“Hak; içinde senin olmadığın kararlardan oluşan pürüzsüz adalettir gülüm” der Ahmet Tezcan.

Bir de onun senaryosunu yazdığı Yedi Güzel Adam dizisindeki Yemenici karakterinin söyledikleri var. Yemenici Abi, çıtalı yani uçurtma şekli (altıgen) üzerinden anlattığı mesele; kişinin kendi kendisini inşa ederek, kendini bilme ve insan olma macerası.

Kişi; kendinin bilincinde olarak kararlarını kendinin dışına yönlendirirse, ilkin adaleti sağlamaya çalışır. Öncelikle başkalarının hakkını gözetir. Bu adaletin içine kendine dair hiç bir şey katmaz, yani adalet kavramını kendisiyle kirletmez ise, sırra ulaşır. Bu bilinçle tekrar kendine yöneldiğinde kemâle (olgunluğa) yani en yüksek değere ulaşarak insan olur.

Kararlarına kendini katmadan inşa sürecini doğru istikamette kullanan kişi; pürüzsüz adalete yani hak denilen kavrama tam riayet ettiği zaman, insan sıfatı kazanır. Çünkü “İnsan; ünsiyet-i hakkı nispetinde insandır” denilir. Yani “İnsan; hak kavramına yakınlığı ölçüsünde insandır”. Değilse; ona insan denmez, beşer denir. Beşer şaşar. Öyle arada bir falan da değil ha, daima şaşar. Beşer; deri demektir. Yani kılıf, yani kalıp... Kıyafet mağazalarının vitrinlerindeki plastikten yapılma mankenler gibi hani. İnsana benziyor ama insan değil!

İnsanı insan yahut beşer yapan; sadece kendi kararlarından ibarettir. İşte o yüzden karar ânı; geçmişi belgeleyip geleceği belirleyerek zamanın tamamını kuşatan bütündür.

Ahmet Tezcan ağabey son ziyaretimde uzun uzun öğütler vermiş ve “Hakk’a uyar kemale (olgunluğa) ulaşırsan çıtalı uçar, yoksa yere çakılır gülüm” deyip sözü bağlamıştı.

Peki, çıtalı yani altıgenin her bir köşesinde ne yazıyordu ve açıklaması neydi? En üstte İNSAN, solunda CAN, altında GÜÇ, en altta İKRAR, onun üstünde ADALET, sağ üst köşede ise KEMAL. İşte, çıtalıda yazanlar bunlar. Yemenici abinin anlatışına göre, insan doğar can kazanır. Büyür güç kazanır. Gücünü ikrarından alır. İkrar verdiği kararlardır. Eğer kararında adaletli ise erdemli olur. Adaletinde kemali bulursa kâmil (olgun) olur. İşte o zaman, Yunus Emre’nin dediği gibi, Canlar, Canını bulur. Ölse bile bedeni ölür. Ama o sonsuza dek yaşar…

Yaklaşık 400 sözcükle insan olabilmenin şifrelerinden tüyolar yazdık. Hem de işin erbabının tarifine göre. Peki, şimdi her gördüğümüze insan diyebilir miyiz? Yukarıda anlatılanlara uymayan milyonlarca hatta dünya geneline bakar isek milyarlarca insan yok mu? Şimdi herkese insan diyebilir miyiz? Sizi bilmem ama ben diyemem. Hayvani huylardan arınmadan insan hayvanı derim. Arındığımızda ise insan olmayı başarırız derim.

Ha şunu da ekleyeyim, kulağımıza çalınana göre insandan doğanlar insan olurlar. Yani er ya da geç hayvandan geçip insan sıfatın kazanırlar. Çok karışık oldu biliyorum ama kalem böyle yazıyor, ben de anlamadım…

Sevgiyle kalın…