Zeytin dalının barış sembolü olmasının yanı sıra bolluk ve bereketi simgeleyen zeytinyağından da mitolojik kaynaklarda sıklıkla bahsedilir. İnsanlık tarihinde uzun yıllardır en önemli besinlerden biri olan zeytin ve yağının vücuda birçok olumlu etkisi vardır. İçerdiği fitokimyasallar (bitkisel maddeler) ile fonksiyonel besinlerden biri olarak kabul edilmektedir. Son yıllarda vücuttaki farklı sistemlere olumlu etki gösteren fonksiyonel besinlere olan ilginin artması zeytinyağının ne kadar değerli olduğunu kanıtlamaktadır. Özellikle Akdeniz tipi beslenmede önemli bir yer tutan zeytinyağı;

 Kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, yüksek kolesterol, iltihap ve karaciğer yağlanmasını azaltır.

 Hücreleri yeniler.

 Antioksidan madde içeriğiyle kanserden korur.

 Tekli doymamış yağ asitlerinden (oleik asit) zengindir.

 Zeytinyağındaki antioksidan vitaminlerden biri olan E vitamini (tokoferol), vücuda zarar veren serbest radikalleri yok ederek kanser oluşumunu önler.

 Zeytin ve özellikle ağacının yapraklarında bulunan ve zeytine acı tadı veren oleuropein maddesi antioksidan ve kanser önleyicidir.

 Zeytinyağının yapısındaki skualen maddesi; deri kanserinin ve karaciğer yağlanmasının önlenmesinde etkilidir.

 Zeytinyağındaki oleuropein, kafeik asit, hidroksitirozol, tirozol gibi polifenoller antioksidan, virüs ve bakteriden koruyucu ve iltihap önleyicidir. Bu maddeler LDL (kötü) kolesterolü de azaltıp kan yağlarını düzenler.

 Zeytinyağı diğer bitkisel yağlarla (ayçiçek yağı vb.) karşılaştırıldığında vücuda daha olumlu etkileri bulunmaktadır.

 Soğuk presleme yöntemiyle doğal olarak elde edilen sızma zeytinyağı tercih edilmelidir.

Yapılan bir çalışmaya göre yemeklerde ayçiçek yağı kullanıldığında 6 yıl içinde obezite oluşma riskinin zeytinyağı kullananlardan neredeyse iki kat daha fazla bulunmuştur. Başka bir çalışmada ise insülin direnci olan obez kadınlarda; ekstra sızma zeytinyağı kullanmanın insülin direncini azalttığı sonucu elde edilmiştir. 

;