tvDEN ekranlarında yayınlanan “Şehir ve İnsan” programında eski Aydın Belediye Başkanı ve şehir plancısı Hüseyin Aksu, hem Türkiye’deki belediye sistemini hem de Aydın’ın kanalizasyon–çöp sorunlarını sert sözlerle eleştirdi. Aksu, “Türkiye belediyecilikte hep sınıfta kaldı” derken, Aydın’ın lağım ve çöp içinde bırakıldığını, buna rağmen festival ve gösteriş harcamalarının öne çıktığını savundu.
“BELEDİYECİLİKTE HER ŞEY YANLIŞ GİTTİ”
Aksu, izleyicileri 1977’ye, Ecevit döneminde kurulan Yerel Yönetim Bakanlığı yıllarına götürerek başladı. ODTÜ’de akademisyenken bakanın başdanışmanı yapıldığını anlattı;
“77’de de olmadı, 87’de de olmadı, 97’de de olmadı. Türkiye belediye kanunlarında hep sınıfta kaldı” diyerek reform girişimlerinin siyasetin dar hesaplarına takıldığını söyledi.
1987’de Turgut Özal’a, 1997’de ise Mesut Yılmaz’a sundukları yerel yönetim ve büyükşehir reformu tasarılarının da aynı akıbete uğradığını, “Bu adam öne çıkmasın diye” projelerin bilinçli biçimde gölgede bırakıldığını öne sürdü.
“UCUBE BÜYÜKŞEHİR SİSTEMİ İSRAF ÜRETİYOR”
Mevcut büyükşehir modelini “ucube bir sistem” olarak nitelendiren Aksu,
“Yetkiler parçalanmış, sorumluluk dağılmış, yolun genişliğine göre yetki belirlenen bir düzen kurmuşlar” diyerek eleştirdi.
Büyükşehirlerde ilçe belediyelerinin neredeyse sembolik kaldığını, tüm para ve asıl gücün büyükşehirde toplandığını söyledi.
ASKİ, İSKİ benzeri su ve kanalizasyon idarelerinin de “ne tam şirket, ne tam yerel yönetim” olan arada bir yapıya dönüştüğünü ifade etti.
Köy tüzel kişiliklerinin kaldırılıp mahalleye dönüştürülmesine de tepki gösteren Aksu,
“Köylünün bağışladığı mallar şimdi ilçe belediyeleri tarafından satılıyor, köylerin malları yağmalanıyor” diyerek yerinden yönetim ilkesinin yok edildiğini savundu.
“AYDIN LAĞIM VE ÇÖP İÇİNDE YAŞIYOR”
Programda Aksu, Aydın’ın kanalizasyon sorununu görsellerle anlattı.
Devlet Su İşleri kanallarına ve Menderes Nehri’ne arıtılmadan verilen lağım sularını işaret ederek,
“Bu pis suyla tarlayı suluyor, o sebzeleri yiyoruz. Böyle rezalet olmaz” dedi.
Aydın için hazırladıkları 17 arıtma tesisinden oluşan projede, tüm köy ve mahallelerin kanalizasyona bağlandığını, yerlerin, şemaların, keşiflerin dahi hazır olduğunu anlattı.
Çöp konusunda da tabloyu “felaket” olarak tanımlayan Aksu,
“Aydın genelinde sadece iki düzgün deponi tesisi var; geri kalan yerde 800’e yakın vahşi çöp noktası oluşmuş durumda” diye konuştu.
Köy yollarının kenarlarının, dere yataklarının, Menderes Nehri’nin çöple dolduğunu, yağmurla karışan çöp sızıntı sularının ağır metal ve arsenik taşıyarak tarım arazilerini kirlettiğini vurguladı.
“57 MİLYONLUK FESTİVAL YERİNE ARITMA YAPIN”
Aksu, sosyal belediyecilik adı altında yapılan popülist harcamaları da eleştirerek,
“50 liralık kahveyi 5 liraya satmak, 25 liralık çayı 3 liraya satmak kamu zararıdır, sosyal belediyecilik değildir” dedi.
Belediye şirketleri eliyle binlerce reklam tabelası dikildiğini söyleyip,
“Aydın’da 17 bin tabela ile kendi reklamını yapmak belediyecilik değil, israftır” ifadelerini kullandı.
Festival harcamalarını da hatırlatarak,
“Bir festivale 57 milyon lira harcıyorsunuz. O 57 milyonu bana verin, size istemediğiniz kadar arıtma tesisi yapayım” sözleriyle önceliklerin ters yüz edildiğini savundu.
Yerel yönetimler için beş zorunlu öncelik saydı: kanalizasyon ve arıtma, çöp, sel–taşkın drenajı, ulaşım–trafik ve deprem riski.
Hazırladıkları kanun taslağında, bu beş başlık çözülemeden belediyelerin festival ve şov projelerine bütçe ayıramamasını önerdiklerini anlattı.
EMİN AYDIN VE HAŞMET AYSAN’A SAHİP ÇIKTI
Programın sonunda Aksu, Aydın’daki çöp ihaleleri ile ilgili iddiaları gündeme taşıyan gazeteci Emin Aydın ve eski bakan danışmanı Haldun Haşmet Aysan için de konuştu.
“Bu iki isim, çöple ilgili usulsüzlükleri tespit edip şikâyet ettikleri için bedel ödüyor” diyen Aksu,
Emin Aydın’ın bugün cezaevinde olmasını “Aydın’ın hakkına ve sağlık hakkına sahip çıktığı için ödenen bir bedel” olarak nitelendirdi; Haşmet Aysan ve ailesine yönelik baskıları da kınadı.
“Ben siyaset yapmıyorum; Aydın’a yapılan haksızlığa isyan ediyorum. Önce kanalizasyonumuzu, arıtma tesislerimizi, çöpümüzü düzeltelim; sonra festivalde göbek atarız” diyen Aksu, hem yöneticilere hem vatandaşa “öncelikleri doğru belirleme” çağrısıyla sözlerini noktaladı. (HAZEL BAYIK)
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.