Takip Et

SON DAKİKA

Sabri SAĞLAM
Nazilli İlçe Vaizi

ALIŞVERİŞ ÖLÇÜSÜ

9 Ekim 2020, Cuma

     

Cumamız mübarek olsun kıymetli kardeşlerim!

Her ihtiyacımız olanı bizzat kendimiz karşılayamayız. Bunun için de bazı şeylere başvurmak durumunda kalıyoruz. Alışveriş, bizim en önemli hayat meşgalelerimizden birisidir. Çünkü ihtiyaç duyacağımız birçok şeyi alışveriş sayesinde elde edebiliyoruz. Dinimiz İslam öyle bir dindir ki hayatın her alanı ile ilgili kurallar koymuştur. Hatta tuvalette nasıl ihtiyaç giderileceğine varıncaya kadar açıklamıştır. Bu din hem dünya hem de ahiret mutluluğuna çağırıyorsa, iki dünya için de kurallar koyması kaçınılmazdır. İslam’ın kural koyduğu alanlardan birisi de bizim olmazsa olmazlarımızdan biri olan alışveriştir.

Rabbimiz Teâla ve Tekaddes Hazretleri bir ayet-i kerimede şöyle buyurmaktadır; “Ey iman edenler! Mallarınızı aranızda batıl yollarla yemeyin. Ancak karşılıklı rıza ile yapılan ticaretle olursa başka. Kendinizi helâk etmeyin. Şüphesiz Allah, size karşı çok merhametlidir.” (Nisa Sûresi 29) Rüşvet, hiçbir emek karşılığı olmayan şans oyunları, faiz, aldatma, gasp, hırsızlık, miras paylaşımında hak sahibine hakkını vermemek vb. batıl yani haram yollarla birbirinizin mallarını yemeyin diyor Rabbimiz. Karşılıklı rıza ile olan ticaretler ise helaldir. Tabi ticareti yapılan ürünler de İslam’a göre mal kabul edilecek. Yoksa İslam’a göre mal kabul edilmeyen şeylerin satılması caiz değildir ve yapılan işlem batıldır, hiçbir hüküm ifade etmez. Sarhoşluk veren bütün içkiler, aklı gideren bütün uyuşturucular (ameliyatlar için kullanılan narkoz bir nevi uyuşturucu olsa da tedavi amacıyla olduğundan ihtiyaç kadar kullanımı caizdir), domuz eti, daha avlanmamış olan denizdeki balıklar, havada uçan kuşlar, herkesin kullanımına ait meralar ve ormanların ağaçları, başkasının malı vb. şeylerin satılması caiz değildir. Caiz değildir demek haramdır anlamına gelir. Havadaki kuşlar ve denizdeki balıklara kimse sahip olmadığı için, alışverişte kişi ancak kendi veya vekili olduğunun malını satabileceği için başkasının mülkünde olup vekâlet verilmeyen mal, aslen haram olduğu için içki, domuz eti, kan vb. satılamaz.

Sadece malın helal olması yetmez, helal malın helal yolla elde edilmesi ve aldatma gibi alışverişi bozan şeylerin de olmaması gerek. Zira Efendimiz (s.a.s.) aldatma/aldanma (riski) olan alışverişi yasakladı.(Ebû Dâvûd, Büyû", 24) Ne satıcı aldanacak ne de alıcı aldanacak. Satıcı sattığı malın varsa kusurlarını alıcıya söyleyecek veya alıcının görüp anlayabileceği bir kusursa satıcı söylemeyebilir. Satıcı gizli kusurları alıcıya bildirmek zorundadır. Eğer satıcı gizli kusurları alıcıya bildirmezse, alıcı kusuru gördüğünde alışverişten cayabilir. Buna satıcı itiraz edemez.

Yaptığımız ticaret ister büyük olsun ister küçük olsun, hepimiz evimize ekmek götürme peşindeyiz. Üç kuruş fazla kazanmak için kul hakkına girmeye gerek yok. Daha önceki yazılarımızda değindiğimiz iflas edenin durumuna düşeriz. Kıldığımız namaz, yaptığımız her türlü hayır-hasenat ahirette sevap hanemizden, hakkını yediğimiz kişinin hanesine gider. Geride hiç sevap kalmaz.

Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: “...Birbirinizin satışı üzerine satış yapmayın ve müşteri kızıştırmayın!..” (Müslim, Büyû", 11) Birisi bir malı almak için pazarlık yapıyorsa araya girip ben daha fazla veririm diye fiyat yükseltmek caiz değildir. Başkasına satılan bir malı almak için de satıcıya baskı yapılmaz.

Şu ayeti şu anda nazil olmuş gibi okuyalım, bakalım alışverişimizde bir kuruş dahi haksızlık bulunabilir mi? “Allah'ın, yüceltilmesine ve içlerinde adının anılmasına izin verdiği evlerde hiçbir ticaretin ve hiçbir alışverişin kendilerini, Allah'ı anmaktan, namazı kılmaktan, zekâtı vermekten alıkoymadığı birtakım adamlar, buralarda sabah akşam O'nu tesbih ederler. Onlar, kalplerin ve gözlerin dikilip kalacağı bir günden korkarlar. (Bütün bunları) Allah, kendilerini yaptıklarının en güzeli ile mükâfatlandırsın ve lütfundan onlara daha da fazlasını versin diye (yaparlar). Allah, dilediğini hesapsız olarak rızıklandırır. (Nur Sûresi 36-38)

Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur: “Dürüst ve güvenilir tüccar, peygamberler, sıddîklar (dosdoğru kimseler) ve şehitlerle beraberdir.”(Tirmizî, Büyû", 4)

Madem bu din dünyaya indirildi demek ki bu dünyada yaşanacak. Değerli kardeşim! Sen bu dini yaşamak için nereye gitmeyi bekliyorsun? İslam, dünya hayatının her alanını kuşatan hükümler koymuş ve yasaklar belirlemiştir. Bir ayetle bitirelim değerli dostlar! “- De ki: «Siz dîninizi Allah’a mı öğretiyorsunuz? Hâlbuki Allah, göklerde ne var, yerde ne varsa bilir. Allah her şey'i hakkıyle bilendir.” (Hucurat Sûresi 16)

Rabbim bizleri bir kuruş dahi başkasının hakkına girmekten korusun. Amin! 



Yazarın Tüm Yazıları

BEKLENENSİN RAMAZAN!

1 Nisan 2022, Cuma

BESMELE HER HAYIRLI İŞİN BAŞIDIR

11 Haziran 2021, Cuma

CENNETTEN BİR PARÇADIR AİLE

4 Haziran 2021, Cuma

İMAN ATMEYENİN AMELİ BOŞTUR

28 Mayıs 2021, Cuma

ALLAH VAR GAM YOK

21 Mayıs 2021, Cuma

EN GÜZEL SÖZ KİMİN SÖZÜDÜR?

5 Mayıs 2021, Çarşamba

RAMAZAN VE ORUÇLA İLGİLİ DİĞER KONULAR

30 Nisan 2021, Cuma

FITIR SADAKASI VE FİDYE

27 Nisan 2021, Salı

ORUCUN KAZASI VE KEFFÂRETİ

23 Nisan 2021, Cuma

ORUCU BOZAN VE BOZMAYAN ŞEYLER II

20 Nisan 2021, Salı

ORUCU BOZAN VE BOZMAYAN ŞEYLER

16 Nisan 2021, Cuma

ORUÇLA İLGİLİ MESELELER

14 Nisan 2021, Çarşamba

EŞSİZ AY RAMAZAN

9 Nisan 2021, Cuma

GÜZEL AHLAK OLMADAN OLMAZ

2 Nisan 2021, Cuma

GENÇLİĞİMİZ VE BİZ

26 Mart 2021, Cuma

ÇANAKKALE

19 Mart 2021, Cuma

MANEVİ MERDİVEN NAMAZ

12 Mart 2021, Cuma

MİRAÇ KANDİLİ

5 Mart 2021, Cuma

DOST, KARA GÜNDE BELLİ OLUR

26 Şubat 2021, Cuma

ÜÇ AYLARIN FAZİLETİ

19 Şubat 2021, Cuma

ALLAH İÇİN SADAKA VERMEK

12 Şubat 2021, Cuma

CİNAYET HARAMDIR

5 Şubat 2021, Cuma

MÜMİN ORTA YOLU TUTAR

29 Ocak 2021, Cuma

DİNİN ZORUNLULUKLARI VE MÜLKİYET HAKKI

22 Ocak 2021, Cuma

MÜMİNİN CVSİ -II

15 Ocak 2021, Cuma

MÜMİNİN CVSİ -I

8 Ocak 2021, Cuma

ÇOCUKLARIMIZA KARŞI DİKKAT EDECEKLERİMİZ

1 Ocak 2021, Cuma

DİZİ VE FİMLERDEKİ BÜYÜK TEHLİKE

25 Aralık 2020, Cuma

YILBAŞI BİLETİ, ŞANS OYUNLARI VE İDDİALAR KUMARDIR

18 Aralık 2020, Cuma

HER İNSAN DEĞERLİDİR

11 Aralık 2020, Cuma

ALACALI, KEL VE KÖR

4 Aralık 2020, Cuma

İSLAM’IN İLME VERDİĞİ DEĞER

27 Kasım 2020, Cuma

İslam'da boşanma

20 Kasım 2020, Cuma

ÇOCUKLARIMIZIN DİN EĞİTİMİ

13 Kasım 2020, Cuma

MUSİBETTE MANEVİ DAYANAK

6 Kasım 2020, Cuma

ÇOCUKLARIN PEYGAMBERİ (S.A.S.)

30 Ekim 2020, Cuma

PEYGAMBER EFENDİMİZ (S.A.S.) VE ÇOCUKLAR

23 Ekim 2020, Cuma

KADINLAR SAYGINDIR

16 Ekim 2020, Cuma

ALIŞVERİŞ ÖLÇÜSÜ

9 Ekim 2020, Cuma

CAMİ VE İLİM

2 Ekim 2020, Cuma

ALLAH’A BORÇ VERİR MİSİN?

25 Eylül 2020, Cuma

HER ZAMAN SABIR GEREKLİ

18 Eylül 2020, Cuma

AHİRETTE DEVAM EDEN DOSTLUK

11 Eylül 2020, Cuma

ALLAH (c.c.)’IN YARATTIĞI EN GÜZEL CANLI: İNSAN

4 Eylül 2020, Cuma

KALBİM TEMİZ

28 Ağustos 2020, Cuma

ZENGİNLİĞE SABRETMEK, FAKİRLİKTEN DAHA ZOR

21 Ağustos 2020, Cuma

İMANSIZ AMEL BOŞTUR

14 Ağustos 2020, Cuma

İHLASLIYA ŞEYTAN İLİŞEMEZ

7 Ağustos 2020, Cuma

BAYRAM O BAYRAM OLA

31 Temmuz 2020, Cuma

KURBAN REHBERİ

24 Temmuz 2020, Cuma

HER İŞİN DOĞRUSU

17 Temmuz 2020, Cuma

ZAMANI GELMEDİ Mİ?

10 Temmuz 2020, Cuma

LAFLA PEYNİR GEMİSİ YÜRÜMEZ

3 Temmuz 2020, Cuma

Ben Demeyrum, Çitap deyi Çitap!

26 Haziran 2020, Cuma

VİRÜS VE SİVRİSİNEK

23 Haziran 2020, Salı

Kur’ân’ın Kalbinden

23 Haziran 2020, Salı

Annesini Merdivenlerden İten Kız

12 Haziran 2020, Cuma