Takip Et

SON DAKİKA

Dr. Altuğ KARAKÖSE

HATIRŞİNAS !

30 Ağustos 2016, Salı

     

Birbirimizi anlamak için, çokça zaman ayırıp, sohbet etmek ve müşterek bir yerlerde milletçe buluşup görüşmenin çok önemli olduğu günlerden geçiyoruz. Bu muhabbet ortamına keyif katacak kültürel değerimiz kahvemizden bahsedeyim istedim.

Bu "Kırk yıllık hatırın sahibi"nin adı, Arapça "kahva "dan gelmiş ve Türkçemizden Avrupa dillerine "kaffee, koffe, koffie, kahvi, coffee, cafe, caffe" gibi yatay geçişler yapmış. Kimileri adını ilk kez keşfedildiği söylenen Etiyopya'nın( Habeşistan)güneybatı şehri Kaffa ile ilintilendirirken, kimi araştırmacılar içene zindelik verdiği için Arapça Kuvva'dan geldiğini öne sürmekteler.

Bir rivayete göre ise Kavdi adlı bir çoban, keçilerinin bazı geceler çok hareketli olduğunu fark eder. Çevrede yaşayan bilge bir kişinin önerisiyle, keçilerin yediği otları incelemeye başlar ve kahve bitkisini keşfeder.

Nasıl keşfedilmiş, adı nereden gelmiş bilemem ama bildiğim bir şey varsa, o da Türk kahvesinin tüm dünyada çok meşhur ve keyifli bir içecek olduğudur. Kendine özgü tadı, rayihası(hoş kokusu) ve köpüklü sunumu ile apayrı bir seremonidir.

İstanbul'da ilk kahvehane Araplar tarafından açılmıştır. Almanya ve Avusturya'daki ilk kahvehane açılışlarına da Türkler öncülük etmişlerdir. Türklerin Avrupa'daki ilerleyişlerinin son noktası kabul edilen Viyana kuşatması, bir bakıma kahvenin Avrupa'daki ilk noktası olmuştur. Kuşatmadan arda kalan 250 kg kahve çekirdeğini değerlendiren girişimci Kalschitik ,bir kahvehane açarak bu tadı Avrupa'ya tanıtmıştır.

Bugün kahve tüm dünyada petrolden sonra ikinci sırada sayılan ticari bir ürün olmuştur. Dünyada en çok Brezilya'da üretilmektedir ve en çok ABD'de tüketilmektedir.

Türk kahvesinin bambaşka bir tarzı vardır. Bir kere yanında su olmadan ikram etmek ayıp sayılır. Hatta uzun süre ,su kahveden önce mi içilmeli sonra mı tartışması olmuştur. Ayrıca yanında bir parça çikolata ya da lokum, sunuma ayrı bir nefaset katar. Bayram ziyaretlerimizin ve kız isteme ritüellerinin önemli bir bileşeni kahve ikramıdır.

Dünyada 18. Yüzyıla kadar 'mırra' diye bilinen daha acı bir kahve içilirken, bu tarihten sonra filtre kahve geliştirilmiş, 19. Yüzyılda ise İtalyanların ünlü espressosu kahvehanelerde boy göstermiştir.1. Dünya Savaşı şartları gereği de hazır kahveler geliştirilmiştir.

Günün ilk yemeği adını kahvealtından alır. Ev gezmelerinde ise kahve telvesi şekillerinden bakılan fallar, uzun akşamlara renk katar. İstanbul'a ilk gelişi Kanuni Sultan Süleyman Han dönemine denk gelir ve yukarıda bahsettiğimiz gibi 1554 yılında ilk kahvehaneyi, Tahtakale’de Halepli Hakan ve Şamlı Şems adında Arap kökenli iki tüccar açmışlardır. Bu yeni içecek o denli meşhur olur ki Topkapı Sarayı’nda has oda hizmetine özel kahvecibaşı bile tayin edilir. Günümüzde geleneksel Türk kahvemizin yanında mırra, menengeç kahvesi ve sakızlı kahve de yöresel olarak beğeni ile içilen çeşitlerdir. Üstat Necip Fazıl'ın deyişiyle 'Çayın kalabalıklarla arası iyidir, lakin kahve ya yalnızlık ister ya da sevgili'

Her gün şehit haberleri ile kararan gönüllerimize soğuk su ile yapılıp, kısık ateşte pişirilmiş bir acı kahvenin ferahlık vermesini dilerim.

Unutmayalım ki bu coğrafyanın insanları olarak hep birlikte yüzyıllardır içtiğimiz kahvelerin bir o kadar da sürecek hatırları var.

Bu güzel vatan toprağında, ay yıldızlı bayrağımızın altında huzur ve güven içerisinde yaşayıp, bir fincan acı kahve içebilelim diye, gözlerini kırpmadan ölüme koşan tüm yiğitlerimizi minnet ve şükranla anarak…



Yazarın Tüm Yazıları

MASAL BU YA, YA DA YİĞİDE NEYLER ZULÜM

9 Şubat 2019, Cumartesi

Işığınız bol olmasa mı acaba?

2 Şubat 2019, Cumartesi

Çiğ insandan uzak, çiğ süte yakın yaşa!

19 Ekim 2018, Cuma

BEYNİNİZİ CANLI TUTUN

26 Mart 2018, Pazartesi

AKILLI DEMOKRASİ

16 Şubat 2018, Cuma

AKILLI ŞEHİR

31 Ocak 2018, Çarşamba

Aydınspor

9 Ocak 2018, Salı

Ensenizi karartmayın

4 Ocak 2018, Perşembe

ŞAHİN BAŞKAN !

24 Kasım 2016, Perşembe

Andorra Prensliği

21 Ekim 2016, Cuma

Sezonumuz başlıyor

7 Ekim 2016, Cuma

ŞEMSİ TEBRİZİ'NİN 40 KURALI!

30 Eylül 2016, Cuma

ALSANCAK GÜNLERİM!

18 Eylül 2016, Pazar

İNNOVASYON!

7 Eylül 2016, Çarşamba

HATIRŞİNAS !

30 Ağustos 2016, Salı

BAŞIMIZ SAĞOLSUN!

23 Ağustos 2016, Salı

IPARD – TKDK Hibeleri

1 Nisan 2016, Cuma

İnanç ve felsefe

28 Mart 2016, Pazartesi

Aforizmalar

22 Şubat 2016, Pazartesi

Margarin

30 Ocak 2016, Cumartesi

Karadutum çatalkaram

22 Ocak 2016, Cuma

ZE MAYS: Mısır'ın Tehdit Zinciri

16 Ocak 2016, Cumartesi

Sakın geç kalma erken gel

7 Ocak 2016, Perşembe

Eğitimde geleneksel efsane

25 Aralık 2015, Cuma

Tülü festivali

19 Aralık 2015, Cumartesi

Baba oğluna vermez

9 Aralık 2015, Çarşamba

Beyaz Kral!

7 Aralık 2015, Pazartesi

Sağlam kafa için sağlam vücut

29 Kasım 2015, Pazar

Geç kalmayın

24 Kasım 2015, Salı

Unut gitsin!

9 Kasım 2015, Pazartesi

Kaybetmek için kaybetmelisin

1 Kasım 2015, Pazar

Çocuktuk ve Ramazan'dı!

6 Temmuz 2015, Pazartesi

Sıkıntıyı yağla sav gitsin

13 Haziran 2015, Cumartesi

Çölde bir vaha

8 Haziran 2015, Pazartesi

Ser ver de sırrını verme sakın!

21 Mayıs 2015, Perşembe

Uyuyakalmayın

12 Mayıs 2015, Salı

Yanarken Dikkat

4 Mayıs 2015, Pazartesi

Hipertansiyon

30 Nisan 2015, Perşembe

İslam ve içki

24 Nisan 2015, Cuma

PULYA kuşları!

21 Nisan 2015, Salı

Cavur cuvarası

17 Nisan 2015, Cuma

Mor cepkenliler!

15 Nisan 2015, Çarşamba

Ağır ağır!

11 Nisan 2015, Cumartesi

Yerel Liderler!

7 Nisan 2015, Salı

AFS/Türk kültür vakfı

4 Nisan 2015, Cumartesi

Ambulans şoförlerinin mucizesi!

2 Nisan 2015, Perşembe

Aydın Futbolunun Mihenk Taşı!

1 Nisan 2015, Çarşamba

Xena-Zeyna-Savaşçı Prenses

27 Mart 2015, Cuma

Şeker mi ağu mu?

26 Mart 2015, Perşembe

Urgancılar ayırın tülüleri

24 Mart 2015, Salı

Çanakkale geçilmedi şehidim

21 Mart 2015, Cumartesi

Divinum est opus sedare dolarem*

17 Mart 2015, Salı

Uçan Payanda

13 Mart 2015, Cuma

Işık yok!

10 Mart 2015, Salı

Geçmiş zaman olur ki hayali cihana değer!

2 Mart 2015, Pazartesi

Siyasi Pazarlama ve Satış

27 Şubat 2015, Cuma

Kanser hücrelerinin katili bulundu

25 Şubat 2015, Çarşamba

BAL'lı olmak ayrıcalıktır

24 Şubat 2015, Salı

Emniyet sübabı

20 Şubat 2015, Cuma

Yorumsuz

19 Şubat 2015, Perşembe

Dakleşme benlen haşkeş gibiyem

18 Şubat 2015, Çarşamba

Tarım fuarları ve aile çiftçiliği

16 Şubat 2015, Pazartesi

Alışveriş Azizi

14 Şubat 2015, Cumartesi

Def-i hacet kapağı

12 Şubat 2015, Perşembe

Ölmez ağacı

10 Şubat 2015, Salı

Nadide Ladin

9 Şubat 2015, Pazartesi

Oturmayın

7 Şubat 2015, Cumartesi

Çineli olmak

6 Şubat 2015, Cuma

Alt Yapı

5 Şubat 2015, Perşembe

Merhaba

4 Şubat 2015, Çarşamba