Merhabalar; Sayın Aydın Denge okurları ve kent sakinleri. Yine ayın ilk cumartesi günü siz değerli okurlar ve hayvan dostlarımız ile birlikte olmaya devam ediyoruz. Bu haftaki konumuz kuşlar…

Günümüzde hem papağan sahiplerini hem de biz veteriner hekimleri zorlayan bir papağan hastalığı varsa o da papağanın kendi tüyünü yolma problemidir.

Tüy yolma ve aşırı kaşınma papağanınızda ciddi sorunların olduğunun bir göstergesidir. Bu problemle başa çıkmanın ilk yolu bu davranışın altında ne yattığını bulmak ve o problemi tedavi edebilmektir. Problem çözüldüğünde kuşunuz eski haline dönecektir. Tüy yolmanın birçok nedeni vardır. Papağanınızdaki sebep bunlarda biri veya birkaçı birlikte olabilir.

Sağlık problemleri: Tüy yolmaya neden olan sağlık problemleri arasında alerjiler, parazit enfeksiyonları, bakteri enfeksiyonları, iç hastalıkları, tüy foliküllerinde anormal yapılanmalar, vitamin noksanlıkları ve hormonal hastalıklar sayılabilir. A ve E vitamini eksikliğine bağlı olarak da tüy yolma problemleri ortaya çıkmaktadır.

Düşük nem oranı: Evlerimizde baktığımız Papağanlarımızın birçoğu aşırı nemli bölgelerden gelmektedir. Evinizdeki nem oranı düşükse bu hayvanlarda problemlere yol açabilmektedir. Kalorifer peteklerinin üzerine su kapları koymak, ev içerisinde nemlendirici kullanmak gibi önlemler tavsiye edilebilir.

Sıkıntı – Kafes içinde kapalı kalma: Kuşlar enerjik hayvanlardır. Yaşadıkları doğal ortamda gün boyu uçarak günlük aktivitelerini yerine getirirler. Papağanlar doğada günlerinin yaklaşık %80 ini yem aramakla geçirirler. Uzun süre kafes içinde kapalı kalmaya gelemezler. Enerjilerini harcamaları gerekir. Arada kafesten çıkabilmeli, oyuncakları ile oynayabilmelidirler. Kafesleri yeteri kadar büyük olmalıdır. Kanatlarını iki yana açtığında kanatlar kafes duvarlarına dokunuyorsa o kafes kuş için küçük demektir. Çoğu kez kafesin içerisini oyuncaklarla, yukarıdan sarkan yem vb. cisimlerle doldurarak papağana hareket edecek yer bırakılmamaktadır. Kafes içi aksesuarlar minimum düzeyde tutulmalı oyuncak gibi aksesuarlar kafes dışında tutulmalıdır. Aksi takdirde kuşunuz enerjisini kendi kendini yolmak için harcayacaktır.

Obsesyon: Papağanlarda oldukça sık görülen psikolojik rahatsızlıktır. Obsesyonlu kuşlar aynen obsesyon sonucu sürekli tırnaklarını yiyen, ellerini uzun süre ve devamlı yıkayan, saçını çeken insanlar gibidirler. Burada püf önemli olan durumun obsesyon olduğuna karar vermeden önce başka bir hastalık olup olmadığı araştırmak gerektiğidir. Ayrıca ortamda kuşu strese sokacak faktörler var ise bunlar ortadan kaldırılmalıdır.

Dikkat çekme: Papağanınız tüylerini yolmaya başlayınca hemen kafesin yanına koşup yapma gibi komutlar vermeye başlarsanız papağan bu hareketi yaptığında sizi kafesinin yanına çekebildiğini öğrenmektedir Bundan sonraki zamanlarda papağanınız ne zaman dikkatinizi çekmek isterse tüylerini yolmaya başlayacaktır. Böyle durumlarda papağanınızın dikkatini başka yere çekme, kendisini yolmayı bıraktığında ona öven sözlerle sevdiği bir yiyecek vererek şartlandırabilirsiniz. Böylece kuşunuz yolmayı bıraktığında bir ödül geleceğini öğrenecektir.

Tüy yolan kuşlar için ne yapmalı: Öncellikle sorunun davranış ya da sağlık problemi olup olmadığı araştırılmalıdır. Herhangi bir rahatsızlık bulunmuyor ise o zaman davranış problemleri üzerinde durulmalıdır. Ancak sağlık kontrolünde geç kalınması hayvanda tüy yolma alışkanlığının yerleşmesine neden olacak ve tedavi güçleşecektir.

Bazı çevresel değişiklikler yapmaya gerekmektedir. İlk olarak kafesini büyütmek, kafes içerisine tırmanabileceği ve kemirebileceği ağaç, oyuncak koymak, sıcak havalarda çiçek sulama spreyi ile papağanınızı günde bir iki defa serinletmek, bulunduğu yere bir nemlendirici koymak, kafesin yerini değiştirmek(cam kenarında geniş bir alan), yanında radyo çalmak, uyurken kafesin üzerini örtmek gibi önlemler yardımcı olmaktadır. Ayrıca evde kuşunuzu strese sokabilecek küçük çocuk, evcil hayvan varsa kuşunuzdan uzak tutmak gerekir. Papağanların günde en az 12 saat uyuması gerekmektedir. Bunu sağlamak için kafesini fazla gürültülü olmayan bir yere taşımak, üzerini örtmek faydalı olacaktır.

Tedavi süreci meşakkatli olup, sabırlı olmanız gerekmektedir.

Hepinize sevgi dolu ve sağlıklı günler dilerim.

Not: Merak ettiğiniz sorular için [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz.