Aydın’da son günlerde yaşanan gıda zehirlenmesi vakalarının ardından TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Aydın İl Temsilcisi Gülşan Aldemir, denetim yetersizliğine ve halkın bilinç eksikliğine dikkat çekti.
Aydın’ın Efeler ilçesinde Atatürk Devlet Hastanesi’nde 25 Ekim tarihinde yaşanan toplu gıda zehirlenmesi olayı, Aydın'da büyük yankı uyandırdı. Çok sayıda çalışanın hastanelere kaldırılması üzerine gözler, yemek üretim ve denetim süreçlerine çevrildi. Ancak olayın ardından kamuoyuna detaylı bir açıklama yapılmaması tepkilere neden oldu.
"HALKI BİLİNÇLENDİRME ÇABASI BİLE YOK"
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Aydın İl Temsilcisi Gülşan Aldemir, yaptığı açıklamada, olayın üzerinden günler geçmesine rağmen hangi ekiplerin görevlendirildiği, numune alınıp alınmadığı ve hangi önlemlerin alındığı konusunda halkın bilgilendirilmediğini belirtti. Aldemir, “Sebebini bilsek ne değişir? Önemli olan, bu olayların neden tekrarlandığını sorgulamak. Kriz masası kurmak bir yana, halkı bilinçlendirme çabası bile yok" ifadelerini kullandı.
"YETKİN BİR EĞİTİM OLMAMIŞ Kİ YENİDEN BU OLAYLAR YAŞANIYOR"
Aldemir, geçmiş yıllarda Çine ilçesinde yaşanan makarna kaynaklı zehirlenmeyi hatırlatarak, Aydın Valiliği’nin o dönemde yaptığı açıklamada sorunun ébekleme süresinin uzaması ve hijyen koşullarının yetersizliği' nedeniyle ortaya çıktığını anımsattı. Valiliğin o dönemde personele eğitim verilmesini sağladığını belirten Aldemir, “Yetkin bir eğitim olmamış ki yeniden bu olaylar yaşanıyor" diye belirtti.
Aldemir, gıda güvenliğinin kritik bir konu olduğunu vurgulayarak, “Hiç kimse bu tür olayların yaşanmasını istemez. Ancak gıdaların bozulabileceği ve bunun sonucunda zehirlenmelerin olduğunu bildiğimiz sürece bu tarz vakalar görülmeyecektir, maalesef ki halkımızın doğru sandığı ya da önemsemediği yanlış yaptığı uygulamalar yüzünden gıda zehirlenmeleri kaçınılmazdır"
Aldemir ayrıca, sistemdeki temel eksiklikleri şöyle sıraladı:
Yetersiz ve etkin olmayan denetimler ( yılda 2 kere ) , denetim süresi bittikten sonra arkanızda bırakacağınız etkin bir personelin olmaması.
Hastahane, okul vs tüm kurumların konunun önemini anlamamış olması , ve bu konuda yönetimden birini görevlendirip iç denetimlerini sağlamamış olması.
Çalışması zorunlu personelin Gıda Mühendisi ( teorik ve pratik tüm bilgiye sahip kişi) yerine diyetisyen olması" diye belirten Aydemir gıda zehirlenmesine neden olan bazı yaygın bakterileri ve riskli besinleri de sıraladı:
Makarna zehirlenmesi : tahıl ürünlerinde ( pirinç, buğday), süt ve et ürünlerinde bulunan Bacillus Cereus ısıl işlem sonrasında uygun olmayan soğutulma ve tekrar ısıtılması sonrası gözlenmektedir.
Konserve zehirlenmesi: toprakta ve kaynak sularında ve deniz suyunda bulunan Clostridium Botulinim oksijensiz ortamda bile yaşayabilir. Yetersiz ısıl işlem, ev yapımı konservelerinde tıka basa dolum, kavonuzun ters çevirilmesi, asit değerinin düşmesi ile bozulmalar artar. Bu zehirlenmenin belirtisi kalp krizine benzer ve anı ölümlere sebep verir.
Çiğ et tüketimi sonrası zehirlenme: insanların doğal olarak burunlarında boğazlarında ellerinde staphlylococcus Aureus bulunur. Kişinin ellerinin özellikle iltihap ve yaranlanmarı sonucunda gıda (çiğ) sebze, süt , kümes hayvanları, kremalı pastalar) ile teması sonucu çoğalabilir.
Balık zehirlenmesi : insan ve havyanların dışkısında bulunan Shigella iyi bir temizlik sağlanmaması durumunda çiğ balık, tavuk ve çiğ sebzelerde bulaşırsa çoğalma olur ve dizanteri olması kaçılnılmazdır.
Dondurulmuş ürünler sonucu zehirlenme: uygun çözülmeyi ve dondurulmayı sağlanmadığı sürece, donma noktasına dayanıklı ve çevremizde oldukça bulunan ve dayanıklı olan listeria monocytogenes sonucu genellikle peynir, kremalı ürünler çiğ et, tavuk ürünlerinde dondurulmuş besinlerde gözlenir.
Yumurtadan zehirlenme : özellikle kümes ve çiftlik hayvanlarda bulunan Salmonella çiğ et, tavuk, yumurta ve sütte kolaylıkla ürer. Sokakta satılan bu ürünlere özellikle dikkat edilmelidir. Bulaşması ve üremesi hızlı olur ve çok sık rastlanan vakalar arasındadır.
"GÜVENLİ GIDANIN EN İYİ YOLU EN İYİ DENETLEMEDEN GEÇER"
Daha bir çok patojen bakteriler yüzünden zehirlenmelerin yaşandığını kaydeden Aydemir, "Yıllarca çiğ sütten yapılan peynirler yüzünden Brucella olmuş kişilerle karşılaşmışızdır. Nitekim bu tarz zehirlenmeler zamanla azaldı tüketici bilinçlendi sizlerde sağlığınız için evlerinizde gıdaların güvenirliliğini sağlamak zorundasınız ki zehirlenmeler olmasın yoksa durum çok ciddi sonuçlar doğurabilir. Güvenli gıdanın en iyi yolu en iyi denetlemeden geçer" (İREM DELİCE)
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.