Tükenmişlik ya da tükenmişlik sendromu dediğimiz kavram özellikle modern zamanların güncel konularından biridir. Son yıllarda sıklıkla duyar olduk bu kavramı. Tükenmişlik sendromu bireylerin gündelik yaşamlarını ve ruh halini etkiler. İş yaşamında yoğun stres altına kalma, sosyal hayat ile iş yaşamı arasında denge kuramama ve aşırı yoğunlukla birlikle ortaya çıkabilen tükenmişlik sendromu uyku bozuklukları ve kronik yorgunlukla da karakterize edilebilir. Tükenmişlik sendromu yaşayan bireylerde sosyal çevresinden geri çekilme isteği, sorunlara karşı duyarsızlaşma, umutsuzluk ve özgüven düşüklüğü görülebilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ise tükenmişlik sendromu “kronik hale gelmiş iş yeri stresinin başarılı bir biçimde yönetilememesi sonucu yakalanılan sendrom” şeklinde tanımlanmıştır.

Peki tükenmişlik sendromunda riskli gruplar kimlerdir? Özellikle hizmet sektöründe çalışan kişilerin, işi gereği insanlarla iletişim kurması gereken kişilerin tükenmişlik yaşama konusunda daha fazla risk altında olduklarını söyleyebiliriz. Sağlık çalışanları ile ruh sağlığı alanında çalışan uzmanlarda -psikolojik danışman, psikolog, sosyal hizmet uzmanları gibi- sıklıkla görüldüğü araştırmalarla kanıtlanmıştır.

Tükenmişlik sendromu yani diğer adıyla burn-out yaşayan bireyler yaptıkları iş ile ilgili artık insanlara verebilecekleri bir şey kalmadığını düşünürler ve kendilerini mesleki anlamda yetersiz hissederler. Mükemmeliyetçi bir kişilik yapısında olmak da bunu tetikleyebilir.

Elbette gündelik hayatımızda stresi elimine etmek pek de mümkün değildir. Ancak stresle başa çıkma konusundaki kaynaklarımızı güçlendirmek yararlı olacaktır. Çevremizdeki sosyal desteklerimizi fark etmek atılacak adımlardan biridir. Egzersiz ya da meditasyon yapmak da psikolojik açıdan rahatlamamıza yardımcı olabilir. Bedeninizi dinlemeli ne istediğini önemsemelisiniz. Uyku saatlerinde çalışmak ya da fazladan kafein alarak uyku kalitenizi düşürmek tükenmişliğe yol açar. Hobilere ve sosyal çevreye zaman ayırmanın da tükenmişliği önlemede etkileri olduğu açıktır. Bireylere, yaşadıkları zorlukların üstesinden gelmekte zorlandıkları noktalarda psikolojik destek almaları tavsiye edilir.

Psikolojik Danışman İlkay Bedir