Bu haftaki yazımda siz okurlarıma zayıflama uğuruna yaptığınız hatalardan bahsetmek istiyorum. Zayıflamak için ne gibi hatalar yapmıyoruz ki? “Sürekli olarak su içersem zayıflarım, “Üzerime giyeceğim bir poşetle ya da streç filmle koşu ya da yürüyüş yaparım ve zayıflarım”, “Durmadan yerimde zıplarsam veya hiç karbonhidrat kullanmazsam zayıflarım” gibi. Ancak bu düşüncelere son yıllarda zayıflama ilaçları ya da yağ yakıcılar da eklendi ve çok etkin olarak kullanılmaya başlandılar. Aslında zayıflamanın sınırı, sağlıklı kilomuzu iyi bilmekten geçiyor. İdeal kilo, kişinin kendisini iyi hissettiği en sağlıklı kilodur. İdeal kiloyu saptamada da pek çok formül kullanılıyor. Bu formüller hakkında kısa bir bilgiler verelim. Beden-kitle indeksi (BKİ) adı verilen formül çok pratiktir. BKİ, vücut ağırlığının (kg), boyun karesine (m²) bölünmesi ile hesaplanır. Bu değer yaş ve cinsiyetten bağımsızdır. Sağlık ve spor eğitim uzmanları, BKI değerlerini, normal kilolu, fazla kilolu ve obez şeklinde gruplara ayırmıştır. Kişi, beden kitle indeksi 21-25 oluncaya kadar zayıflayabilirsiniz. Şimdi sıra ile denen yöntemleri açıklayalım;

SÜREKLİ SU İÇMEK

Su içmeyi unutan bir toplumuz, su yerine daha çok çay ve kahveyi tercih etmek asla suyun yerini tutamaz. Su içmek ise sizi de bildiğiniz gibi asla zayıflatmaz. Sadece aldığınız kalorinin harcanmasına, metabolizmanın hızlanmasına, sindirim sisteminin hızlanmasına ve ödemin atılmasına yardımcı olur. Birçok araştırma sonucuna göre ihtiyacınız ölçüsünde su içmek metabolizmayı hızlandırmaktadır. Dolayısıyla aldığınız kalorinin harcanmasını da hızlandırmaktasınız. Su içmek faydalı ancak zayıflatma konusundaki etkisi yoktur.

NAYLON POŞET GİYEREK YA DA STREÇ FİLM SARARAK EGZERSİZ YAPMAK

Naylon poşet giyerek ya da streç film sararak zayıflama yöntemlerine genel olarak bakacak olursak birçok zayıflama çeşidi ile karşılaşmamız mümkündür. Bu yöntemlerden bir tanesi de poşet giymek ve streç film ile zayıflama olarak karşımıza çıkmaktadır. Streç film sararak ya da poşet sararak zayıflamak isteyen birçok kişi bu yöntemi uygulamaktadır. Ancak bu konu hakkında bilinmesi gereken birtakım hususlar bulunmaktadır. Vücuda streç film sarılması ya da poşet giyilmesi yağ yakımına neden olmamaktadır. Daha doğrusu vücudunda yüksek oranda yağ bulunan kişilerin streç film sararak zayıflamak istemesi istenen sonuçların ön plana çıkmasını sağlamayacaktır. Çünkü bu yöntem dahilinde sadece vücuttan aşırı derecede su atılmakta ve vücudun su kaybını meydana getirmesi sağlanmaktadır. Bu nedenle streç film sararak zayıflamak isteyenlerin büyük bir beklenti içerisine girmemesi önerilmektedir. Hatta tansiyon, kalp, şeker hastalarında ani ölümlere neden olabilir.

YERİNDE ZIPLAMAK ZAYIFLATIR MI?

Yerinde zıplamak sağlığınızı güçlendirmenin en kolay ve eğlenceli yollarından biridir. Günde, 15-20 dakika yerinde yada trambolin üzerinde geçireceğiniz sıçramalar size fazla kilolarınızdan kurtulmak, vücudunuzun temizlenmesine yardımcı olmak, bağışıklık sisteminizi güçlendirmek gibi faydalar sağlar; bir yandan da iyi bir egzersiz yapmış olursunuz. Zıplayın, sonuçlarından memnun kalacaksınız. Zıplamak, fazla kiloları yakmak için iyi bir egzersizdir. Düzenli zıplamak, koşu, bisiklet veya yüzmede olduğu gibi vücutta kalorilerin yakılmasını sağlar. Zıplama yoluyla lenf sistemi uyarılır. Böylece egzersiz esnasında metabolizmanın hareketlenmesinin sonucu ortaya çıkan asitli atıkların, toksinlerin vücuttan atılması daha kolay hale gelir.

ZAYIFLAMA İLAÇLARI İLE ZAYIFLAMA?

Bilim adamları “dünya giderek şişmanlıyor” diyerek yaklaşan tehlikeye dikkat çekerken, diğer yandan sağlıklı beslenme önerileri ve diyet savaşları hızla devam ediyor. Zayıflama ilaçlarının tüketimi ise günden güne artıyor. Zayıflama ilaçları ya da yağ yakıcılar son yıllarda çok etkin olarak kullanılmaya başlandılar. Bunların başında Zenical, ZenicaP,L.Cartin, dinitrofenol maddesi içerikli ilaçlar aslında ülkemizde ilk kez satılmıyor, yıllardır profesyonel vücut geliştirme sporu ile ilgilenenler için bilinen bir şeydir ve kullananlar vardır. Ancak son yıllarda internetteki hareketlilik rahatsız edici ve tehlikeli boyutlara gelmiştir. Sosyal paylaşım alanlarında reklam vererek sürekli yeni insanlara ulaşan dinitrofenol satıcıları, dinitrofenoli güvenle kullanılabilir bir diyet ürünü gibi gösteriyor ve zayıflamak isteyen insanları ağlarına düşürmeye çalışıyorlar. Dinitrofenol hakkında yazdıkları sözde açıklayıcı yazılar ise bu zehrin karanlık yüzünden hiç bahsetmiyor. Gelin şimdi size konuyu hiç de uzatmadan dinitrofenoli tanıtmaya çalışayım.

DİNİTROPHENOL’ÜN ÖLDÜRÜCÜ ETKİSİ VAR MIDIR?

Tabii, aşırı dozda kullanılan her şey sizi öldürebilir; buna bütün ilaçlar dahildir. Ancak ilaçlar doktor kontrolünde verilir ve ayrıca ilaç sıfatı olmadan önce detaylı araştırmalardan geçerler. Dinitrophenol satıcıları internetteki satış sayfalarında “Dinitrophenolü dozajında kullanırsanız muhtemelen bir şey olmayacaktır” mesajı vermektedir. İşte, sorun tam da buradadır. Klinik olarak bir uzman tarafından kullandırılan ilaçların tavsiye edilen kullanım dozajları ölüme yol açmaz. Buna karşın satıcıların önerdiği dozda Dinitrophenol kullanımının ölüme yol açabileceği görülmüştür. Kaçının fazla dozdan olduğu bilinmez ama bugüne kadar dünya çapında 60’ın üstünde ölüm sebebinin Dinitrophenol kullanımıyla ilişkili olduğu otopsi raporlarıyla kanıtlanmıştır. Kayıtlara geçmeyen ölüm sayısı ise belirsizdir. Dinitrophenol kullanarak hastaneye düşenlerin sayısının ise bu sayıdan çok daha fazla olduğu kesindir.

Sonuç olarak, zayıflama ilaçları kesinlikle doktor kontrolünde kullanılmalı, gelişebilecek reaksiyonlara karşı çok dikkatli olunmalıdır. Bununla birlikte kilo vermek amacıyla arkadaş tavsiyesi ile orijini belli olmayan ilaçlar kullanmak yerine egzersiz ve diyetle kilo kontrolü sağlanmaya çalışılmalıdır.

KAYNAKLAR: *Vander İnsan Fizyolojisi (2013), **Arthur C. Guyton, John A. Hall Yüce Yayımları; **N.Akgün, Egzersiz Fizyolojisi(1992**UÜ-SK Atatürk Rehabilitasyon Uygulama ve Araştırma Merkezi,2007, www.istanbulsaglik.gov.tr,* Gülhane Askeri Tıp Akademisi (Gata) Spor Hekimliği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Taner Aydın,** Spor Hekimi,Prof. Dr. Hakan Gür, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı, Bursa mitochondrial respiration and increasing oxidative stress". Cell Metab. 6 (4): 280–93. doi:10.1016/j.cmet.2007.08.011. PMID 17908557.* "Reuters" article on Ristow’s findings on the positive role of oxidative stress,* "Eurekalert" article on Ristow’s findings on the positive role of oxidative stress,* Michael Ristow, Sebastian Schmeisser (2011). "Extending lifespan by increasing oxidative stress". Free Radical Biology and Medicine 51 (2): 327–336. doi:10.1016/j.freeradbiomed.2011.05.010. PMID 21619928.* Michael Ristow, Kim Zarse, ... ,Matthias Blüher (2009). "Antioxidants prevent health-promoting effects of physical exercise in humans". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 106 (5): 8865–8870. oi:10.1073/pnas.0903485106. PMC 2680430. PMID 19433800.*Bjelakovic G, Nikolova D, Gluud LL, Simonetti RG, Gluud C (2007). "Mortality in randomized trials of antioxidant supplements for primary and secondary prevention: systematic review and meta-analysis". JAMA 297 (8): 842–57. doi:10.1001/jama.297.8.842. PMID 17327526.* Birmingham Üniversitesi’nden Dr. Sarah Aldred, Dr. Michael Ristow