almak daha sağlıklı olan diyafram tekniğini desteklese ve alınan hava burun içinde ısıtılıp, nemlendirilip tozdan vs. arındırılsa bile sportif bir çalışma sırasında ağızdan nefes alınmadan idare etmek imkânsız gibidir. Aynı şekilde nefes ritmini de zorla değiştirmemek gerekiyor. Vücudu zorlamayacak şekilde düzenli bir nefes ritmi en doğru olan yöntem, koşarken üç adımda bir alıp, beş adımda bir vermek gibidir.

• Rahat nefes almak gerek, koşarken, konuşabilecek kadar rahat nefes alıp verme halinde koşmak gerektiğidir. Koşarken konuşup konuşmamak bir kenara, gerçekten de spor yaparken yoğunluk nefes üzerinden nabız üzerinden olduğundan daha rahat bir şekilde kontrol edilebilir. Nefes nefese kalma ve sesli nefes alma gibi durumlar daima vücudun gerektiğinden fazla zorlandığının bir işaretidir. Aynı şekilde tehlikeli nabız düzensizlikleri ve kalp ağrıları da nabız saati daha bir tehlike göstermeden nefes alıp verirken zorlanmalardan anlaşılabilir. Bu konuyu özellikle kendim üzerinde çok yaşadım. Nabzım vücudum için tehlikeli sayılabilecek 190’lara çıkmadan önce 170-180’lerde nefes nefese kalmaya başlamam vücudun kendini koruma yetisinin çok açık bir göstergesi.

Sonuç olarak ağırlık egzersizi yapacaksanız mutlaka doğru nefes alıp verin, yükü kaldırırken nefes verin, indirirken alın. Koşarken koşu ritminde rahat nefes alıp vermek gerekir. Sağlıklı ve spor dolu günler diliyorum.



Yazarın Tüm Yazıları

EGZERSİZİN SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARINA ETKİSİ

16 Mayıs 2020, Cumartesi

Egzersiz Esnasında Sıvı Kaybının Etkileri Nelerdir?

9 Mayıs 2020, Cumartesi

EGZERSİZ VE BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ ÜZERİNE ETKİSİ

30 Nisan 2020, Perşembe

KADINLAR NASIL EGZERSİZ YAPMALIDIR?

11 Nisan 2020, Cumartesi

KORONAVİRÜS VE EGZERSİZ

1 Nisan 2020, Çarşamba

Vertigo Hastaları Nasıl Egzersizler Yapmalı?

24 Mart 2018, Cumartesi

Basit Egzersizlerle Sağlığınızı Koruyun

4 Aralık 2016, Pazar

Jamaika Atletizm Sırları

16 Ekim 2016, Pazar

Okul ve Egzersiz

22 Ağustos 2016, Pazartesi

Fibromiyalji ve Egzersiz

3 Temmuz 2016, Pazar

ALİ GÜREŞ KÖŞE

8 Haziran 2016, Çarşamba

Genç kalmanın sırrı; aerobik egzersiz

1 Haziran 2016, Çarşamba

Mahalli idareler sağlıklı yaşamın neresinde?

18 Mayıs 2016, Çarşamba

Rahatlatan egzersizler

4 Nisan 2016, Pazartesi

Haydi zumbaya

27 Mart 2016, Pazar

Astım ve Bronşit Hastalarına Egzersiz Önerileri

20 Mart 2016, Pazar

Nabızla egzersiz

7 Şubat 2016, Pazar

Ali Güreş köşe yazısı

1 Şubat 2016, Pazartesi

Karın Sıkıştırma Egzersizleri

24 Ocak 2016, Pazar

Egzersizle yaşlanma geciktirilebilir mi?

10 Ocak 2016, Pazar

Kalp hastalıkları ve egzersiz

5 Ocak 2016, Salı

Egzersiz Yap Sivilcelerden Kurtul

21 Aralık 2015, Pazartesi

Egzersiz ve romatizma

14 Aralık 2015, Pazartesi

Cilt Güzelliğiniz İçin Egzersiz Yapın

6 Aralık 2015, Pazar

Egzersiz ve beyin sağlığı

29 Kasım 2015, Pazar

Egzersiz ve Bel Fıtığı

23 Kasım 2015, Pazartesi

Koşu ve Yürüyüş İçin Öneriler

2 Kasım 2015, Pazartesi

Çocuklarda fiziksel aktivite

26 Ekim 2015, Pazartesi

Kegel Egzersizleri

18 Ekim 2015, Pazar

Egzersiz ve Depresyon

5 Ekim 2015, Pazartesi

Egzersizle Omuz Çökmesi ve Ağrısından Kurtulun

20 Eylül 2015, Pazar

Karın Yağları ve Egzersiz

13 Eylül 2015, Pazar

Egzersiz Yapmak Adet Dönemini Geciktirir mi?

10 Eylül 2015, Perşembe

Anemi ve Egzersiz

9 Ağustos 2015, Pazar

Her derde deva

27 Temmuz 2015, Pazartesi

Bacaklar için egzersiz

5 Temmuz 2015, Pazar

Egzersiz ve Oruç

21 Haziran 2015, Pazar

Kadın ve egzersiz

13 Haziran 2015, Cumartesi

Doğru Kardio Egzersizleri

7 Haziran 2015, Pazar

Kalça kaslarını kuvvetlendirme egzersizleri

30 Mayıs 2015, Cumartesi

Hangisi faydalı? Koşu mu yoksa yürüyüş yapmak mı?

23 Mayıs 2015, Cumartesi

Egzersiz ve Romatizma

16 Mayıs 2015, Cumartesi

Egzersiz yap selülitten kurtul

2 Mayıs 2015, Cumartesi

Egzersiz hangi saatlerde yapılmalıdır?

25 Nisan 2015, Cumartesi

Okul ve spor

18 Nisan 2015, Cumartesi

Kabızlık ve Egzersiz

11 Nisan 2015, Cumartesi

Spor kültürünün oluşmasında yerel yönetimlerin rolü

4 Nisan 2015, Cumartesi

Tansiyon Hastaları Nasıl Egzersiz Yapmalı

21 Mart 2015, Cumartesi

Kilo Almak İstiyorsan Egzersiz Yap

28 Şubat 2015, Cumartesi

Yerel Yönetimlerin egzersiz politikaları var mı?

21 Şubat 2015, Cumartesi

Solunum Sistemimiz ve Egzersiz

14 Şubat 2015, Cumartesi

Yerel Yönetimler Spor Aktivitelerini Desteklemeli

7 Şubat 2015, Cumartesi

Egzersiz ve sigaranın etkileri

31 Ocak 2015, Cumartesi

Egzersizin bulaşıcı hastalıklar üzerindeki etkisi

24 Ocak 2015, Cumartesi

Spor Bilinci Yaratmak

17 Ocak 2015, Cumartesi

Egzersizin Cinsel Sorunlar Üzerine Etkisi

10 Ocak 2015, Cumartesi

Karaciğer Yağlanması ve Egzersiz

3 Ocak 2015, Cumartesi

Egzersiz ve Doğru Nefes Alma

27 Aralık 2014, Cumartesi

Egzersizin Testosteron ve Kas Gelişimine Etkisi

20 Aralık 2014, Cumartesi

Kalp Sağlığınız İçin Dans Edin Lütfen!

13 Aralık 2014, Cumartesi

Egzersiz Sırasında Kan Şekerinin Düşmesi

6 Aralık 2014, Cumartesi

Göğüste Kireçlenmeye Karşı Egzersiz

29 Kasım 2014, Cumartesi

Boyun ve Sırt Ağrıları İçin Pilates

22 Kasım 2014, Cumartesi

Bayanlarda Ağırlık Çalışmasının Önemi

15 Kasım 2014, Cumartesi

Esneme Egzersizlerinin Önemi

8 Kasım 2014, Cumartesi

Tantra Egzersizleri ve Cinsel Performans

1 Kasım 2014, Cumartesi

Egzersiz ve serotonin (Mutluluk)

25 Ekim 2014, Cumartesi

Vücut Geliştirme ve Ergojenik Yardımcılar

18 Ekim 2014, Cumartesi

Egzersiz yaparken sıvı kullanımı

11 Ekim 2014, Cumartesi

Rahatlama egzersizleri

27 Eylül 2014, Cumartesi

Düzenli Egzersiz Kalbinizi Nasıl Etkiler?

20 Eylül 2014, Cumartesi

Hareketsiz yaşamın riskleri

13 Eylül 2014, Cumartesi

Çocuklarda egzersiz ve hareket eğitimi

6 Eylül 2014, Cumartesi

Sağlığınız için basit hareketler

30 Ağustos 2014, Cumartesi

Romatizma hastaları egzersiz yapabilir mi?

23 Ağustos 2014, Cumartesi

Düztabanlık ve ayak ağrıları için egzersizler

16 Ağustos 2014, Cumartesi

Farklı Zeminde Koşmalıyız

9 Ağustos 2014, Cumartesi

Regl döneminde uygun egzersiz

2 Ağustos 2014, Cumartesi

Çağın hareketsizlik sorunu var

26 Temmuz 2014, Cumartesi

Egzersizin stres üzerindeki etkisi

19 Temmuz 2014, Cumartesi

Yavaş Tempolu Aerobik Egzersiz Gençleştiriyor

12 Temmuz 2014, Cumartesi

Ülseratif kolitli olan hastalar egzersiz yapabilir mi?

5 Temmuz 2014, Cumartesi

Egzersiz yapmak kolesterolü düşürür mü?

28 Haziran 2014, Cumartesi

Bayanlarda kol arkası sarkmalarını önleyici egzersizler

21 Haziran 2014, Cumartesi

Egzersizin Bağışıklık Sistemi Üzerine Etkisi

7 Haziran 2014, Cumartesi

Beliniz için egzersiz dönemi

31 Mayıs 2014, Cumartesi

Egzersizin beyin sağlığı üzerindeki etkisi

24 Mayıs 2014, Cumartesi

Topuklu ayakkabıların yarattığı hasar

17 Mayıs 2014, Cumartesi

Egzersiz göğüs sarkmalarını engelliyor mu?

10 Mayıs 2014, Cumartesi

Kasık fıtığı için egzersiz önerileri

3 Mayıs 2014, Cumartesi

Parkinson hastaları egzersiz yapabilir mi?

26 Nisan 2014, Cumartesi

Egzersizin migren üzerindeki etkisi

19 Nisan 2014, Cumartesi

Yaşlılık döneminde egzersiz ve riskleri

12 Nisan 2014, Cumartesi

Vücut geliştirirken yaptığımız hatalar

5 Nisan 2014, Cumartesi

Egzersiz Yapmak Gribe Yakalanmayı Azaltıyor mu?

29 Mart 2014, Cumartesi

Egzersizle sırt ve bel ağrılarından kurtulun

22 Mart 2014, Cumartesi

Bayanlarda kalça sıkıştırma egzersizleri

15 Mart 2014, Cumartesi

Egzersizin Psikolojik Etkileri

1 Mart 2014, Cumartesi

Hamilelikte Egzersizin Bebeğin Beyin Gelişimine Etkisi

22 Şubat 2014, Cumartesi

Çocuğunuzun Kalbi Egzersize Ne Kadar Hazır?

15 Şubat 2014, Cumartesi

Karın kaslarına yönelik egzersiz önerilerimiz

8 Şubat 2014, Cumartesi

Zayıflama Uğruna Sağlığınızdan Olmayın

1 Şubat 2014, Cumartesi

Farklı Ortamlarda Egzersiz ve Yükselti

25 Ocak 2014, Cumartesi

Egzersizin Selülit Üzerine Etkisi

18 Ocak 2014, Cumartesi

Egzersiz krampları

4 Ocak 2014, Cumartesi

Yoğun Egzersizin Hormonlara Etkisi

30 Aralık 2013, Pazartesi

Kas geliştiren ilaçların zararları

21 Aralık 2013, Cumartesi

Duruş Bozukluğu İçin Egzersiz Önerileri

14 Aralık 2013, Cumartesi

Egzersiz bunamanın ilacıdır

7 Aralık 2013, Cumartesi

Vitaminler egzersizin etkisini azaltıyor mu?

30 Kasım 2013, Cumartesi

Egzersizin beyin üzerine etkisi

23 Kasım 2013, Cumartesi

Bebeklere egzersiz yaptırılır mı?

16 Kasım 2013, Cumartesi

Soğuk havalarda egzersiz yaparken dikkat

9 Kasım 2013, Cumartesi

Cumhuriyet Döneminde Spor ve Atatürk

2 Kasım 2013, Cumartesi

Egzersiz yapmak gençleştirir mi?

26 Ekim 2013, Cumartesi

Bayan Sporcuların Kabusu: Regl Döneminde Performans düşer mi?

12 Ekim 2013, Cumartesi

Fiziksel aktivite yapma alışkanlığı edinme

5 Ekim 2013, Cumartesi

Zencilerin performans üstünlüğü genetik mi?

28 Eylül 2013, Cumartesi

Pilates yapmak zayıflatıyor mu?

20 Eylül 2013, Cuma

Olimpiyatları neden kaybettik?

14 Eylül 2013, Cumartesi

Egzersiz Kaliteli Yaşamın İlacıdır

7 Eylül 2013, Cumartesi

Egzersizin Kas Hastalığına Etkisi

31 Ağustos 2013, Cumartesi

Egzersizde Ergojenik Destek Nedir?

24 Ağustos 2013, Cumartesi

Kalbinizi Egzersiz Yaparak Koruyun

17 Ağustos 2013, Cumartesi

Ankilozan spondilit Hastaları Ne Tür Egzersizler Yapmalı?

3 Ağustos 2013, Cumartesi

Oruçlu iken egzersiz yapılır mı?

27 Temmuz 2013, Cumartesi

Hamilelikte egzersiz yapılır mı?

20 Temmuz 2013, Cumartesi

Sıcakta fiziksel aktivite yapmak.

13 Temmuz 2013, Cumartesi

Regl Döneminde Egzersiz Yapılır Mı?

6 Temmuz 2013, Cumartesi

Lenf Ödemde Egzersiz Yapmak

29 Haziran 2013, Cumartesi

Bayanlar için Yağlarından Kurtulma Önerileri

22 Haziran 2013, Cumartesi

Çocuklarda Denge Gelişimi

15 Haziran 2013, Cumartesi

Yaz Spor Okulları

8 Haziran 2013, Cumartesi

Fiziksel Aktivite Esnasında Yapılan Yanlışlar

31 Mayıs 2013, Cuma

Göbek yağlarından kurtulmanın şifresi

24 Mayıs 2013, Cuma

Gençlik ve Spor Bayramı ile Ulusal Spor Politikası

17 Mayıs 2013, Cuma

Fiziksel aktivite beyin hücrelerini yeniliyor

11 Mayıs 2013, Cumartesi

Fiziksel aktivite ve zihinsel gelişim

3 Mayıs 2013, Cuma

Bırakın çocuklar oynasın

27 Nisan 2013, Cumartesi

Muhteşem Tibet’in Beşlisi Nedir?

20 Nisan 2013, Cumartesi

Ergenlik dönemde neden fiziksel aktivite yapılmalıdır?

13 Nisan 2013, Cumartesi

Fiziksel aktivitenin osteoporoz üzerine etkisi

6 Nisan 2013, Cumartesi

Hangi Egzersizler Büyüme Hormonunu Tetikler?

30 Mart 2013, Cumartesi

Fiziksel aktivite meme kanseri riskini azaltır mı?

23 Mart 2013, Cumartesi

Çalışma hayatında fiziksel aktivite

16 Mart 2013, Cumartesi

Yağlardan kurtulmak için şifreler

9 Mart 2013, Cumartesi

Aktivitenin psikolojik etkileri

2 Mart 2013, Cumartesi

Hangi fiziksel aktivite hangi hastalığa iyi geliyor?

27 Şubat 2013, Çarşamba

Fiziksel aktivitenin iskelet sistemi üzerine etkileri nelerdir?

27 Şubat 2013, Çarşamba

Egzersiz yapılan zemin ve kullanılan ayakkabı nasıl olmalıdır?

9 Şubat 2013, Cumartesi

Çocuklar için hangi fiziksel aktiviteler boy uzatır?

2 Şubat 2013, Cumartesi

Neden Sporcular Doping Kullanma İhtiyacı Duyarlar? Zararları Nelerdir?

26 Ocak 2013, Cumartesi

Sporcular neden aniden ölüyor?

19 Ocak 2013, Cumartesi

Müsabakalardan önce sporcular cinsel ilişkide bulunmalı mı?

12 Ocak 2013, Cumartesi

Vücut Geliştirmede Kullanılan İlaçların Metabolizma Üzerine Olumsuz Etkileri

4 Ocak 2013, Cuma

Yorgunluğa karşı fiziksel aktivite iyi gelir mi?

28 Aralık 2012, Cuma