İslam felsefesinin az bilinen, hakkında yazılı metinlerin pek bol olmadığı bir yoldur BEKTAŞİLİK. Yurtdışında Balkanlarda oldukça yaygındır. Makedonya ve Arnavutluk ta Bektaşi Dergâhları yaygındır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde Gül Baba Budapeşte’ye yerleşmiş ve Bektaşiliğin yayılmasında etkili olmuştur.

Hacı Bektaş Veli hazretlerinin yolundan gidenler kendi öğretilerini sırlar üzerine kurmuşlardır. Gizli biçimde ele alınan, söze dökülemeyen, kelimelerle ifade edilemeyen bu sırlar, felsefi anlamda zahir-batîn paradigmasına dayanır. Bu paradigmaya göre Kuran'ı Kerîm'in tüm ayetlerine ve tüm hadislere de genişletilebilecek gizli bir mana söz konusudur. Ehli batîn gönül gözüyle bakıp kendilerini çevreleyen şeylerin özünü keşfedenlerdir, oysa ki ehli zahir genellikle şeylerin gözle görünen boyutunun ötesine geçemezler.

Bir Osmanlı Sultanı Bektaşilerin sırrını çok meraktan etmiş. Veziri Server dedeyi bu sırrı öğrenmek le görevlendirmiş. Server dede Bektaşi dedelerinden ikrar aldıktan sonra bu yolda hızla ilerlemiş. Sırasıyla tarikat, şeriat, hakikat ve marifet mertebelerinden geçmiş. Cemal ve Aşk makamlarına varmış. Ve nihayet sultanın huzuruna varmış. Bektaşilerin sırrını bildiğini söylemiş. Sultan sırrı açıklamasını emredince şöyle cevap vermiş. "Size bu sırrı ifşa etmem imkansız. Onun için izninizle sırrı bir kağıda yazıp dilimin altına koyayım. Siz de benim başımı vurdurup kağıdı alın " Sultan Server dedenin dediğini yapmış. Dilin altından çıkan kağıtta şunlar yazılıymış. 

"Müşgülgam imiş aşk, nihan eylemek olmaz,

Müşkül o ki her sırrı beyan eylemek olmaz,

Ağzım ne ararsın, beni mestane mi sandın,

Ser vermek olur, sırrı beyan eylemek olmaz,

Bir ah ederek kalbimde nahibi tepelerdim,

Amma nideyim Kàbe’de kan eylemek olmaz,

Hak erenler haline imdat ede,

Ser verip sır vermeyen Server dede"

Bektaşilik bu fakirin satırlarına sigmayacak büyük bir derya, ben sadece sır vermeyip kelle veren inanç güçlülüğünü vurgulamak istedim. Hani meşhur hikayedir. Bektaşi Mevlevi’ye sormuş "Derviş sizde ibadet nicedir" Mevlevi yanıtlamış. "Biz hak der döneriz. " Bu kez Mevlevi Bektaşi ye sormuş. "Baba erenler sizde ibadet nasıldır?" Bektaşi cevap vermiş. "Biz Hak Dedik mi Dönmeyiz"

Işığınız bol olsun!